«Παραεμπόριο – Λαθρεμπόριο – Προϊόντα Απομίμησης »

Ζητά την προστασία του υγιούς εμπορίου η ΕΣΕΕ

Η ΕΣΕΕ, εδώ και χρόνια, ζητά την «απελευθέρωση» του νόμιμου εμπορίου από την «ομηρεία» του παραεμπορίου, το οποίο συνιστά μία ακατάσχετη αιμορραγία για την ελληνική οικονομία και αγορά, αφού τα περισσότερα έσοδά του δεν παραμένουν εντός της χώρας. Η ΕΣΕΕ ανέκαθεν αντιλαμβανόταν και εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται το παραεμπόριο ως ένα πρόβλημα πρώτης γραμμής, το οποίο χρειάζεται λύσεις που θα είναι αποτέλεσμα ευρείας διαβούλευσης και συνεργασίας ανάμεσα στους αρμόδιους και ενδιαφερόμενους φορείς. Η πολιτεία μετά από πολλά χρόνια αδράνειας, επιτέλους, δείχνει εμπράκτως, ότι διαθέτει την πολιτική βούληση να βελτιώσει και να εφαρμόσει τους νόμους. Επιπλέον, αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα τολμηρό επιτελικό σχέδιο, από πλευράς αστυνομίας, το οποίο θα λαμβάνει υπ’ όψιν την ιδιαιτερότητα της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στα κέντρα των πόλεων, αλλά και θα εκπαιδεύει αστυνομικούς ικανούς να διαχειριστούν τέτοιου είδους καταστάσεις, με τη διαμόρφωση ενός «ειδικού τμήματος δίωξης παραεμπορίου» στο ΣΔΟΕ.
Είναι ιδιαίτερα σημαντική η πρωτοβουλία του Υφυπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Άδωνι Γεωργιάδη να τοποθετήσει συστήματα έλεγχου φορτηγών και εμπορευματοκιβωτίων με ακτίνες Χ, στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης. Σημειωτέον ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια που στερείται συστημάτων ανίχνευσης ναρκωτικών ουσιών, λαθρεμπορίου, παραεμπορίου και λαθρομετανάστευσης. Τα οφέλη χρήσης πέραν της πρόληψης για τον εντοπισμό επικίνδυνων φορτίων (όπλων και εκρηκτικών) είναι η μεγιστοποίηση των εσόδων του Δημοσίου από την ανίχνευση απάτης και πάταξης του λαθρεμπορίου.
Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για  «την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας από τα Τελωνεία της Ε.Ε.», η Ελλάδα δεσμεύει ετησίως, περίπου 22.000.000 τεμάχια προϊόντων απομιμήσεων, αριθμός που την τοποθετεί στην κορυφή του αντίστοιχου πίνακα στο σύνολο των κρατών μελών της Ε.Ε.  Ακολουθούν η Ολλανδία, με κατασχεμένα πέρυσι 18 εκατ. αντικείμενα, η Ιταλία με 13 εκατ. και η Βουλγαρία με 11 εκατ.. Την ίδια στιγμή, ο ετήσιος αριθμός των σχετικών υποθέσεων στις οποίες παρενέβησαν οι ελληνικές τελωνειακές αρχές ξεπερνά τις 250. Από τη σχέση ανάμεσα σε αυτά τα δύο μεγέθη προκύπτει ο εξαιρετικά δυναμικός χαρακτήρας της εισροής προϊόντων απομιμήσεων από τα ελληνικά λιμάνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το σύνολο των δεσμευμένων προϊόντων στην ΕΕ το 64,4% προέρχεται από την Κίνα, το 14.6% από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το 4.5% από την Αίγυπτο και το 4.1% από την Κύπρο. Αυτό είναι ενδεικτικό για το μέγεθος του προβλήματος, αλλά και τη δυναμική διεύρυνσής του εάν δεν προωθηθούν άμεσα μέτρα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, ενώ έχουν δοθεί περίπου 10.000 άδειες πλανόδιου εμπορίου, από τους ελέγχους προκύπτει ότι κυκλοφορούν περισσότεροι από 300.000 πλανόδιοι μικροπωλητές, ενώ μαζί με τους «νόμιμους» μαζεύονται στις παρυφές των παζαριών και παράνομοι οικονομικοί μετανάστες, οι οποίες πωλούν προϊόντα του παραεμπορίου, φυσικά χωρίς τιμολόγια αγοράς και ταμειακές μηχανές.

Από τους ελέγχους του υπουργείου διαπιστώνεται έκρηξη της παραβατικότητας και του παραεμπορίου, καθώς τα στοιχεία δείχνουν αύξηση κατά 200% των διαπιστωθεισών παραβάσεων, οι οποίες έφθασαν στις 1.354 το 2011, όταν το 2010 ήταν 452. Βέβαια θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι αυξήθηκε κατά 58%, μεταξύ του 2010-2011, ο αριθμός των κλιμακίων ελέγχων (έφτασαν τα 1.484), ενώ κατά 35% αυξήθηκε και το σύνολο των ελεγχόμενων επιχειρήσεων.
Μέσα στο 2011 ελέγχθηκαν για προϊόντα απομίμησης, περισσότερες από έξι χιλιάδες επιχειρήσεις όπως διεθνείς και ελληνικές αλυσίδες Σούπερ Μάρκετ, πολυκαταστήματα, υπαίθριες αγορές, καταστήματα εστίασης, εμπορικά καταστήματα και επιβλήθηκαν πρόστιμα που υπερβαίνουν το 1,2 εκ. ευρώ.
Τα δίκτυα διακίνησης προϊόντων απομιμήσεων είναι διεθνικά, αλληλοεπικαλύπτονται και με άλλες παράνομες δραστηριότητες, είναι διαρκώς εξελισσόμενα, λόγω της αξιοποίησης των Νέων Τεχνολογιών και εκμεταλλεύονται τα διάφορα ελεγκτικά κενά που εμφανίζονται σε κάθε χώρα.
Στην Ελλάδα, τα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι συνιστούν τα κύρια κέντρα διακίνησης, ενώ τα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας, αλλά  και οι οδικές πύλες είναι οι πρώτοι υποδοχείς των φορτίων, από τις χώρες της Ε.Ε.
Η αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων που γεννά το παραεμπόριο και η πάταξη της παραοικονομίας, η οποία στο σύνολό της εκτιμάται στο 30% του ΑΕΠ, δηλαδή 69 δις ευρώ, συνιστά ένα ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας, ιδίως στην πολύ δύσκολη δημοσιονομική κατάσταση που βρίσκεται η χώρα, όπου το ελληνικό κράτος αναζητά εναγωνίως πόρους.  Από αυτά περίπου τα 20-25 δις αντιστοιχούν μόνο στο παραεμπόριο. Υπ’ αυτήν την έννοια, βασικός στόχος της Ελληνικής Πολιτείας θα πρέπει να είναι η είσπραξη δασμών, επιπλέον φόρων και ΦΠΑ τουλάχιστον 9 δις ευρώ ετησίως, χρήματα που χρειάζεται αλλά και δικαιούται. Αναφορικά με το λαθρεμπόριο απομιμήσεων, εκτιμάται  ότι ο τζίρος των προϊόντων μαϊμού ανέρχεται στα 8-9 δισ. ευρώ και όσον αφορά το ποσοστό κυκλοφορίας αυτών των προϊόντων, στην ένδυση-υπόδηση το ποσοστό ανέρχεται στο 20%, στα ηλεκτρικά είδη στο 10%, στα είδη δώρων (gadget) στο 15%, στα ποτά-καπνό περίπου στο 2,5%, ενώ στα τρόφιμα το ποσοστό ακόμη είναι μη μετρήσιμο.
Σχετικά με τα άμεσα μέτρα που επιβάλλεται να ληφθούν για τη διασφάλιση του εισοδήματος του καταναλωτή και του μικρομεσαίου επιχειρηματία, πρέπει να υπάρξουν ταυτόχρονες ενέργειες όπως:
Αποτελεσματικότερος έλεγχος στα τελωνεία κατά την είσοδο των προϊόντων αυτών στη χώρα μας και ιδίως στα μεγάλα λιμάνια με την χρήση σύγχρονων συστημάτων ελέγχου, για να αυξηθεί ο αριθμός των δεσμευόμενων προϊόντων,
Διενέργεια αυστηρών ελέγχων στις αποθήκες, που συγκεντρώνονται αυτά τα εμπορεύματα, καθώς και στο δίκτυο πώλησης, στα πεζοδρόμια, τους δρόμους, τις πλατείες, στους παράνομους μικροπωλητές, οι οποίοι τα προμηθεύουν στον καταναλωτή.
Απλοποίηση των διαδικασιών και εφαρμογή της ήδη υπάρχουσας νομοθεσίας, που προβλέπει την καταστροφή αυτών των προϊόντων, με ρίψη σε κάδους απορριμμάτων και χρήση ανεξίτηλου χρώματος από τη δημοτική αστυνομία και την ΕΛΑΣ.
Από την άλλη πλευρά, πρέπει να προωθηθούν άμεσα καμπάνιες ενημέρωσης των καταναλωτών για τους κινδύνους που ενέχουν τα προϊόντα απομιμήσεων, αλλά και για τις αρνητικές συνέπειες που έχει το παραεμπόριο για την ελληνική αγορά και την απασχόληση.
Σε μια περίοδο καταναλωτικής κρίσης, μας δίνεται μοναδική ευκαιρία, να ευαισθητοποιήσουμε, να ενημερώσουμε και να πείσουμε τους Έλληνες καταναλωτές ότι μπορούμε να ζήσουμε χωρίς προϊόντα παραποίησης και απομίμησης. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΣΕΕ και σύσσωμο το ελληνικό εμπόριο στηρίζει όλα εκείνα τα μέτρα πάταξης του παραεμπορίου και του λαθρεμπορίου, που λαμβάνονται και αναμένει πλέον μία αποτελεσματική αντιμετώπιση  του προβλήματος. Η μάχη είναι σκληρή, αλλά ελπίζουμε ότι  η έκβασή της αυτή τη φορά θα είναι επιτυχημένη.