Ο Γ. Γραμματέας Θρησκευμάτων Γ. Καλαντζής μιλά στο «Ε» για το νέο νομοσχέδιο -Προβλέπει ένα εκσυγχρονισμένο και αναβαθμισμένο πλαίσιο λειτουργίας με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία
Καταργείται ο νόμος 1920/1991 – Επιλογή του Μουφτή από 33μελή Συντονιστική επιτροπή που απαρτίζεται από μέλη της μειονότητας
Ανασυγκρότηση εκ βάθρων, εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των τριών Μουφτειών Διδυμοτείχου, Κομοτηνής και Ξάνθης προβλέπει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που κατατίθεται στην Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί εντός της προσεχούς εβδομάδας. Το νέο νομοσχέδιο με τίτλο «Αναβάθμιση και Εκσυγχρονισμός Μουφτειών Θράκης» καταργεί όλες τις προηγούμενες διατάξεις σχετικά με τις Μουφτείες – με κορυφαία, τον νόμο 1920/1991, αλλά και παλαιότερες, διαθέτει μια σύγχρονη οπτική με πρωτοποριακό περιεχόμενο. Το εν λόγω νομοσχέδιο αποτελεί προϊόν επίπονης δουλειάς των αρμοδίων υπηρεσιών του υπουργείου Παιδείας (με τη συνδρομή παραγόντων του υπουργείου Εξωτερικών) επί τουλάχιστον δύο έτη. Βασίζεται δε στις ιδέες και στις προτάσεις που κατέθεσαν στο υπουργείο Παιδείας οι ίδιοι οι μουσουλμάνοι της Θράκης, αλλά και στην ιερονομική ρήτρα των Μουφτήδων της Θράκης από το 2016, ώστε να είναι απόλυτα σεβαστά όσα λέει το Ισλάμ για την επιλογή Μουφτήδων.
Εκσυγχρονισμένες Μουφτείες με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ένα νέο πλαίσιο για τις Μουφτείες της Θράκης που θα λειτουργούν ως σύγχρονες δημόσιες υπηρεσίες με τον ανάλογο τεχνικό εξοπλισμό και με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία.
Επιλογή του Μουφτή από 33μελή Συμβουλευτική Επιτροπή με την επικύρωση του υπουργού Παιδείας
Η επιλογή του Μουφτή θα ΄γίνεται αρχικά από τη Συμβουλευτική Επιτροπή που προβλέπει ότι θα αποτελείται από 33 μέλη με πρόεδρο τον Τοποτηρητή Μουφτή, ο οποίος αναλαμβάνει την κενωθείσα θέση Μουφτή. Επτά από τα μέλη της επιλέγονται με δημόσια κλήρωση μεταξύ όσων έχουν διδάξει τουλάχιστον 2 χρόνια στην Εισαγωγική Κατεύθυνση Μουσουλμανικών Σπουδών του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ, καθώς και διευθυντών και εκπαιδευτικών των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης (και στις δύο περιπτώσεις η έμφαση δίνεται στην ερμηνεία του Κορανίου). Πέντε μέλη είναι επιφανείς θεολόγοι της μουσουλμανικής θρησκείας, άλλα 10 μέλη αναδεικνύονται με δημόσια κλήρωση μεταξύ ιμάμηδων της κενωθείσας Μουφτείας που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Θρησκευτικών Λειτουργών του υπουργείου Παιδείας και άλλα 10 μεταξύ ιεροδιδασκάλων με προϋπηρεσία 9 μηνών στην κενωθείσα Μουφτεία. Οι υποψήφιοι για τη θέση δεν μπορούν να είναι μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Προβλέπονται αυστηρές διαδικασίες για τη λειτουργία της επιτροπής, το έργο της οποίας «διεκπεραιώνεται σε μία και μόνη συνεδρίαση χωρίς διακοπή», στην οποία δεν μπορεί να έχει πρόσβαση κανένα τρίτο πρόσωπο – με βασικό στόχο το αδιάβλητο της διαδικασίας.
Θητεία και Προσόντα
Σύμφωνα με το Άρθρο 11, η θητεία του Μουφτή ορίζεται σε 5 έτη και μπορεί να ανανεωθεί μέχρι και 3 συνεχόμενες θητείες. Η θητεία λήγει όμως αυτοδικαίως έπειτα από τη συμπλήρωση 20 (συνεχόμενων ή διακεκομμένων) ετών (είτε πρόκειται για Μουφτή είτε για Τοποτηρητή Μουφτή) ή με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας. Αναφορικά με τα προσόντα (Άρθρο 12), θέση Μουφτή καταλαμβάνουν Έλληνες πολίτες μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και μόνιμοι κάτοικοι ενός εκ των περιφερειακών κοινοτήτων της περιοχής. Δεν θα πρέπει να έχουν υπερβεί το 62ο έτος της ηλικίας τους για να υποβάλλουν υποψηφιότητα και θα πρέπει επίσης να είναι είτε α) κάτοχοι πτυχίου της Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Μουσουλμανικών Σπουδών του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ ή κάτοχοι πτυχίου Ισλαμικών Σπουδών από αναγνωρισμένη Θεολογική Σχολή άλλης χώρας και να έχουν ήδη διατελέσει επί 5 χρόνια ιμάμηδες εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Θρησκευτικών Λειτουργών ή ιεροδιδάσκαλοι ή και τα δύο, είτε β) απόφοιτοι των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης και να έχουν διατελέσει επί 10 χρόνια εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Θρησκευτικών Λειτουργών.
Ο Γ. Γραμματέας Θρησκευμάτων Γ. Καλαντζής μιλά στο «Ε» για το νέο νομοσχέδιο για τις Μουφτείες της Θράκης
Ο Γ. Γραμματέας Θρησκευμάτων κ. Γιώργος Καλαντζής μιλώντας στο «Ε» σημείωσε: «Παρουσιάζουμε το νομοσχέδιο με μεγάλο σεβασμό προς τους μουσουλμάνους συμπολίτες μας. Αυτό το νομοσχέδιο αποτελεί τομή σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πλέον θεμελιώνεται, εκσυγχρονίζεται και αναβαθμίζεται ο θεσμός της Μουφτείας, η οποία θα λειτουργεί ως μια σύγχρονη δημόσια υπηρεσία με διαφάνεια και κοινωνική λογοδοσία. Το νομοσχέδιο ενσωματώνει όλα τα θετικά βήματα που έγιναν ειδικά την περίοδο 2016-2019 με κορυφαίο την μεταρρύθμιση για τις δικαιοδοτικές αρμοδιότητες του Μουφτή. Ο νόμος είναι το αποτέλεσμα μακράς συνεργασίας με τους Σοφολογιωτάτους Τοποτηρητές Μουφτήδες και τους Ιεροδιδασκάλους αλλά και μελέτης όσων συμβαίνουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ιδιαίτερη προσοχή δόθηκε, φυσικά, σε όσα ισχύουν στις ισλαμικές χώρες. Επίσης, λήφθηκε υπ’ όψιν το πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης το οποίο είναι μια εξαιρετική δουλειά. Για τη σύνταξη του νομοσχεδίου απαιτήθηκε εργασία περίπου ενός χρόνου ώστε να συγκεντρωθεί το υλικό και να γίνουν οι απαραίτητες συζητήσεις ειδικά με τους μουσουλμάνους θρησκευτικούς λειτουργούς διότι απαιτήθηκαν εξειδικευμένες γνώσεις. Οφείλω, επίσης, να πω ότι ειδικά η νέα διαδικασία επιλογής των Μουφτήδων βασίζεται στην Ιερονομική Ρήτρα των τριών Σοφολογιωτάτων Μουφτήδων της Θράκης που εκδόθηκε στις 25/8/2016 και βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Αυτή η Ιερονομική Ρήτρα εκδόθηκε κατόπιν συνεργασίας των τριών Σοφολογιωτάτων Μουφτήδων με το Πανεπιστήμιο Al Azhar, το αρχαιότερο και σημαντικότερο Πανεπιστήμιο του Ισλαμικού κόσμου.
Είναι σαφές ότι η χώρα μας με αυτό το νομοσχέδιο στέλνει ένα πολύ ισχυρό μήνυμα σεβασμού και φιλίας σε όλο τον ισλαμικό κόσμο. Καμία άλλη χώρα στην Ευρώπη δεν προσφέρει τέτοιες δυνατότητες και τέτοια προστασία στο Ισλάμ αλλά, συγχρόνως, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι κανένας μουσουλμάνος από την μειονότητά μας δεν εντάχθηκε στο ISIS σε αντίθεση με ότι συνέβη σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό είναι πηγή μεγάλης υπερηφάνειας για τη μειονότητά μας, τη Θράκη και την Ελλάδα. Οι χριστιανοί και οι μουσουλμάνοι στη Θράκη αποτελούν το καλύτερο παράδειγμα για το πως διαφορετικές θρησκείες μπορούν να αποτελούν παράγοντα ενότητας μιας κοινωνίας και όχι διχασμού της.
Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει ένα πλήρες πλαίσιο προστασίας του κύρους του Μουφτή ως θρησκευτικού λειτουργού. Γι’ αυτό και προβλέπεται ρητά κάθε αποχή του από την πολιτική, την κυβέρνηση και τα κόμματα. Η πολιτικοποίηση και η εργαλειοποίηση της θρησκείας είναι επικίνδυνη. Οι αντιλήψεις περί πολιτικού Ισλάμ, δηλαδή της ταύτισης του θρησκευτικού και του πολιτικού ηγέτη στο ίδιο πρόσωπο, δεν έχουν θέση στην Θράκη αλλά ούτε και ευρύτερα στην Ελλάδα. Ο Μουφτής διατηρεί τις τρεις ιδιότητές του, του θρησκευτικού λειτουργού, του ασκούντος δικαιοδοτικές αρμοδιότητες και του επικεφαλής δημόσιας υπηρεσίας».
Σ’ ότι αφορά το σκέλος της διαδικασίας επιλογής του Μουφτή ο κ. Καλαντζής διευκρίνισε: «Είναι γνωστό ότι η εκλογή Μουφτή θα ήταν αντισυνταγματική λόγω των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή. Ο νόμος προβλέπει μια διαδικασία επιλογής Μουφτή που γίνεται σε δύο στάδια. Στο πρώτο στάδιο, συγκροτείται με απόφαση του Τοποτηρητή Μουφτή η Συμβουλευτική Επιτροπή. Όλα τα μέλη της προέρχονται από τη μουσουλμανική μειονότητα και είναι Ιμάμηδες, Ιεροδιδάσκαλοι ή επιφανείς μουσουλμάνοι θεολόγοι. Επιλέγονται 33 με δημόσια κλήρωση μεταξύ όλων των Ιμάμηδων και των Ιεροδιδασκάλων. Η συμβουλευτική επιτροπή υπό την προεδρία του Τοποτηρητή έχει την ευθύνη να εξετάσει αν οι υποψήφιοι έχουν τα τυπικά προσόντα αλλά και να καταρτίσει έναν αλφαβητικό κατάλογο όπου θα αναφέρει για τον καθένα εάν είναι επαρκής για την θέση του Μουφτή. Δεν έχει κανέναν περιορισμό για το πόσους θα εγγράψει ή δεν θα εγγράψει σε αυτόν τον κατάλογο και δεν υπάρχει καμία κρατική παρέμβαση. Ο αλφαβητικός κατάλογος θα σταλεί στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων ο οποίος θα επιλέξει κάποιον μέσα από τον συγκεκριμένο κατάλογο. Ο διορισμός του θα γίνει με Προεδρικό Διάταγμα. Να σας θυμίσω ότι ο ν.1920/1991 προέβλεπε ότι ο νομάρχης επιλέγει 10 μουσουλμάνους με τους οποίους συνεδρίαζε και μετά μετέφερε μια γνώμη στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων. Πρόκειται για μια ριζική αλλαγή του τρόπου επιλογής Μουφτή».
Στο δια ταύτα ο κ. Καλαντζής συμπλήρωσε: «Η Ελληνική Πολιτεία κάνει ένα μεγάλο, γενναίο, πρωτοποριακό και ειλικρινές βήμα. Είμαστε μια ελεύθερη και δημοκρατική χώρα. Τώρα πια δεν υπάρχουν δικαιολογίες για κανέναν. Η Ελλάδα, όπως ορίζει το Σύνταγμά μας στο άρθρο 13, είναι ο μοναδικός εγγυητής της θρησκευτικής ελευθερίας όλων των Ελλήνων πολιτών χωρίς καμία διάκριση. Πλέον ο Μουφτής και η Μουφτεία γίνεται ένας θεσμός που έχει όλες τις εγγυήσεις μιας ελεύθερης και δημοκρατικής χώρας, που θα είναι οικονομικά ανεξάρτητος και με διαφανή λειτουργία. Η Πολιτεία έπραξε το καθήκον της με απόλυτο σεβασμό στους μουσουλμάνους συμπολίτες μας».
Στέργιος Γιαλάογλου, Δικηγόρος: «Ένα νομοσχέδιο πρωτοποριακό, μια τομή που θα είναι πρότυπο για τον ισλαμικό κόσμο»
Ο Ξανθιώτης δικηγόρος κ. Στέργιος Γιαλάογλου επεσήμανε: Επιτέλους ένα νομοθετικό έργο 50ετίας. Ένα νομοσχέδιο πρωτοποριακό, μια τομή που θα είναι πρότυπο για τον ισλαμικό κόσμο. Εκσυγχρονίζονται και αναβαθμίζονται σε σύγχρονη δημόσιες υπηρεσίες οι Μουφτείες. Καταργείται ο νόμος 1920/1991 μουφτή και γίνεται επιλογή από μια επιτροπή όπου μετέχουν μόνο μουσουλμάνοι εγνωσμένου θρησκευτικού κύρους με σπουδές, με αναγνώριση και αποδοχή. Έχει σημασία ότι η επιλογή θα γίνεται σε μία μόνο συνεδρίαση για να μην υπάρχουν εξωθεσμικές παρεμβάσεις. Η ελληνική πολιτεία εμπιστεύεται την μειονότητα και σέβεται την θρησκευτική της ελευθερία. Οι υποψήφιοι θα έχουν όλα τα εχέγγυα, προσόντα και σπουδές για έναν θρησκευτικό ηγέτη. Θεωρώ ότι είναι ένα νομοσχέδιο τομή που θα λύσει πολλά προβλήματα».
Το «Ε» απευθύνθηκε στους βουλευτές της Ξάνθης Χουσεΐν Ζεϊμπέκ και Μπαράν Μπουρχάν για έναν πρώτο σχολιασμό. Αμφότεροι όμως επιφυλάχθηκαν πριν μελετήσουν ενδελεχώς το νέο σχέδιο νόμου.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
