Το πείραμα του Ερατοσθένη στο Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο-Λύκειο

Με αφορμή την εαρινή ισημερία πραγματοποιήθηκε στο σχολείο το ιστορικό πείραμα μαθηματικής γεωμετρίας για την μέτρηση της περιμέτρου του πλανήτη

 Οι υπόλοιπες δράσεις του Μαρτίου: Σχολικοί αγώνες στίβου και συμμετοχή στη δράση των λυκείων της πόλης «Γρίφοι, Λογική και Μαθηματικά»

Την ευκαιρία να γνωρίσουν στην πράξη το πείραμα του Ερατοσθένη είχαν μαθητές και οι μαθήτριες του Γενικού Εκκλησιαστικού Λυκείου – Γυμνασίου Ξάνθης. Παρουσιάζοντας τις δράσεις του σχολείου κατά το τελευταίο δεκαήμερο του Μαρτίου, γίνεται περιγραφή της ιστορίας της ανακάλυψης μαθηματικής γεωγραφίας, καθώς και οι υπόλοιπες συμμετοχές και διακρίσεις του σχολείου

ΠΕΙΡΑΜΑ ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗ – ΜΕΤΡΗΣΗ ΠΕΡΙΜΕΤΡΟΥ ΓΗΣ

Την Τετάρτη (20/03) πραγματοποιήθηκε η τρίτη κατά σειρά και τελευταία υπερπανσέληνος του τρέχοντος έτους, η οποία και θα έχει συνδυαστικό χαρακτήρα. Συμβαίνει όταν υπάρχει πανσέληνος και ταυτόχρονα η τροχιά του φεγγαριού το φέρνει πιο κοντά στη Γη (περίγειο), με αποτέλεσμα ο δορυφόρος του πλανήτη μας να φαίνεται μεγαλύτερος και πιο φωτεινός από ό,τι συνήθως.

Με αφορμή την εαρινή ισημερία, πραγματοποιήθηκε στο σχολείο στις 12.38 μ.μ. το ιστορικό πείραμα του Ερατοσθένη για την μέτρηση της περιμέτρου του πλανήτη μας από μαθητές των τάξεων του Λυκείου και τους μαθηματικούς του σχολείου μας κ. Κωνσταντίνο Τζάλλα και Αναστάσιο Μπουρδούνη.

Ο Ερατοσθένης (3ος π.Χ. αιώνας) ήταν Διευθυντής της μεγάλης Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, όπου σε έναν πάπυρο διάβασε ότι το μεσημέρι της 21ης Ιουνίου (θερινό ηλιοστάσιο), στα νότια όρια της πόλης Συήνη (Ασσουάν), οι κατακόρυφοι στύλοι δεν ρίχνουν καθόλου σκιά και ο Ήλιος καθρεφτίζεται ακριβώς στον πυθμένα ενός πηγαδιού (δηλαδή, βρίσκεται στο Ζενίθ του τόπου). Ως επιστήμονας, λοιπόν, ο Ερατοσθένης διερωτήθηκε, εάν συμβαίνει το ίδιο ταυτόχρονα και σε μια άλλη πόλη πχ. στην Αλεξάνδρεια. Όμως στην Αλεξάνδρεια, κατά την ίδια μέρα και ώρα, οι κατακόρυφοι στύλοι έριχναν σκιά.

Αν η Γη ήταν επίπεδη, οι κατακόρυφοι στύλοι στις δυο πόλεις θα ήταν παράλληλοι και θα έπρεπε και οι δυο να ρίχνουν σκιά. Αφού, λοιπόν, αυτό δεν είναι αλήθεια, τι μπορεί να συμβαίνει; Την απάντηση έδωσε ο Ερατοσθένης υποστηρίζοντας ότι η επιφάνεια της Γης δεν είναι επίπεδη αλλά σφαιρική. Αυτό το συμπέρασμα είναι, προφανώς, θεμελιώδους σημασίας και επιπλέον επέτρεψε στον Ερατοσθένη να προσδιορίσει την ακτίνα και το μήκος της περιφέρειάς της Γης. Πραγματικά, από το μήκος της σκιάς υπολογίζεται αμέσως η διαφορά των γεωγραφικών πλατών των δύο πόλεων, ίση περίπου με 7 μοίρες. Επειδή η απόσταση των δύο πόλεων ήταν γνωστή από αφηγήσεις βηματιστών και ίση περίπου με 800 Km (φημολογείται ότι ο Ερατοσθένης μίσθωσε βηματιστές για τη μέτρησή της), η περιφέρεια της Γης υπολογίστηκε ίση με 40.000 Km.

Αυτή είναι η σωστή απάντηση και ο Ερατοσθένης την έδωσε χρησιμοποιώντας ως μόνα εργαλεία ράβδους, μάτια, πόδια, μυαλό με απλότητα σκέψης και επινοητικότητα. Το λάθος στον υπολογισμό ήταν μόνο 2%, ένα πραγματικά αξιοσημείωτο επίτευγμα για περίπου πριν από 2,5 χιλιετίες. Άρα, ο Ερατοσθένης ήταν ο πρώτος άνθρωπος που μέτρησε τις διαστάσεις του πλανήτη Γη, γι’ αυτό και θεωρείται δημιουργός της μαθηματικής γεωγραφίας.

ΣΧΟΛΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΙΒΟΥ

Μαθητές και μαθήτριες του σχολείου, με την καθοδήγηση της γυμνάστριας κ. Χριστίνας Σταμούλη, συμμετείχαν στους σχολικούς αγώνες των Λυκείων της Π.Ε. Ξάνθης. Η Διεύθυνση του σχολείου συγχαίρει τους συμμετέχοντες και ιδιαιτέρως τους κάτωθι :

1.Μαρία Δομνίδου, 100 μέτρα μαθητριών, 2η θέση.

2.Μαρία-Αγάπη Τριανταφυλλίδου, 200 μέτρα μαθητριών, 4η θέση.

3.Γεώργιος Γεωργούδης, 100 μέτρα μαθητών, 2η θέση.

4.Κωνσταντίνος Πουλιόσκας, 200 μέτρα μαθητών, 5η θέση.

5.Παναγιώτης Μελλίσης, σφαίρα μαθητών, 2η θέση.

ΓΡΙΦΟΙ, ΛΟΓΙΚΗ και ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

Την Τετάρτη, 27 Μαρτίου 2019, ομάδα 4 μαθητών και μαθητριών του σχολείου, αποτελούμενη από τους μαθητές  Αραβανή Μιχαήλ, Γανίδη Κωνσταντίνο της Β΄ Λυκείου και τις μαθήτριες Δομνίδου Μαρία της Α΄ Λυκείου και Κωτσάλη Σουλτάνα της Β΄ Λυκείου, κατόπιν προετοιμασίας από τον μαθηματικό του σχολείου  συμμετείχε σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε, στα πλαίσια της παρουσίασης του πολιτιστικού προγράμματος «Γρίφοι, Λογική και Μαθηματικά», στο αμφιθέατρο του 3ου Γ.Ε.Λ Ξάνθης.

Οι εμπειρίες που αποκτήθηκαν πολλές, τα οφέλη από όλη τη διαδικασία σημαντικά για όλους. Οι μαθητές και οι μαθήτριες ήρθαν σε επαφή με μαθητές και μαθήτριες από τα 4 άλλα Γενικά Λύκεια της πόλης, αντάλλαξαν απόψεις, διαγωνίστηκαν σε τεστ μαθηματικών γνώσεων, γρίφων και λογικής. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι η ομάδα του Εκκλησιαστικού Λυκείου κατάφερε να έρθει στην 3η θέση στο παιχνίδι των γρίφων ανάμεσα σε 6 συνολικά ομάδες από τα σχολεία της πόλης.

Ο Διευθυντής του σχολείου, πρωτοπρεσβύτερος Στέφανος Τρασανίδης σημειώνει : «ευχαριστούμε τους συναδέλφους μαθηματικούς από το 3ο ΓΕ.Λ για την υπέροχη φιλοξενία τους και αναμένουμε παρόμοιες εκδηλώσεις και στο μέλλον».

Το πείραμα του Ερατοσθένη στο Εκκλησιαστικό Γυμνάσιο-Λύκειο