Ο ακαδημαϊκός και δημοσιογράφος της Bir Gün Doğan L. Tılıç αναλύει τους λόγους της συντριπτικής ήττας που υπέστη ο Τούρκος πρόεδρος την περασμένη Κυριακή αλλά και τις συνέπειες που έχει αυτή η ήττα
«Η μεσαία τάξη της Τουρκίας έχει καταστραφεί ολοσχερώς τις τελευταίες δεκαετίες ενώ οι άνθρωποι στις μεγάλες πόλεις σχηματίζουν ουρές τις πρώτες πρωινές ώρες για ένα κιλό φθηνό κρέας και ψωμί»
Την Κυριακή 31 Μαρτίου πραγματοποιήθηκαν οι δημοτικές εκλογές στην Τουρκία με τον πρόεδρο της Τουρκίας Recep Tayyip Erdoğan να γνωρίζει συντριπτική ήττα χάνοντας τις τρεις μεγάλες πόλεις Κωνσταντινούπολη, Άγκυρα και Σμύρνη όπως επίσης και πολλούς Δήμους στην επικράτεια ανατρέποντας τα προγνωστικά των προηγούμενων ημερών.
Ο δημοσιογράφος της Bir Gün και ακαδημαϊκός Doğan L. Tılıç μιλά στο «Ε» αναλύοντας τις αιτίες της ήττας, την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην χώρα και τις προσδοκίες των πολιτών ύστερα από το μαζικό μήνυμα που στάλθηκε στον Erdoğan με το εκλογικό αποτέλεσμα της Κυριακής.
Οι τουρκικές αυτοδιοικητικές εκλογές σηματοδότησαν τη βαρύτερη πολιτική ήττα στην καριέρα του προέδρου Recep Tayyip Erdoğan, ο οποίος γνώρισε συνεχή άνοδο από τότε που κέρδισε τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης το 1994. Το κύριο αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), χωρίς να σχηματίσει συμμαχίες αυτή τη φορά, πέτυχε τη σημαντικότερη εκλογική επιτυχία στην ιστορία του, κερδίζοντας θέσεις δημάρχων σε 35 από τις 81 επαρχίες καθώς έγινε το πρώτο κόμμα της χώρας με ποσοστό άνω του 37% των ψήφων.
Ο κ. Tılıç εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι το ποσοστό του ΑΚΡ μειώθηκε από 44,3% σε 35,5% και ότι η υποστήριξη της συμμαχίας του με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (MHP) καθώς και ορισμένα άλλα δεξιά κόμματα μειώθηκε από 51,6% σε 40,5% σε 10 μήνες μετά τις προεδρικές εκλογές. Ο Erdoğan το εξήγησε λέγοντας ότι οι ψηφοφόροι που είχαν υποστηρίξει το ΑΚΡ πριν από δέκα μήνες δεν πήγαν στις κάλπες αυτή τη φορά. Δήλωσε ότι το ποσοστό συμμετοχής στις εκλογές του 2024 μειώθηκε κατά 6 μονάδες σε σύγκριση με τις εκλογές του 2019 και ότι η συντριπτική πλειοψηφία αυτής της μείωσης κατά 6 μονάδες αποτελείται από ψηφοφόρους του ΑΚΡ.
«Οι υποστηρικτές του άρχισαν να τον εγκαταλείπουν. Ο ίδιος ο Erdoğan εξηγεί αυτή την κατάσταση με τους ίδιους παράγοντες που την εξηγούν σχεδόν και όλοι οι άλλοι: Υψηλός πληθωρισμός και υψηλό κόστος διαβίωσης, συνταξιούχοι που λαμβάνουν συντάξεις πολύ κάτω από τους βασικούς μισθούς, η επίδραση του Κόμματος Νέας Ευημερίας που έχει τις ίδιες ρίζες με το ΑΚΡ και η σκληρή κριτική του τουρκικού λαού στην πολιτική του Erdoğan για το Ισραήλ, ότι “συνεχίζει να συναλλάσσεται με το Ισραήλ ενώ οι Παλαιστίνιοι σφαγιάζονται”. Ο Erdoğan προσθέτει επίσης την “ασθένεια της αλαζονείας” καθώς όπως λέει έχουν “χτιστεί τείχη” μεταξύ των αξιωματούχων του ΑΚΡ και του λαού», εξηγεί ο δημοσιογράφος της Bir Gün.
Ενώ παράλληλα τονίζει «αυτή είναι η εικόνα. Αλλά επιστρέφοντας στην ερώτησή σας, τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει πολλά! Αυτό είναι ένα μεγάλο τραύμα για τον Ερντογάν και το ΑΚΡ που δεν έχουν συνηθίσει να χάνουν. Η νίκη αυτή είναι μια μεγάλη ηθική και ψυχολογική στήριξη στην αντιπολίτευση και ειδικά για το CHP που σκαρφάλωσε στην πρώτη θέση αφήνοντας το ΑΚΡ πίσω του. Σημαίνει πολλά! Υπάρχει ένα λαϊκό κύμα αντίδρασης που φάνηκε στις εκλογές ως στήριξη στο κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης και το οποίο σηματοδοτεί μια μεγάλη απομάκρυνση από τον Erdoğan. Δεν θα είναι εύκολο να συνεχίσει τη μονοκρατορία του».
«Εάν ο Erdoğan είχε επιτύχει στις εκλογές αυτές, θα μπορούσε να αλλάξει το σύνταγμα»
Ο κ. Tılıç σημειώνει ότι το κυριακάτικο αποτέλεσμα είναι μια έκπληξη για όλους. «Μπορούσαμε να αισθανθούμε ένα αυξανόμενο κύμα δυσαρέσκειας που προέρχεται από τα κάτω, αλλά κανείς δεν μπορούσε να προσμένει μια τόσο μεγάλη νίκη του CHP και την τεράστια ήττα του ΑΚΡ αντίστοιχα», υπογράμμισε.
«Εάν ο Erdoğan είχε επιτύχει στις εκλογές αυτές, θα μπορούσε να αλλάξει το σύνταγμα, ανοίγοντας το δρόμο για την επανεκλογή του και την περαιτέρω εδραίωση του αυταρχισμού στη χώρα. Τώρα, θα πρέπει να σκεφτεί πώς θα κυβερνήσει μέχρι το 2028. Στο πίσω μέρος του μυαλού του παρόλαυτα θα είναι ο μεγάλος αντίπαλός του, Ekrem İmamoğlu ο οποίος, σύμφωνα με τα αποτελέσματα, απειλεί ευθέως την προεδρία του Erdoğan», τονίζει αναφερόμενος στις προσδοκίες που είχε ο Τούρκος πρόεδρος από τις δημοτικές εκλογές, εξ’ ου και ότι διοργάνωσε πολλές προεκλογικές συγκεντρώσεις δίνοντας τόνο εθνικών εκλογών.
Η Κωνσταντινούπολη ως το «μήλο της έριδος»
Ο δημοσιογράφος της Bir Gün αναφέρει ότι η πιο σημαντική πόλη σε αυτές τις εκλογές, και αυτή που επιθυμούσε περισσότερο ο Erdoğan, ήταν η Κωνσταντινούπολη. «Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Erdoğan τηλεφωνούσε ακόμη και σε γνωστούς του σε επαρχίες της Ανατολίας, προτρέποντάς τους να καλέσουν όσες ξέρουν στην Κωνσταντινούπολη για να ψηφίσουν τον υποψήφιο του ΑΚΡ. Εκτός από τον υπουργό Άμυνας, όλα τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου έκαναν προεκλογική εκστρατεία για τον υποψήφιο του ΑΚΡ, Murat Kurum, στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, ο Ekrem İmamoğlu κέρδισε τις εκλογές λαμβάνοντας πάνω από το 51% των ψήφων έναντι του Kurum, ο οποίος έλαβε μόνο το 39,59% των ψήφων», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Tılıç όταν κλήθηκε να σχολιάσει την φράση του Erdoğan «Όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη, κερδίζει την Τουρκία» τόνισε ότι η Κωνσταντινούπολη είναι μεγαλύτερη από πολλές χώρες με πάνω από 16 εκατομμύρια επίσημο πληθυσμό. Είναι το χωνευτήρι της Τουρκίας. Άνθρωποι από όλες τις περιοχές, οι Κούρδοι της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, οι Λαζοί της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας, οι άνθρωποι από την κεντρική Ανατολία, όλοι βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη.
«Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αν κερδίσεις την Κωνσταντινούπολη κερδίζεις την Τουρκία», εξήγησε.
«Το εκλογικό αποτέλεσμα έχει την ρίζα του στην επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων»
«Τώρα προσπαθούμε να κατανοήσουμε τους λόγους για τους οποίους ο Ερντογάν υπέστη αυτή την ήττα. Αλλά ίσως το ερώτημα είναι γιατί αυτή η ήττα ήρθε τόσο αργά», υπογραμμίζει ο κ. Tılıç.
Αναφερόμενος στις συνθήκες που επικρατούν αυτή τη στιγμή στην χώρα μας λέει ότι η μεσαία τάξη της Τουρκίας έχει καταστραφεί ολοσχερώς τις τελευταίες δεκαετίες ενώ οι άνθρωποι στις μεγάλες πόλεις κάνουν ουρές τις πρώτες πρωινές ώρες για ένα κιλό φθηνό κρέας και ψωμί. Το δολάριο ΗΠΑ που ήταν περίπου 3,6 τουρκικές λίρες τον Φεβρουάριο του 2017 είναι σήμερα στο επίπεδο των 32 λιρών και παράλληλα ενώ επίσημα ο πληθωρισμός δείχνει να κυμαίνεται στα 67,07%, είναι πάνω από 121%, σύμφωνα με ανεξάρτητους οικονομολόγους.
Ο ίδιος υποστηρίζει ότι τα ενοίκια των σπιτιών είναι απλησίαστα για τους περισσότερους ανθρώπους και η συντριπτική πλειοψηφία του μισθωτού εργατικού δυναμικού εξαρτάται από τον κατώτατο μισθό που είναι περίπου 530 δολάρια μηνιαίως. «Ξεχάστε τους άλλους λόγους, αυτά και μόνο αλλάζουν τις κυβερνήσεις σε όλες τις χώρες».
«Σε μια χώρα όπου το όριο της φτώχειας είναι 54.000 TL και ένα σημαντικό μέρος των 16 εκατομμυρίων συνταξιούχων, που θεωρείται προπύργιο του ΑΚΡ, λαμβάνει σύνταξη 10.000 TL, σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι για τους ανθρώπους να συντηρήσουν τη ζωή τους. Το εκλογικό αποτέλεσμα έχει την ρίζα του στην επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων».
Κύριο αίτημα η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης
Οι συνθήκες διαβίωσής των πολιτών, σύμφωνα τον Doğan L. Tılıç, είναι το κύριο πρόβλημα των ανθρώπων οι οποίες αναμένεται να επιδεινωθούν τους επόμενους μήνες. Οι άνθρωποι περιμένουν από την κυβέρνηση να κάνει κάτι για να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσής τους, παίρνοντας το μήνυμα που έδωσαν στις εκλογές. Αλλά επίσης περιμένουν πλέον και από τους Δήμους να τους βοηθήσουν για αυτό επέλεξαν πιο προοδευτικούς εκπροσώπους.