Γράφει ο Χρήστος Δελημπούρας, πρ. σχολικός σύμβουλος – προϊστάμενος Π.Ε
«Αυτή η ημέρα την εποίησεν ο Κύριος αγαλλιασώμεθα και ευφρανθώμεν εν αυτή».
Η Κυριακή του Πάσχα, η Εορτή των Εορτών και η Πανήγυρις των Πανηγύρεων είναι η ημέρα όπου σύμφωνα με το χριστιανικό εορτολόγιο εορτάζεται η Λαμπροφόρος και Ζωηφόρος Ανάσταση του Ιησού Χριστού, η νίκη της ζωής επί του θανάτου, η πτώση και καθαίρεση του Άδη από τον Αναστημένο Χριστό και η επανόρθωση του Αδάμ και μαζί του ολόκληρο το ανθρώπινο γένος από το προπατορικό αμάρτημα. Είναι η μεγαλύτερη εορτή του Χριστιανισμού, καθώς αυτή την ημέρα εκπληρούνται οι διδαχές και το δόγμα του. Ονομάζεται και Πασχαλιά και Λαμπρή. Η Ανάσταση του Χριστού είναι το σπουδαιότερο και το μεγαλοπρεπέστερο γεγονός της Ορθοδοξίας. Είναι η λύτρωση του ανθρώπινου γένους από τα δεσμά της αμαρτίας. Ο Χριστός με την εκ νεκρών Ανάστασή Του αναδεικνύεται ο νικητής του θανάτου και ο θριαμβευτής της ζωής.
Καταυγάζει όλο το πνεύμα και συγκινεί τις καρδιές των χριστιανών. Πάσχα ονομάζεται η μεγάλη γιορτή του Χριστιανισμού και του Ιουδαϊσμού. Στον Ιουδαϊσμό καθιερώθηκε ως ανάμνηση της Εξόδου που ελευθέρωσε τους Εβραίους από την αιγυπτιακή δουλεία. Μεταγενέστερα υιοθετήθηκε ως εορτασμός από τους Χριστιανούς αναφορικά με το θυσιαστικό θάνατο και την Ανάσταση του Χριστού.
Η λέξη Πάσχα προέρχεται από το αραμαϊκό pasna και το εβραϊκό pesan. Αρχικά το Πάσχα εορταζόταν νύχτα, στην πανσέληνο της εαρινής ισημερίας του μήνα Νισάν με προσφορά νεαρού ζώου, για να ευλογηθεί όλο το κοπάδι. Το σφάγιο ήταν αρνί ή κατσίκι αρσενικό αρτιμελές, ενώ το αίμα του, ως ένδειξη προστασίας, το έβαζαν στην είσοδο κάθε σπιτιού (Εξ. 12:7,22).
Η έξοδος των Εβραίων από την Αίγυπτο έδωσε στο Πάσχα την οριστική του σημασία.
Το Χριστιανικό Πάσχα ή Πασχαλιά ή Λαμπρή γιορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο που ακολουθεί την εαρινή ισημερία της 21ης Μαρτίου. Επίσης, επειδή το Πάσχα είναι κινητή εορτή δεν εορτάζεται κάθε χρόνο την ίδια ημερομηνία, απαιτείται ένας αστρονομικός υπολογισμός. Αυτό καθορίστηκε από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ. που καθορίζει την εορτή του Πάσχα ως την πρώτη Κυριακή αμέσως μετά την πρώτη πανσέληνο της εαρινής ισημερίας της 21ης Μαρτίου. Επιπλέον, εάν η Πανσέληνος πέσει Κυριακή τότε το Πάσχα να μετατίθεται για την επόμενη Κυριακή και να μην συμπέσει ποτέ το Χριστιανικό με το Εβραϊκό Πάσχα. Επομένως, η λέξη Πάσχα είναι εβραϊκή, ελληνοποιημένη και σημαίνει διάβαση, πέρασμα. Οι μεν Εβραίοι εορτάζουν τη διάβασή τους από την Ερυθρά θάλασσα και την απελευθέρωσή τους από τη φαραωνίτιδα δουλεία. Οι δε Χριστιανοί εορτάζουν το Πάσχα την Ανάσταση του Χριστού, την απελευθέρωσή τους από την αμαρτία και το θάνατο.
Η Εκκλησία πιστεύει ότι το Πάσχα το χριστιανικό με το Πάσχα το Εβραϊκό, αν και ουσιαστικά αποτελούν δύο διαφορετικές γιορτές, συνδέονται με κάποια κοινά νοήματα.
Ο Χριστός δεν κατήργησε ούτε υποτίμησε το εβραϊκό Πάσχα το γιόρτασε με τους μαθητές Του και το ολοκλήρωσε δίνοντας του το νέο πλήρες νόημά του. Το νέο Πάσχα είναι η ολοκλήρωση του απολυτρωτικού έργου και πέρασμα του Ιησού προς τον ουράνιο Πατέρα του. Πριν από την Ανάσταση προηγείται βέβαια η συγκινητική Μεγάλη Εβδομάδα με τα κατανυκτικά τροπάρια, με τα συγκλονιστικά γεγονότα που διαδραματίζονται γύρω από το πρόσωπο του Θεανθρώπου.
Το Πάσχα για τους πιστούς σηματοδοτεί την Ανάσταση των ελπίδων και την απαρχή μιας καινούργιας γιορτής. Οι καρδιές των πιστών πλημμυρίζουν χαρά και πετούν στους ουρανούς της αληθινής ευτυχίας. Είναι αλήθεια ότι όσο κανένας εισδύει βαθύτερα στο νόημά της μεγάλης θυσίας του Γολγοθά, τόσο περισσότερο πλημμυρίζει από χαρά και ξανοίγει τα φτερά σε ολόφωτους πνευματικούς ορίζοντες. Η πίστη όμως στην Ανάσταση του Χριστού διώχνει το φόβο και την αγωνία για το αύριο, απαλλάσσει από την πνευματική νάρκη, καλεί σώμα και ψυχή σε εγρήγορση και οδηγεί με αλάθευτη πυξίδα τον άνθρωπο στον αληθινό προορισμό του.
Η Ανάσταση είναι μια αιώνια διακήρυξη αισιοδοξίας. Οι ημέρες του Πάσχα είναι με άλλα λόγια μια ευχάριστη όαση στο κοπιαστικό και μακρινό ταξίδι της ζωής. Το ελληνικό ορθόδοξο Πάσχα έχει το δικό του ξεχωριστό νόημα και χρώμα. Γιορτάζεται στην ωραιότερη εποχή του χρόνου, τους μήνες Απρίλιο ή Μάιο.
Τότε που η φύση ανασταίνεται με το Χριστό. Στολίζεται για χάρη του, σφύζει από ζωή και πλημμυρίζει από φως και χρώματα. Ο τόπος ευωδιάζει από τα μύρα της άνοιξης και ο ουρανός γεμίζει από τις υμνωδίες των φτερωτών ψαλτών. Παντού φως και χρώμα, ζωής και κίνηση.
Τα έθιμα του Πάσχα είναι από τα πιο ωραία έθιμα της Ελλάδας. Η περιφορά του Επιταφίου, το κάψιμο του Ιούδα, τα κόκκινα αβγά, οι λαμπάδες, η μαγειρίτσα, τα βεγγαλικά, τα αερόστατα, τα κουλουράκια, τα τσουρέκια, η μεταφορά Αγίου Φωτός στο σπίτι, το «φιλί της αγάπης» στην Ανάσταση, το πασχαλιάτικο αρνί ή κατσίκι, το γλυκό κρασί και τόσα άλλα σε διάφορες πόλεις και χωριά της πατρίδας μας έχουν γίνει ιερός κανόνας για κάθε οικογένεια. Ακόμη, οι παραδοσιακοί χοροί με τραγούδια βγαλμένα από τη ζωή του λαού μας δίνουν ένα ξεχωριστό μεγαλείο στη μεγάλη αυτή γιορτή.
Μέσα στη μέθη της χαράς, ο καλός χριστιανός δεν ξεχνά και τον πλησίον του. Θυμάται και δείχνει έμπρακτα την αγάπη του προς τον πάσχοντα συνάνθρωπό του. Έτσι, θα ζήσουμε με πραγματικό ρίγος και ψυχική ανάσταση το «Χριστός Ανέστη».
Γιορτάστε όλοι με περισσή χαρά! Ντυθείτε και στολιστείτε με τα καλύτερα ρούχα και χαρούμενοι τρέξτε στην μεγάλη γιορτή στην οποία μας καλεί ο Κύριος. Ο Χριστός δέχεται και τον πρώτο και τον έσχατο ελεεί. Αυτή τη μέρα την καταυγάζει φως αληθινό ανέσπερο. «Δεύτε πάντα τα έθνη, γνώτε του φρικτού Μυστηρίου την δύναμιν». Με την Ανάσταση του Κυρίου οι άπιστοι γίνονται πιστοί, οι ασεβείς και οι αμαρτωλοί μετανοούν και γίνονται άγιοι, οι απελπισμένοι γεμίζουν ελπίδα και αισιοδοξία, οι θλιμμένοι πάλι χαμογελούν, οι συντετριμμένοι και αδύναμοι λαμβάνουν κουράγιο και θάρρος. Μόνο με την Ανάσταση μπορούμε εμείς οι άνθρωποι να εγκαταλείψουμε τα μίση και να συμφιλιωθούμε.
Η Ανάσταση του Χριστού δεν μπορεί να εξαντλείται σε κάποιες πασχαλινές ευχές με αόριστο περιεχόμενο. Η Ανάσταση είναι μυστήριο και υποστασιάζεται σε ένα πρόσωπο: «Εγώ ειμί η ανάστασις και η ζωή» και μας καλεί σ’ έναν αγώνα πίστεως που γεννά την αθανασία: « ο πιστεύων εις εμέ καν αποθάνη, ζήσεται». Το γεγονός της Ανάστασης του Χριστού και το ανέσπερο φως της να καταγαύζει τη ζωή μας.
«Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν τη πανηγύρει…»
