Η ιστορία και οι άνθρωποι που σχετίστηκαν με το κτήριο της δεκαετίας του ’20, κατασκευής του Δημάρχου Ξάνθης Ευριπίδη Χασηρτζόγλου
Ένα ‘’κουφάρι’’ που ρημάζει από την αδιαφορία, καθώς έπαψε να λειτουργεί από το 1998 και έκτοτε έχει λεηλατηθεί επανειλημμένα
Περνούμε σήμερα δίπλα από κτήρια αδειανά, πραγματικά ‘’κουφάρια’’, που μόνο μια υποψία μπορούν να δημιουργήσουν για την ζωή που φιλοξένησαν στις ένδοξες εποχές τους. Οικοδομήματα των οποίων τις περισσότερες φορές δεν γνωρίζουμε την ιστορία, τους ιδιοκτήτες, τα πρόσωπα που σχετίστηκαν μ’ αυτά, αλλά συχνά ούτε καν την χρήση τους. Έτσι μας είναι δύσκολο να φανταστούμε την χρησιμότητά τους και την σημασία που είχαν για προηγούμενες γενιές Ξανθιωτών. Η Ξάνθη βίωσε την δική της ‘’μπελ επόκ’’, μια χρυσή εποχή ευμάρειας και ανάπτυξης, όχι μόνο στα τέλη του 19ου αιώνα αλλά και στις αρχές του 20ού. Ο καπνός κατά κύριο λόγο έφερνε έσοδα στους καπνοβιομήχανους και τους εμπόρους, όπως και στους εργάτες και τους παραγωγούς καπνού. Στην δημιουργική αυτή περίοδο συμμετείχαν και οι τότε δημοτικές αρχές δημιουργώντας υποδομές για τους δημότες. Έργα της εποχής εκείνης είναι για παράδειγμα η Δημοτική Αγορά αλλά και το Δημοτικό Σφαγείο, για το οποίο λίγοι γνωρίζουν. Ο γνωστός συλλέκτης και συνεργάτης του «Ε», Κώστας Μαυρομάτης, μας προσφέρει άλλη μια φορά εικόνες από το προσωπικό του αρχείο για τα πρόσωπα που συνδέθηκαν με το Σφαγείο και τον κύκλο επαγγελμάτων που αυτό αφορούσε.
Δημοτικό Σφαγείο: μια δημιουργία του Δημάρχου Ευριπίδη Χασιρτζόγλου
Το Δημοτικό Σφαγείο αναγέρθηκε επί Δημαρχίας Ευριπίδη Χασηρτζόγλου μετά των ετών 1925 και 1929. Ήταν ένα νέο και σύγχρονο για την εποχή σφαγείο κοντά στον συνοικισμό του Δροσερού (προς τις γραμμές του τραίνου), το οποίο εξυπηρετούσε τους ζωέμπορους και τους κρεοπώλες της Ξάνθης. Μια περίοδο που όπως αναφέρεται στα ‘’Θρακικά Χρονικά’’, τα οποία εξέδιδε ο Στέφανος Ιωαννίδης, η Ξάνθη ήταν έβδομη πόλη σε πληθυσμό στην χώρα. Συγκεκριμένα το 1928 οι Ξανθιώτες ανέρχονταν σε 33.712 κατοίκους σε σύνολο πληθυσμού της Ελλάδας 6.204.684. Πληθυσμός που μειώθηκε δραματικά τα επόμενα χρόνια, φτάνοντας το 1961 σε 27.000 κατοίκους, ενώ ο πληθυσμός της χώρας είχε αυξηθεί σε 8,3 εκατ. κατοίκους. Στον απολογισμό της δράσης του Δημάρχου Ξάνθης Ευρ. Χασηρτζόγλου κατά τις εκλογές του 1929, όπως δημοσιεύονται στα ‘’Θρακικά Χρονικά’’, διαβάζουμε αναφορικά με τα σφαγεία: «Ανεγείραμεν εκτός της πόλεως και παρά την Δημοτικήν Πετρελαιοθήκην νέα Δημοτικά Σφαγεία επαρκέστατα διά τας παρούσας και μελλοντικάς ανάγκας της πόλεως με εγκαταστάσεις πεπιεσμένου αέρος διά το φούσκωμα των σφαγίων, με ψυγεία διά την συντήρησιν αυτών, με ιδιαίτερα διαμερίσματα δι’ έκαστον είδος σφαγίων, με εγκαταστάσεις και τελειοποιήσεις, η δε λειτουργία αυτών θα αρχίση από του προσεχούς μηνός Σεπτεμβρίου ε.έ. Και τοιουτοτρόπως θα αρθούν τα παλαιά τοιαύτα, άτινα απετέλουν στίγμα για την πόλιν και ο χώρος αυτών θα μεταβληθή εις ωραίον Δημοτικόν πάρκον».
Καμία αξιοποίηση του ακινήτου και του χώρου
Το Δημοτικό Σφαγείο λειτούργησε μέχρι τον Φεβρουάριο του 1998. Έκτοτε εγκαταλείφθηκε, καθώς σήμερα λειτουργούν διάφορα σύγχρονα ιδιωτικά σφαγεία, και έχει λεηλατηθεί επανειλημμένα. Το μεγάλο κτήριο κυριολεκτικά ρημάζει από την εγκατάλειψη και οι κατά καιρούς δημοτικές αρχές δεν έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για την διάσωση και αξιοποίησή του. Μπορεί η δημοτική αρχή του 1929 να αξιοποίησε τα τότε παλιά σφαγεία, κάτι τέτοιο όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει με τις σύγχρονες διοικήσεις του δήμου Ξάνθης. Ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης, αλλά και ένα ακόμη δημοτικό ακίνητο που ο δήμος Ξάνθης δεν προστατεύει, όπως έχει υποχρέωση.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
