Η αγορά γυαλιών ηλίου από καταστήματα οπτικών εγγυάται την ποιότητα των φακών, που προορίζονται για να προστατεύουν τα μάτια
Ο οπτικός Λευτέρης Αρναούτογλου μιλά στο «Ε» για το τι πρέπει να προσέχουμε πριν αγοράσουμε και ποια είναι τα κριτήρια επιλογής
Όλοι πλέον γνωρίζουμε πόσο σημαντικό είναι να προστατεύσουμε τα μάτια μας από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία (UV) που μπορεί να προκαλέσει βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σοβαρά οφθαλμικά προβλήματα αλλά και από το έντονο φως που μειώνει τη διαύγεια της όρασης, κουράζει τα μάτια και μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο. Ζούμε στην Ελλάδα και χαιρόμαστε τον ήλιο και την θάλασσά της. Ένα ζευγάρι καλής ποιότητας γυαλιών ηλίου, λοιπόν, δεν είναι μόνο αξεσουάρ μόδας αλλά και απαραίτητος σύμμαχός μας στη διαφύλαξη της υγείας των ματιών.
Η υπερχιλιόχρονη ιστορία των γυαλιών ηλίου
Σχεδόν 2.100 χρόνια πριν, ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Νέρων ζήτησε από τους τεχνίτες του να δημιουργήσουν το πρώτο ζευγάρι γυαλιών ηλίου, με σκοπό να παρακολουθεί τους αγώνες μονομάχων χωρίς να τον ενοχλεί η αντηλιά της αρένας. Οι φακοί ήταν από χαλαζία επεξεργασμένο με φούμο. Πολύ πριν τα γυαλιά ηλίου απασχολήσουν τους σχεδιαστές μόδας, τα χρωματιστά γυαλιά είχαν άλλες χρήσεις. Στα μέσα του 12oυ αιώνα έκαναν την εμφάνισή τους στην Κίνα τα πρώτα γυαλιά με έγχρωμους φακούς. Ο ρόλος τους πολύ διαφορετικός. Επίπεδοι φακοί από κρύσταλλο χαλαζία χρωματίζονταν σε καπνό με σκοπό να αποκρύπτουν τις εκφράσεις και το βλέμμα των δικαστών κατά τη διάρκεια της εξέτασης των μαρτύρων στο δικαστήριο. Ο Άγγλος James Ayscough, κατά την περίοδο Rococo 1720 – 1770, άρχισε να πειραματίζεται με τους έγχρωμους φακούς όχι επειδή τον απασχολούσε η προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία αλλά γιατί πίστευε πως τα μπλε ή τα πράσινα κρύσταλλα θα μπορούσαν να διορθώσουν κάποιες αδυναμίες στην όραση. Μέχρι και τον 20ό αιώνα γυαλιά με χρωματισμένους κίτρινους ή καφέ φακούς χρησιμοποιούνταν για προστασία σε ασθενείς με σύφιλη αφού ένα από τα συμπτώματα της ασθένειας ήταν η ευαισθησία στο φως. Την ίδια περίοδο οι Εσκιμώοι, αντιλαμβανόμενοι τις βλαβερές συνέπειες του ήλιου και της αντανάκλασής του στο χιόνι, κατασκεύασαν και φόρεσαν τα πρώτα προστατευτικά γυαλιά για την υπεριώδη ακτινοβολία.
Από την προστασία στην δημοτικότητα και το… μυστήριο
Η δημοτικότητα των γυαλιών ηλίου είναι ένα φαινόμενο του 20ού αιώνα. Διάσημοι προσπαθούσαν να αποφύγουν τα βλέμματα των θαυμαστών ή να κρύψουν τα ταλαιπωρημένα από τα ξενύχτια και τα δυνατά φώτα μάτια τους. Η μαζική παραγωγή άρχισε στην Αμερική το 1929 όταν ο Sam Foster προωθούσε στις παραλίες του Atlantic City γυαλιά ηλίου με το όνομα Foster Grant. Κατά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο η Αμερικανική πολεμική αεροπορία ανέθεσε στην εταιρία Bausch & Lomb την παραγωγή ειδικών προστατευτικών γυαλιών για τις ανάγκες των πιλότων. Το 1937 η εταιρία σχεδίασε γυαλιά ύφους aviator με το όνομα Ray Ban και με polarized φακούς για τους οποίους ο κατασκευαστής Edwin Land, ιδιοκτήτης της εταιρίας Polaroid, κέρδισε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας. Τα γυαλιά aviator αγαπήθηκαν με τα χρόνια από όλο τον κόσμο και είναι ακόμα και σήμερα από τα πιο δημοφιλή μοντέλα. Αυτό που βοήθησε να γίνουν τα γυαλιά ηλίου μόδα ήταν μια έξυπνη διαφημιστική καμπάνια στη δεκαετία του ‘60 από την εταιρία Foster Grant. Διάσημοι σχεδιαστές μόδας και σταρ του Χόλυγουντ απογείωσαν την τρέλα στη δεκαετία του ‘70 με τις επώνυμες συλλογές γυαλιών ηλίου. Μια γιγαντιαία βιομηχανία δημιουργήθηκε από το μηδέν και αναπτύχθηκε αστραπιαία μέσα σε λίγα χρόνια.
Καλή η μόδα, καλύτερη όμως η προστασία των ματιών
Έκτοτε, τα γυαλιά ηλίου έγιναν ένα ισχυρό σύμβολο του στυλ. Όταν έρθει η στιγμή να αγοράσουμε ένα ζευγάρι γυαλιών ηλίου, όμως, πρέπει να φροντίσουμε να πληρούν τον βασικό σκοπό για τον οποίο τα ζήτησε ο Νέρωνας. Την προστασία των ματιών μας. Αυτό μας τόνισε ο οπτικός Λευτέρης Αρναούτογλου, που έχει μεταφέρει το κατάστημά του στην οδό Ελπίδος. Μια επιχείρηση που ξεκίνησε πριν πολλά χρόνια ο πατέρας του και την συνεχίζει ο ίδιος τα τελευταία 15 χρόνια. Ο τρόπος επιλογής γυαλιών ηλίου είναι λανθασμένος από την πλειοψηφία των ανθρώπων, που είτε επιθυμούν να ακολουθήσουν την μόδα της χρονιάς, είτε απλά τα γυαλιά να ‘’κάθονται ωραία’’ πάνω τους. Την μόδα συνήθως ακολουθούν οι νεότερες ηλικίες, όπως ανέφερε ο κ. Αρναούτογλου, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία δεν έχουν πρόβλημα να αγοράσουν γυαλιά που τους ταιριάζουν, έστω και αν έχουν βγει από την μόδα.
Μπορεί να πληρώνουμε τις φίρμες σε κάποια γυαλιά, αλλά τα φθηνά γυαλιά από πάγκους μπορούν να αποβούν επικίνδυνα
Οι τιμές κυμαίνονται από μερικές δεκάδες ευρώ, λίγο παραπάνω ή παρακάτω από τα 100 ευρώ ανάλογα με την εταιρεία, ενώ κάποιες επώνυμες σειρές γυαλιών μπορούν να αγγίξουν ακόμη και τα 250 ευρώ. «Όταν αγοράζουμε γυαλιά από κατάστημα οπτικών ξέρουμε ότι μας εγγυάται την ποιότητα τόσο του σκελετού, όσο και των φακών», σημείωσε ο ίδιος, τονίζοντας το θέμα της προστασίας από την ακτινοβολία UVB και τις ακτίνες UVA. Τον ρωτήσαμε κατά πόσο είναι ασφαλή τα γυαλιά που συναντούμε σε πολύ χαμηλές τιμές σε σταντ καταστημάτων που δεν εξειδικεύονται στα οπτικά ή σε πλανόδιους πωλητές. Η απάντηση ήταν ότι, το σκούρο χρώμα των φακών αυτών κάνει την κόρη του ματιού να διαστέλλεται αφού δεν δέχεται πολύ φως, με αποτέλεσμα οι υπεριώδεις ακτινοβολίες να περνούν πιο εύκολα, αφού στις τιμές αυτές είναι σίγουρο ότι οι φακοί δεν πληρούν τις προδιαγραφές. Αναρωτήθηκε μάλιστα γιατί δεν γίνονται έλεγχοι σε όσους πωλούν τέτοιου είδους γυαλιά αμφίβολης ποιότητας, ώστε να προστατευτούν οι καταναλωτές. Αγοράζουμε, λοιπόν, γυαλιά ηλίου από καταστήματα οπτικών, προσέχουμε να καλύπτουν επαρκώς τα μάτια μας, να αναγράφουν το ποσοστό προστασίας από τις ακτινοβολίες UVA και UVB και ακούμε τις συμβουλές των οπτικών πριν την επιλογή μας.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ