Μνημείο αναποτελεσματικότητας η ανάρτηση των δασικών χαρτών με αλλεπάλληλες αλλαγές και τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου, κατασπατάληση πόρων και προσωπικό που δεν αξιοποιήθηκε
Η έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης επιβεβαιώνει τις αντιρρήσεις ΚΕΔΕ και ΤΕΕ που ζήτησαν να ‘’παγώσει’’ η διαδικασία
Έχουμε αναφερθεί στο χάος που προκλήθηκε με τους δασικούς χάρτες, οι οποίοι αναρτήθηκαν για τις περισσότερες περιοχές της χώρας. Εκτάσεις και οικισμοί δεκαετιών συνεχίζουν να απεικονίζονται ως «δάση», με αποτέλεσμα κάτοικοι, φορείς, αγρότες και επιχειρήσεις να τρέχουν για να υποβάλουν ενστάσεις, ώστε να μη χάσουν την περιουσία τους. Το κυριότερο θέμα που προέκυψε από την αρχή της διαδικασίας είναι το ύψος του αντιτίμου της ένστασης, ακόμη και αν πρόκειται όντως για λάθος χαρακτηρισμό της κατά τόπους Διεύθυνσης Δασών. Παρότι έγινε μια μείωση από το υπουργείο, οι τιμές παραμένουν υψηλές ιδίως όταν πρόκειται για μεγάλες εκτάσεις, με πολλούς ιδιοκτήτες να διαμαρτύρονται πως ουσιαστικά αγοράζουν εκ νέου τις περιουσίες τους. Για την Ξάνθη η υποβολή αντιρρήσεων έχει παραταθεί πλέον μέχρι τις 6 Ιουνίου λόγω ενστάσεων που υπήρχαν για το σύντομο διάστημα της διαδικασίας. Ενστάσεις υπήρξαν όμως τόσο από την ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) που ζήτησε το ‘’πάγωμα’’ της διαδικασίας, όσο και από μηχανικούς του ΤΕΕ Θράκης, που εξέφρασαν τον προβληματισμό τους, κυρίως για την επόμενη φάση, που θα περιλαμβάνει για την Ξάνθη περιοχές όπως ο Γέρακας και το Εύμοιρο.
Αποκαλυπτική η έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης
Πρόσφατη έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) αναφορικά με τις αιτίες, τα λάθη και τις παραλείψεις που οδήγησαν στο να μην έχει ολοκληρωθεί η ανάρτηση των δασικών χαρτών, αποδεικνύουν ότι πρόκειται για ένα μνημείο αναποτελεσματικότητας και κακοδιοίκησης από την πλευρά του ελληνικού κράτους. Αλλεπάλληλες αλλαγές και τροποποιήσεις του εκάστοτε ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, κατασπατάληση πόρων, προσωπικό που δεν αξιοποιήθηκε όπως θα έπρεπε και καθυστερήσεις είναι μερικά από τα προβλήματα που συνθέτουν την εικόνα. Από καταγγελία πολίτη για καθυστέρηση της Επιτροπής Εξέτασης Αντιρρήσεων (ΕΠΕΑ) το 2015, διατάχθηκε ο έλεγχος των υπηρεσιών που ευθύνονται για τις καθυστερήσεις στην ανάρτηση και την κύρωση των δασικών χαρτών. Συγκεκριμένα ελέγχθηκαν οι ΕΠΕΑ, οι Διευθύνσεις Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το Εθνικό Κτηματολόγιο (ΕΚΧΑ ΑΕ), οι 54 Διευθύνσεις Δασών των νομών και οι επτά Διευθύνσεις Διοικητικού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Ως βασικότερος παράγοντας για τη μη ολοκλήρωση του έργου ήταν σύμφωνα με τους ελεγκτές οι «αλλεπάλληλες αλλαγές και τροποποιήσεις του εκάστοτε ισχύοντος νομικού πλαισίου, οι οποίες ελάμβαναν χώρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα».
11 νόμοι για τους δασικούς χάρτες σε 40 χρόνια, που κάθε φορά απαιτούσαν νέα σύνταξη χάρτη
Είναι χαρακτηριστικό ότι από το 1976 έως και το 2016 ψηφίστηκαν από την Ελληνική Βουλή 11 νόμοι αναφορικά με τη «σύνταξη, θεώρηση, ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών», με τελευταίο τον νόμο 4389/2016. Κάθε νέα διάταξη που έμπαινε σε εφαρμογή, αναμόρφωνε το περιεχόμενο των δασικών χαρτών που είχαν συνταχθεί μέχρι τότε. Το αποτέλεσμα είναι 40 χρόνια από την έναρξη της διαδικασίας κατάρτισης των δασικών χαρτών να έχουν «σπαταληθεί οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι», δίχως το έργο να έχει ολοκληρωθεί. Εκτός αυτού, η ίδια η λειτουργία των δασικών υπηρεσιών αποτελεί πρόβλημα. Με τον νόμο 2664/1998 συστάθηκαν στις Διευθύνσεις Δασών των νομών και των περιφερειών της χώρας τα Τμήματα Δασικών Χαρτογραφήσεων. Αντικείμενό τους κατά κύριο λόγο ήταν οι δασικές χαρτογραφήσεις. Μάλιστα με νόμο του 2001 προσελήφθησαν για τη στελέχωσή τους 701 άτομα διαφόρων ειδικοτήτων, τα οποία είχαν εκπαιδευτεί από ιδιωτική εταιρεία για τη σύνταξη και τον έλεγχο των δασικών χαρτών. Σχεδόν 16 χρόνια μετά και ενώ οι προθεσμίες για την ολοκλήρωση του έργου βρίσκονται στο «κόκκινο», οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι οι υπηρεσίες αυτές είναι υποστελεχωμένες, αφού στην πορεία έμειναν οι μισοί υπάλληλοι σε σχέση με το 2001 λόγω μετακινήσεων προς άλλες υπηρεσίες. Αυτό είχε ως συνέπεια την ανάθεση εκτέλεσης από την Κτηματολόγιο ΑΕ (νυν ΕΚΧΑ ΑΕ) σε ιδιωτικά γραφεία μελετών και επιπλέον χρονοβόρες διαδικασίες ελέγχου, επιστροφής, διόρθωσης κτλ.
Όσο δεν έγιναν σε 11 χρόνια, θα γίνουν σε λίγους μήνες
Οι ελεγκτές διαπίστωσαν επίσης παραλείψεις στο έργο των υπαλλήλων των Τμημάτων Δασικών Χαρτογραφήσεων, αφού από το 1998 οι υπηρεσίες αυτές έπρεπε να αναρτούν τους θεωρημένους δασικούς χάρτες, προκειμένου να υποβάλλονται στη συνέχεια τυχόν ενστάσεις. Ωστόσο από το 1999 έως και το 2010 δεν αναρτήθηκε το παραμικρό, ενώ και οι διαδικασίες προχωρούσαν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι και το 2007 είχαν καταρτιστεί και θεωρηθεί δασικοί χάρτες μόλις για το 4,6% της χώρας. Με τους ρυθμούς αυτούς θα χρειάζονταν περίπου 174 χρόνια για να ολοκληρωθεί το έργο, όπως διαπιστώνει το ΣΕΕΔΔ στην έκθεσή του. Ακόμη και η ΕΚΧΑ ΑΕ (πρώην Κτηματολόγιο), ενώ είχε στα χέρια της από το 2013 έως το 2016 το 38,6 της συνολικής έκτασης της χώρας, ωστόσο δεν ανήρτησε κανέναν απολύτως χάρτη. Ως αποτέλεσμα, μέχρι και τον Μάιο του 2016, όταν και ψηφίστηκε ο νόμος 4389/2016, αν και είχαν θεωρηθεί δασικοί χάρτες για το 45% της χώρας, οι αναρτημένοι αντιστοιχούσαν μόλις στο 1,1%. Καθυστερήσεις ακόμη και στην διαδικασία ελέγχου των ενστάσεων για ένα τόσο σημαντικό έργο, το οποίο είναι άγνωστο πώς θα προχωρήσει και πότε θα ολοκληρωθεί.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
