«Θέλουν να µας διώξουν από τη γη µας». Πολλά χείλη διατύπωσαν τη φράση αυτή το τελευταίο διάστηµα, σε Ελλάδα και Ευρώπη, ως µια αγωνία κοινή για τους περισσότερους αγρότες που συµµετείχαν στις µεγαλειώδεις κινητοποιήσεις
Σκληραίνει ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε κεφαλαιούχους και αγρότες για αγροτεμάχια
Κινείται όµως στο όριο της υπερβολής η πεποίθηση που έχουν αρκετοί από τον αγροτικό κόσµο ότι πίσω από τον ανυπόµονο πράσινο προγραµµατισµό της Ευρώπης κρύβονται σκιώδεις σχεδιασµοί ισχυρών οικονοµικών συµφερόντων;
Ενδιαφέρον για εξαγορές γης
Ξεκάθαρα δεδοµένα που να δείχνουν πως ένα τέτοιο σχέδιο βρίσκεται σε ανάπτυξη, δεν θα µπορούσε να υπάρχει. Υπάρχει όµως ένα καθαρό ενδιαφέρον στην πιάτσα για εξαγορές γης αλλά και ορισµένες ύποπτες διατυπώσεις σε διεθνούς εµβέλειας έντυπα που περιγράφουν µια διαφορετική οργάνωση της αγροτικής παραγωγής, η οποία τοποθετεί στο επίκεντρο εταιρείες αντί οικογενειακών εκµεταλλεύσεων.
Μέσα σε λιγότερο από µια τριετία, η αξία της γης, την οποία έχουν εξαγοράσει funds στις ΗΠΑ έχει σχεδόν διπλασιαστεί από τα 7,4 δισ. δολάρια στις αρχές του 2021 στα 16,4 δισ. δολάρια στο τέλος του 2023, σύµφωνα µε στοιχεία που παραθέτουν οι Financial Times,αποφεύγοντας ή αδυνατώντας να επαληθεύσουν την έκταση στην οποία ανταποκρίνονται οι αξίες αυτές.
Στο 1-3% η ιδιοκτησία funds
Σε µια συνολική αγορά αγροτικής γης αξίας άνω των 3,4 τρισ. δολαρίων, οι εκτιµήσεις θέλουν το 1 µε 3% να αποτελεί ιδιοκτησία funds, σύµφωνα µε εκτιµήσεις της αγοράς που επικαλούνται οι FT, κάτι που δείχνει ότι το 95% της αγροτικής γης παραµένει στα χέρια εκµεταλλεύσεων οικογενειακής µορφής.
Ωστόσο η ισορροπία αυτή διαφαίνεται ιδιαίτερα εύθραυστη. Τα funds φαίνεται να έχουν ήδη εξασφαλίσει τη θέση τους σε ένα µέλλον µε 10 δισεκατοµµύρια ανθρώπους, το οποίο προφητεύουν πολλοί, και µάλιστα µε τον λιγότερο κοστοβόρο τρόπο: αγοράζοντας αγροτικό χρέος.
Αυξανόµενη η ζήτηση για αγροτικά εµπορεύµατα
«Τα τελευταία χρόνια, η αντίληψη των επενδυτών γύρω από την αυξανόµενη ζήτηση για αγροτικά εµπορεύµατα και κυρίως γύρω από τους περιορισµούς της προσφοράς, έχει διευρυνθεί σηµαντικά» σχολιάζει υψηλόβαθµο στέλεχος ενός οµίλου real estate, το οποίο διαχειρίζεται για λογαριασµό θεσµικών επενδυτών, ένα χαρτοφυλάκιο µε περισσότερο από 10 δισ. δολάρια συσσωρευµένου αγροτικού χρέους.
Πάνω από 100 εκατ. στρέµµατα αλλάζουν χέρια ως το 2030
Μόνο τα 10 δισ. χρέους που ελέγχει µια συγκεκριµένη εταιρεία, αναλογούν στο 60% της σηµερινής αξίας αγροτικής γης που φέρεται να ελέγχουν τα funds στις ΗΠΑ και για το οποίο οι εξασφαλίσεις θα αφορούν σε σηµαντικά περισσότερες εκτάσεις γης από αυτές που αγοράστηκαν µε τιµή κοντά στα 1.500 δολάρια ανά στρέµµα τα τελευταία χρόνια (5.700 δολάρια/acre), µε καλά αρδευόµενα αγροτεµάχια να διατίθεται σε ακόµα υψηλότερες τιµές σήµερα.
Αρκετές οργανώσεις παραγωγών, αξιολογούν την κατάσταση αυτή ως µια ξεκάθαρη απειλή στις κοινωνίες της υπαίθρου, µε την τάση συγκέντρωσης γης να επιταχύνεται και µέσα από την γήρανση του αγροτικού πληθυσµού. Η µέση ηλικία των 58 ετών που υπολογίζει το USDA για την περίπτωση των ΗΠΑ, συνεπάγεται πως περίπου 100 εκατ. στρέµµατα αγροτικής γης αναµένεται να αλλάξουν χέρια µέσα στην τρέχουσα δεκαετία και τα funds έχουν εκδηλώσει βεβαίως ενδιαφέρον για την απόκτησή τους.
ΠΗΓΗ: Πέτρος Γκόγκος/agronews.gr