Δημοσιεύματα της εποχής και σχόλιο από το Θωμά Εξάρχου για τη μαρμάρινη πλάκα με τους δημάρχους της Ξάνθης
Με αφορμή την ενεργοποίηση του δημοτικού συμβουλίου για την ακριβέστερη καταγραφή της λίστας
Το πρώτο ντοκουμέντο για το γεγονός ότι ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος διατέλεσε δήμαρχος της πόλης φέρνει στη δημοσιότητα μέσω επιστολής του στο «Ε» ο ιστοριοδίφης Θωμάς Εξάρχου, με αφορμή την πρόθεση που εκδήλωσε το δημοτικό συμβούλιο Ξάνθης να επικαιροποιήσει τη λίστα των δημάρχων της Ξάνθης, συστήνοντας επιτροπή για τη διερεύνηση του θέματος και τη συλλογή στοιχείων.
Τα πρώτα «φώτα» από το Θωμά Εξάρχου
Για την εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ
Διάβασα το ρεπορτάζ της 11/10/2012 σχετικά με την αναγραφή του ονόματος του Θεόφιλου Παπαδόπουλου στον πίνακα που βρίσκεται στο δήμο και αφορά τους χρηματίσαντες δημάρχους της Ξάνθης από τις 17/9/44 έως 5/4/1945 και θεώρησα σκόπιμο να αναφερθώ στο θέμα.
Τελευταία ημέρα βουλγαρικής κατοχής της Ξάνθης θεωρείται η 11/9/1944, ημέρα Κυριακή. Ο Θεόφιλος Παπαδόπουλος αναλαμβάνει δήμαρχος της πόλης, ο οποίος στις δημοτικές εκλογές που ακολούθησαν, όπου σημειωτέον πήραν μέρος για πρώτη φορά και οι γυναίκες, πήρε την πλειοψηφία των ψήφων.
Στην εφημερίδα «Μακεδονία» της 7/4/45 δημοσιεύεται η ακόλουθη είδηση: «Στις 5/4/45 με απόφαση του Γενικού Διοικητού Θράκης απελύθη ο δήμαρχος της Ξάνθης Θεόφιλος Παπαδόπουλος, ο οποίος υπηρέτησε ως δήμαρχος από 17/9/1944, όταν κατελήφθη η πόλη από τις εαμικές δυνάμεις». Προσωρινός δήμαρχος διορίστηκε ο υπάλληλος της Νομαρχίας Ιωάννης Αναπλιώτης.
Ακόμη μία είδηση από την ίδια εφημερίδα της 22/4/45: «Αναχώρησε στις 20/4/45 από τη Θεσσαλονίκη για την Ξάνθη ο δήμαρχος της πόλης Πυγμαλίων Χρηστίδης για να αναλάβει τα καθήκοντά του». Συμπληρώνω εγώ: Όσοι δήμαρχοι είχαν εκλεγεί προ της 4/6/1936 (δικτατορία Μεταξά) επανέρχονται στις θέσεις τους. Ο Π. Χρηστίδης είχε καταφύγει στη Θεσσαλονίκη στις 7/4/1941λόγω της εισβολής των γερμανών στην Ξάνθη. Στη Θεσσαλονίκη πρόσφερε τις υπηρεσίες του σε προσφυγικές οργανώσεις. Προσεχώς νεώτερα.
Φιλικά, Θ. Εξάρχου.
Τα δύο σημεία που έχει εντοπίσει και το δημοτικό συμβούλιο
Στα δύο δημοσιεύματα που παραθέτει ο κ. Εξάρχου, εντοπίζονται και οι δύο προβληματισμοί που έγιναν γνωστοί στο δημοτικό συμβούλιο της Ξάνθης. Αφενός, ως προς την ανάληψη του αξιώματος του δημάρχου από το Θεόφιλο Παπαδόπουλο γίνεται σαφές ότι για να απολύθηκε τον Απρίλιο του 1945 σημαίνει ότι κατείχε το αξίωμα, ενώ σχετικά με τη διάρκεια της δημαρχίας του Πυγμαλίωνος Χρηστίδη φαίνεται ότι υπήρξε κάποιο διάστημα που δε χρημάτιζε δήμαρχος της πόλης, τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.
Να λοιπόν ένα πρώτο υλικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από την αρμόδια επιτροπή, το οποίο δείχνει και ότι το ενδιαφέρον για την αποκατάσταση της ιστορίας της Ξάνθης είναι διευρυμένο και δεν απασχολεί μόνο αυτοδιοικητικούς και τους πολιτικούς κύκλους της πόλης.
Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr