Γράφει η Κρυσταλλένια Μανάβη, Πολιτικός Επιστήμονας
Νεκρή βρέθηκε η 41χρονη που αγνοούταν από την Πρωτοχρονιά. Δολοφόνος, όπως από την αρχή φαινόταν και πλέον επιβεβαιώθηκε από την ομολογία του, ο σύντροφός της. Η γυναίκα είχε μια κόρη 13 ετών και ήταν τριών μηνών έγκυος.
Η πρώτη γυναικοκτονία του έτους έγινε, λοιπόν. Μόλις προχθές, μια 45χρονη στο Ζεφύρι πυρπολήθηκε από το σύζυγο της, μπροστά στα μάτια των παιδιών τους, και νοσηλεύεται με βαρύτατα εγκαύματα. Κι ακόμα δεν μπήκε η χρονιά.
Αναγκασμένοι να γινόμαστε στο ίδιο έργο θεατές. Ξανά και ξανά και ξανά. Το τραύμα, είναι πλέον συλλογικό. Η υπενθύμιση ότι η βία κατά των γυναικών θερίζει, ότι δεν είσαι ασφαλής ούτε στο ίδιο σου το σπίτι, ότι κανείς δεν έχει μεριμνήσει για την ασφάλεια σου, επανέρχεται κάθε μηνα στις τηλεοράσεις μας, στην ροή των είδησεων μας στα social media, στις συζητήσεις με φίλους και αφήνει ανεξίτηλα τα σημάδια της.
Τις πταίει, λοιπόν; Πώς γίνεται σε μια εποχή, που πλέον το θέμα αντιμετωπίζεται πολύ πιο σοβαρά κα συζητιέται πολύ περισσότερο, να ακούμε διαρκώς για στυγερές δολοφονίες, ξυλοδαρμούς και βιασμούς γυναικών και κοριτσιών κάθε ηλικίας;
Οι λόγοι πολλοί, κι όπως για κάθε σύνθετο πρόβλημα, μαγικές λύσεις σίγουρα δεν υπάρχουν. Θα απότελούσε, όμως, ασυγχώρητη εθελοτυφλία αν παραβλέπαμε ότι θεσμικά, βούληση για ουσιαστικές αλλαγές και όχι μόνο για επικοινωνιακές λύσεις-τσιρότα, δεν φαίνεται να υπάρχει. Αντίθετα, το θέμα αντιμετωπίζεται πάλι ως ζήτημα ατομικής ευθύνης, με το βάρος να πέφτει στο θύμα. Καλέσματα για σπάσιμο της σιωπής και θαυματουργές εφαρμογές κινητού…Στην υπόθεση της Σαλαμίνας, ένα μήνα πριν, για παράδειγμα, μείναμε να απορούμε που η δολοφονημένη γυναίκα δεν σώθηκε με το panic button. Λες κι είναι πολύ λογικό όταν κάποιος σε απειλεί με μαχαίρι στο λαιμό, με καραμπίνα ή σε σκοτώνει στο ξύλο, να μπορέσεις να κάνεις τη διαδικασία που χρειάζεται στο κινητό σου.
Ο γυναικοκτόνος της τωρινής είδησης, μαθαίνουμε, είχε κακοποιήσει πολλάκις γυναίκες, και μάλιστα είχε αφήσει μόνιμη βλάβη στην αδελφή του μετά από ξυλοδαρμό. Παρ’όλα αυτά, κυκλοφορούσε ανενόχλητος ανάμεσα μας, ελεύθερος και ανεμπόδιστος να προχωρήσει στο επόμενο θύμα του.
Γιατί αυτή είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε. Ατιμωρησία για τους μεν, καθεστώς φόβου για τις δε. Ενώ ο όρος “γυναικοκτονία” λέγεται πλέον ανοιχτά σε ΜΜΕ -και ευτυχώς, και μπράβο-, είναι σαφές ότι δεν υπάρχει πρόθεση νομικής αναγνώρισης του όρου. Και μένουμε να λέμε διαρκώς τα ίδια. Ότι το να γίνει ιδιώνυμο έγκλημα (δηλαδή αδίκημα που προβλέπεται και τιμωρείται από έναν ειδικό ποινικό νόμο, με βασικό χαρακτηριστικό ότι είναι αυτοτελές και δεν εντάσσεται στις γενικότερες κατηγορίες αξιόποινων πράξεων του ΠΚ), όπως έγινε στην Κύπρο, θα προσφέρει ορατότητα στα εγκλήματα λόγω φύλου, και θα έχει ως αποτέλεσμα την καλύτερη εφαρμογή της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Παράλληλα μπορεί να προσμετρώνται επιβαρυντικοί παράγοντες στην ποινή. Εξίσου σημαντικό αποτέλεσμα της αναγνώρισης, θα είναι η επίσημη καταγραφή και τήρηση αρχείου για τις γυναικοκτονίες στη χώρα μας, καθώς προς το παρόν δεν υπάρχει, τηρείται για το φαινόμενο της γυναικοκτονίας από την ΕΛ.ΑΣ. ή τη Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων.
Η ερώτηση δεν είναι πλέον ρητορική. Τίς πταίει;
