Πιλοτική και προαιρετική η εφαρμογή του μέτρου
Επιφυλακτικός ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης κ.κ. Παντελεήμων
Ευαγγελικά: άλλοτε και τώρα…
Σε μια προσπάθεια να γίνουν περισσότερο εύληπτα απ’ όλους και κυρίως από τα παιδιά, τα κείμενα της Αγίας Γραφής, «να μιλήσουν στη γλώσσα» που χρησιμοποιούμε, με σκοπό να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο εκείνες οι χορδές που θα αφομοιώσουν τα λόγια του Ευαγγελίου και των ιερών κειμένων της εκκλησίας, κατατέθηκε η καινοτόμα πρόταση στην Ιερά Σύνοδο, που θα εφαρμοστεί πιλοτικά από κληρικούς ορισμένων ναών της Αθήνας αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας, κατά προαίρεση, η νεοελληνική μετάφραση του Ευαγγελίου, αφού προηγουμένως θα ψάλλεται το παραδοσιακό κείμενο, το οποίο όπως τονίζει η σχετική εγκύκλιος της Αρχιεπισκοπής, είναι γραμμένο στα ελληνικά της εποχής.
Επισημαίνεται ότι το Σύνταγμα του 2001 διατηρεί τη διάταξη του Συντάγματος του 1911 το οποίο προβλέπει ότι απαιτείται η έγκριση της επίσημης εκκλησίας της Ελλάδας για τη μετάφραση των ιερών κειμένων.
Την επιφυλακτικότητά του, για το θέμα κατέθεσε ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Ξάνθης και Περιθεωρίου κ.κ. Παντελεήμων, του οποίου και την άποψη αναζητήσαμε, επιφυλακτικότητα που απορρέει από το φόβο μήπως χαθεί και το τελευταίο προπύργιο της γλώσσας μας που είναι η εκκλησία, καθώς τη διατηρεί αυτούσια, αρνούμενη να αποδεχτεί τις αλλαγές της, μονοτονικό κ.λ.π., συμμεριζόμενη και την αγωνία μιας μερίδας συντηρητικών πολιτών, «συμπαθής και αναγκαία», όπως τονίζει ο Σεβασμιότατος, γιατί αποτελεί φρένο… : «Κατατέθηκε η πρόταση για την μετάφραση του κειμένου, αμέσως μετά την ανάγνωση του πρωτοτύπου. Δεν καταργείται το πρωτότυπο, αλλά θα διαβάζεται η μετάφραση στο ευαγγελικό και αποστολικό ανάγνωσμα. Και η σύνοδος ήταν επιφυλακτική. Προτάθηκε τότε να εφαρμοστεί πιλοτικά από την Αρχιεπισκοπή, στις μαθητικές λειτουργίες».
«Θα υπάρξουν αντιδράσεις αν υιοθετηθεί πλήρως το μέτρο», τονίζει ο Σεβασμιότατος, συμμεριζόμενος την άποψη ότι η κοινωνία μας δεν είναι ώριμη να δεχτεί κάτι τέτοιο αλλά και το φόβο: «…θα ξεχάσουμε τη γλώσσα μας η οποία έχει ήδη κακοποιηθεί…», και επί του παρόντος δεν προτίθεται να το υιοθετήσει, αλλά στις μαθητικές λειτουργίες θα απευθυνθεί με απλά λόγια στα παιδιά, εξηγώντας την περικοπή, αφού προηγουμένως διαβαστεί το αυθεντικό κείμενο.
Για την ιστορία…
Το θέμα αυτό βέβαια δεν απασχολεί την εκκλησία μόνο τώρα, αλλά από πολύ παλιά ήδη απ’ τις αρχές του αιώνα μας και δη το 1901, θέμα που κατέληξε και σε φονική σύγκρουση εν μέση οδώ στους Στύλους του Ολυμπίου Διός, το Νοέμβριο του 1901.
Ήταν τα «ευαγγελικά» επεισόδια όπως καταγράφηκαν στην νεοελληνική ιστορία.
Η αφορμή δόθηκε από το συγγραφέα Αλέξανδρο Πάλλη που «αποδίδει εις την γνησίαν γλώσσαν του ελληνικού λαού» το Ευαγγέλιο. Το κείμενο τυπώνεται σε «εργαστήριον εν Αλεξανδρεία Αιγύπτου» το 1901 με έξοδα της βασίλισσας Όλγας και κυκλοφορεί σε περιορισμένο αριθμό στους έλληνες της διασποράς.
Όταν φτάνει στην Αθήνα το «ανακαλύπτει» ο Βλάσης Γαβριηλίδης, φυσιογνωμία προοδευτική, Δ/ντής της εφημερίδας «Ακρόπολης» και το δημοσιεύει σε συνέχειες.
Ξεσηκώνεται τότε θύελλα αντιδράσεων από τους φοιτητές «του Αθήνησσιν», καθώς σε εκείνους τους καιρούς η ουσία του ελληνικού έθνους ήταν η αρχαιολατρία, έκφραση της οποίας ήταν η αρχαΐζουσα γλώσσα. Οι φοιτητές μπήκαν στα γραφεία της εφημερίδας και απείλησαν ότι θα την πυρπολήσουν. Η δημοσίευση συνεχίστηκε και το θέμα παίρνει διαστάσεις πολιτικές, «έργο των εχθρών της πατρίδας» – «ο σλαβικός κίνδυνος» και έφτασε μάλιστα να απειλείται το κτίριο της αρχιεπισκοπής και ζητήθηκε η παραίτηση της κυβέρνησης Θεοτόκη. Έτσι στις 7 Νοεμβρίου έγινε μεγάλη συμπλοκή με οκτώ νεκρούς και 70 τραυματίες.
Οι τυχόν αντιδράσεις βέβαια του 2004 δεν μπορούν να φτάσουν σ’ αυτή την οξύτητα, αλλά είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν γι’ αυτό και το μέτρο έχει πιλοτικό χαρακτήρα, με τη σύμφωνη γνώμη του Αρχιεπισκόπου. Επίσημα η εκκλησία επιφυλάχτηκε και το θέμα θα συζητηθεί στη σύνοδο της ιεραρχίας.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
