Αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό είχαν προκαλέσει σχεδόν όλες οι σημαντικές αλλαγές που επήλθαν τις προηγούμενες δεκαετίες στο οικογενειακό δίκαιο
Εν μέσω συνεχιζόμενων ζυμώσεων για το θέμα του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών, η κυβέρνηση επισπεύδει τις κινήσεις της και αναμένεται η νομοθετική πρωτοβουλία να εκδηλωθεί αρκετά πιο νωρίς από τα τέλη Φεβρουαρίου, όπως είχε αρχικά ειπωθεί.
Από την πλευρά της Ν.Δ. η προσπάθεια εστιάζεται στο να κρατηθούν χαμηλά οι τόνοι διαφωνίας και να πεισθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι βουλευτές να υπερψηφίσουν το νομοσχέδιο, που προκαλεί κραδασμούς και στην αντιπολίτευση.
Στον ΣΥΡΙΖΑ, έπειτα από τις αντιδράσεις που προκάλεσε η κίνηση του Στέφανου Κασσελάκη να θέσει θέμα κομματικής πειθαρχίας, θα φανεί πώς διαμορφώνεται το κλίμα στις Σπέτσες, όπου θα μεταβούν αύριο οι βουλευτές του κόμματος.
Στο ΠΑΣΟΚ, η συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, που ήταν προγραμματισμένη για προχθες, μετατέθηκε για την επόμενη εβδομάδα, με τον Νίκο Ανδρουλάκη να έχει, πάντως, διαμηνύσει ότι επί της αρχής το κόμμα θα υπερψηφίσει, χωρίς να μπαίνει θέμα κομματικής πειθαρχίας. Η Χαριλάου Τρικούπη έσπευσε να επισημάνει ότι οι απόψεις του βουλευτή Λέσβου Παναγιώτη Παρασκευαΐδη δεν απηχούν τις θέσεις του κόμματος.
Αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό είχαν προκαλέσει πάντως σχεδόν όλες οι σημαντικές αλλαγές που επήλθαν τις προηγούμενες δεκαετίες στο οικογενειακό δίκαιο.
Η μεγαλύτερη τομή έγινε, ασφαλώς, από την πρώτη κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, το 1982, και σε αυτήν αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξή του. «Θυμάμαι ακόμη το 1982, όταν ήρθε η μεγάλη επανάσταση στο οικογενειακό δίκαιο και η Νέα Δημοκρατία καταψήφισε διατάξεις οι οποίες τώρα μας φαίνονται απολύτως προφανείς: η αποποινικοποίηση της μοιχείας, η ποινικοποίηση της οικογενειακής βίας, η δυνατότητα στη γυναίκα να κρατήσει το επώνυμό της», είπε μιλώντας στην ΕΡΤ.
Το 1982 το ΠΑΣΟΚ ψήφισε δύο νόμους που αποτέλεσαν τομή στο οικογενειακό δίκαιο, καθώς ήρθαν να συγχρονίσουν την ελληνική νομοθεσία με τη νομοθεσία άλλων ευρωπαϊκών χωρών, να ενσωματώσουν αλλαγές για τις οποίες, παρά τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν, αποδείχθηκε ότι η κοινωνία ήταν περισσότερο ώριμη και έτοιμη να τις αποδεχθεί και, τελικά, στην πράξη πέρασαν στην καθημερινότητα πολύ πιο ομαλά από ό,τι οι Κασσάνδρες της εποχής προέβλεπαν. Η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, με όχημα το σύνθημα της «Αλλαγής», επέμεινε, έστω και με κάποιους συμβιβασμούς. Βεβαίως ήταν μια πολύ ισχυρή κυβέρνηση έχοντας κερδίσει στις εκλογές του 1981 172 έδρες, έναντι 115 της Ν.Δ. και στη Βουλή είχε εισέλθει μόλις ακόμη ένα κόμμα, το ΚΚΕ.
Ο νόμος 1250 του 1982 καθιέρωσε τον πολιτικό γάμο. Ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 1982, με τη Ν.Δ. να τον καταψηφίζει. Είχε προηγηθεί σκληρή πολιτική αντιπαράθεση, ενώ πολύ μεγάλη ήταν η αντίδραση της Εκκλησίας, που οδήγησε την κυβέρνηση σε υποχώρηση από την αρχική θέση περί υποχρεωτικότητας του πολιτικού γάμου.
Ακολούθησε ο νόμος 1272 του 1982. Ψηφίστηκε τον Ιούλιο και έφερε τις διατάξεις στις οποίες αναφέρθηκε την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός: την αποποινικοποίηση της μοιχείας, την ποινικοποίηση της ενδοοικογενειακής βίας κ.λπ.
Οι μεγάλες τομές στο οικογενειακό δίκαιο ολοκληρώθηκαν από εκείνη την πρώτη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ την επόμενη χρονιά, με τον νόμο 1329/1983, με τον οποίο καθιερώθηκε νομικά η ισότητα των δύο φύλων και, μεταξύ άλλων, περιελάμβανε την κατάργηση του αναχρονιστικού θεσμού της προίκας.
Επόμενο σημαντικό βήμα θεωρήθηκε η καθιέρωση του συμφώνου συμβίωσης, που έγινε σε δύο χρόνους. Το 2008 ψηφίστηκε από την κυβέρνηση της Ν.Δ. το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, το οποίο, όπως είχε δηλώσει ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Σωτήρης Χατζηγάκης, δεν αφορούσε ομόφυλα ζευγάρια, καθώς η επιδίωξη της ρύθμισης ήταν να υπάρξει απόλυτη συστοιχία με τον θεσμό του γάμου. Το ΠΑΣΟΚ είχε καταθέσει τη δική του πρόταση για το σύμφωνο συμβίωσης, που αφορούσε και ομόφυλα ζευγάρια, αλλά δεν προχώρησε στη Βουλή.
Τον Δεκέμβριο του 2015 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε προς ψήφιση την επέκταση του συμφώνου συμβίωσης στα ομόφυλα ζευγάρια. Ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος είχε αναφέρει ότι η νομοθεσία δεν καλύπτει τα δικαιώματα υιοθεσίας και ότι το θέμα αυτό θα μελετηθεί μελλοντικά. Το νομοσχέδιο υπερψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι, Ένωση Κεντρώων. Από τη Ν.Δ. το υπερψήφισαν 19 βουλευτές, ενώ 29 το καταψήφισαν και 27 απείχαν.
ΠΗΓΗ: Δώρα Αντωνίου/Καθημερινή
