Μιλάνε στο «Ε» οι Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ο Γιώργος Συλαίος, καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος ΔΠΘ και ο Κώστας Τσολάκης, πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Αλιέων Αβδήρων
Ποιες οι επιπτώσεις του FSRU Αλεξανδρούπολης στο περιβάλλον
Κανένας δεν περίμενε να ζήσουμε «λευκά Χριστούγεννα» λαμβάνοντας υπόψη τις υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή. Τα ρεκόρ θερμοκρασίας που έχουν καταγραφεί αλλά και οι αλλαγές στο μοτίβο των βροχοπτώσεων έχουν εξαφανίσει ουσιαστικά τον χειμώνα στην Ελλάδα έχοντας διατηρήσει την αίσθηση μίας συνεχιζόμενης άνοιξης.
Τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης ενώ γίνονται αισθητά σε παγκόσμια κλίμακα, δεν θα μπορούσαν να μην επηρεάσουν και τοπικά το μικροκλίμα στο Θρακικό Πέλαγος αλλάζοντας παντελώς τις ισορροπίες και αυξάνοντας την θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας κατά 3,5 βαθμούς Κελσίου, σύμφωνα με τον Πίνακα που δημοσίευσε το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών.
«Ο πίνακας του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δείχνει το πόσο αποκλίνουν είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω οι θερμοκρασίες της θάλασσας μία συγκεκριμένη ημέρα. Τις τιμές αυτές τις συγκρίνουμε με τις κανονικές θερμοκρασίες για την εποχή οι οποίες προέρχονται από ένα μέσο όρο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, της δεκαετίας 2008 – 2018», αναφέρει ο Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών στο «Ε» και προσθέτει ότι «ακριβώς λόγω της παρατεταμένης καλοκαιρίας έχουμε πολύ ζεστά νερά, και ειδικά στο Θρακικό Πέλαγος εντοπίζονται οι μεγαλύτερες αποκλίσεις που φτάνουν μέχρι και τους 4 βαθμούς».
Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στο Θρακικό Πέλαγος κυμαίνεται ανάμεσα σε 17 και 18 βαθμούς Κελσίου το οποίο σημαίνει 4 βαθμούς αύξηση από τη θερμοκρασία που θα έπρεπε να επικρατεί αυτή την εποχή.
Όλο το Αιγαίο Πέλαγος έρχεται αντιμέτωπο με το ίδιο πρόβλημα, ίσως όχι στο βαθμό που το εντοπίζουμε στο Θρακικό Πέλαγος και οι λόγοι, σύμφωνα με τον κ. Λαγουβάρδο, είναι η αυξημένη ηλιοφάνεια και οι άνεμοι που δεν είναι ιδιαιτέρως ενισχυμένοι έχοντας ως αποτέλεσμα τα επιφανειακά νερά να μένουν αρκετά ζεστά. Το γεγονός αυτό παρόλαυτα δεν θα πρέπει να μας προκαλεί έκπληξη καθώς η θερμοκρασία στην Περιφέρεια της ΑΜΘ για τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο ήταν τρεις βαθμούς πιο ψηλά από ό,τι θα έπρεπε να είναι.
Ο κ. Λαγουβάρδος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «στις 4 Ιανουαρίου είχαμε θερμοκρασίες πάνω από τις μέσες τιμές ,+7 βαθμούς στην Αλεξανδρούπολη, +10 στην Ορεστιάδα, +10 στο Νευροκόπι, +7,5 στην Ξάνθη».
«Το Θρακικό Πέλαγος είχε χαμηλότερες θερμοκρασίες από το υπόλοιπο Αιγαίο και η οποιαδήποτε επίδραση της κλιματικής κρίσης είναι πολύ πιο έντονη στην περιοχή μας», τονίζει ο Γιώργος Συλαίος, καθηγητής στο Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος ΔΠΘ με ειδίκευση στην ωκεανογραφία.
Αυτή τη στιγμή, πρέπει να σημειώσουμε, ότι διανύουμε μία έντονη περίοδο του El Niño στην περιοχή του Ειρηνικού. Όσο πιο ισχυρό είναι ένα φαινόμενο El Niño, τόσο πιο πιθανό είναι να επηρεάσει τη θερμοκρασία και τις βροχοπτώσεις παγκοσμίως, καθώς επηρεάζει το ρεύμα αέρος, γνωστό ως jet stream, το οποίο είναι ένας ταχύτατος αεροχείμμαρος σε ένα επίπεδο της ατμόσφαιρας.
Οι θαλάσσιοι καύσωνες, σύμφωνα με τον κ. Συλαίο, επηρεάζουν ποικιλοτρόπως το Θρακικό Πέλαγος. «Την δεκαετία του ’90 είχαμε υπέρβαση της θερμοκρασίας του κατωφλιού των 27 βαθμών κελσίου όπου ορίζεται ο θαλάσσιος καύσωνας για πέντε ημέρες σε όλη τη δεκαετία. Το 2000 με 2010 είχαμε 17 ημέρες υπέρβασης ενώ το 2010 έως το 2020 περάσαμε τους 27 βαθμούς Κελσίου 80 μέρες. Οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι θα πάμε σε μία συνθήκη όπου 300 ημέρες την δεκαετία θα έχουμε θερμοκρασίες πάνω από 27 βαθμούς στην επιφάνεια της θάλασσας. Η αλλαγές αυτές είναι εκθετικές», σημειώνει ο κ. Συλαίος.
Οι ανθρώπινες δραστηριότητες όπως η αλιεία αλλά και όλοι οι υδρόβιοι οργανισμοί θα επηρεαστούν
Η ακραία ζέστη ωθεί τους οργανισμούς που είχαν συνηθίσει να ζουν σε χαμηλές θερμοκρασίες να απομακρυνθούν και να κινηθούν σε πιο κρύα περιβάλλοντα ώστε να βρουν τις συνθήκες που τους ευνοούν. Ο κ. Συλαίος σημειώνει παράλληλα ότι «η άνοδος της θερμοκρασίας των νερών ευνοεί την μετανάστευση ξενικών ειδών τα οποία μέσω της διώρυγας του Σουέζ, εισήλθαν στην Μεσόγειο και τα προηγούμενα χρόνια εξαπλώθηκαν στο νότιο τμήμα της Μεσογείου αλλά τώρα πλέον απαντώνται στην κεντρική και βόρεια Μεσόγειο».
Η αυξημένη παρουσία φυτοπλαγκτόν και η άνοδος της θερμοκρασίας στο Θρακικό Πέλαγος σχολιάστηκε και από τον Κώστα Τσολάκη, πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Αλιέων Αβδήρων ο οποίος μίλησε στο «Ε» υπογραμμίζοντας ότι «η φετινή θερμοκρασία των νερών είναι υπερβολικά μεγαλύτερη και ειδικά σε σύγκριση με περασμένα έτη. Το γεγονός αυτό μας ανησυχεί πολύ. Η άνοδος της θερμοκρασίας έχει φέρει στο Θρακικό Πέλαγος δελφίνια και οι δουλειά των αλιέων δυσκολεύει πολύ».
H συνάντηση COP28 μάλλον «άργησε μια μέρα»
Παρά τα χαμόγελα των συμμετεχόντων στην COP28, της Συνόδου Κορυφής για το Κλίμα, για την συμφωνία μείωσης των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αλήθεια βρίσκεται λίγο πιο πέρα.
Για να περιοριστεί η αύξηση θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμούς Κελσίου, απαιτείται να εξαλειφθούν εντελώς οι εκπομπές άνθρακα λίγο μετά το 2040, σύμφωνα με το Global Carbon Project, του οποίου ο «υπολειπόμενος προϋπολογισμός άνθρακα» για τους 1,5 βαθμούς Κελσίου θα εξαντληθεί σε περίπου πέντε χρόνια με τα τρέχοντα επίπεδα εκπομπών. Για τους 1,7 βαθμούς Κελσίου, είναι λίγο μετά το 2050, ενώ για τους 2 βαθμούς Κελσίου, το 2080. Παρά την δήλωση του Al Jaber ότι το COP28 κράτησε τον στόχο του 1,5 βαθμού ζωντανό, ελάχιστοι πιστεύουν πλέον ότι είναι ακόμα πιθανό.
«Και πολύ πιο πριν είχαν παρθεί αντίστοιχες αποφάσεις, απλά δεν τηρήθηκαν ποτέ», τόνισε ο κ. Συλαίος ενώ πρόσθεσε ότι «το ζήτημα είναι ότι πλέον έχουμε αργήσει, δεν θεωρώ ότι είναι εύκολη μία αναστροφή για το κλίμα».
Η παρουσία του FSRU Αλεξανδρούπολης θα επιδράσει αρνητικά στο περιβάλλον
Πολύ πρόσφατα κατέφθασε και αγκυροβόλησε στην Αλεξανδρούπολη το FSRU. Πρόκειται για έναν τερματικό σταθμό δίπλα στον οποίο θα προσδένονται τα LNG Carriers που μεταφέρουν το υγροποιημένο φυσικό αέριο.
Όπως εξηγεί αναλυτικά ο καθηγητής ΔΠΘ, κ. Συλαίος «το υγροποιημένο φυσικό αέριο βρίσκεται σε μία πολύ χαμηλή θερμοκρασία η οποία για να αεριοποιηθεί απαιτείται να χρησιμοποιηθεί το θαλασσινό νερό ως μέσο θέρμανσης. Η λειτουργία του LNG θα αναρροφά 31 εκατομμύρια τόνους θαλασσινό νερό για να θερμανθεί και στη συνέχεια το ίδιο νερό θα γυρνάει στην θάλασσα 10 με 12 βαθμούς πιο ψυχρό».
Σύμφωνα με τον κ. Συλαίο, όταν κάποιος χρησιμοποιεί θαλασσινό νερό για να ψύξει ή να θερμάνει ένα σύστημα, πρέπει να απομακρύνει όλους τους οργανισμούς που έχει το νερό αυτό. Οι οργανισμοί θα θανατώνονται με 1,5 τόνο υδροχλωρίτη και το νερό θα απελευθερώνεται με τον υδροχλωρίτη στη θάλασσα.
«Το FSRU θα επιβαρύνει το περιβάλλον της περιοχής που φιλοξενεί μία τέτοια εγκατάσταση ενώ παράλληλα κανένας δεν ζήτησε μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για αξιολόγηση από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης», επισημαίνει ο ίδιος.
Παύλος Μαραγκός
pmaragkos@empros.gr
