Η φίλη μου μού στέλνει άρθρα που καταδικάζουν, που καταριούνται την επικείμενη εισβολή στη Γάζα. “Έχουν γραφτεί από Ισραηλινούς!” θριαμβολογεί. “Δεν καταλαβαίνεις ότι αυτό ακριβώς αποτελεί το ισχυρότερο επιχείρημα υπέρ του Ισραήλ;” της απαντάω. “Πως οι πολίτες του μπορούν να λένε και να γράφουν ό,τι πιστεύουν. Φαντάζεσαι ότι εάν έβγαζε κάποιος στη Γάζα κιχ εναντίον της Χαμάς, στις δικτατορίες της Μέσης Ανατολής εναντίον των ‘φωτισμένων ηγετών’ τους, θα κυκλοφορούσε την επόμενη στιγμή ελεύθερος;”
“Οι άνθρωποι στη Γάζα δεν είναι ελεύθεροι! Επιβιώνουν υπό ισραηλινή κατοχή!” “Και υπό την τυραννία της Χαμάς που τους μετατρέπει σε βομβιστές αυτοκτονίας και σε ανθρώπινες ασπίδες…” “Όσο εφαρμόζει το Ισραήλ τέτοιες πολιτικές, τόσο θα ενισχύεται η Χαμάς ως κραυγή των απελπισμένων!” “Και όσο ενισχύεται η Χαμάς, τόσο θα σκληραίνει το Ισραήλ. Φαύλος κύκλος…” “Μα ειλικρινά πιστεύεις πως η εισβολή στη Γάζα μπορεί να δώσει λύση;”
“Ειλικρινά δεν είμαι διόλου αισιόδοξος. Εάν πράγματι η Χαμάς αποτελεί το μακρύ χέρι του Ιράν, ζήτημα χρόνου να φυτρώσει άλλος δολοφονικός βραχίονας… Το Ισραήλ ωστόσο, μετά τη θηριωδία της 7ης Οκτωβρίου, τι θα έπρεπε να κάνει; Να αντιδράσει, το συμβουλεύουν, πολιτισμένα… Δηλαδή; “Όποιοι είναι μαχητές της Χαμάς, να κάνουν ένα βήμα εμπρός. Οι υπόλοιποι να διαλυθούν ησύχως”. Έτσι να πει;”
Παρόμοιες συζητήσεις γίνονται εδώ και μια εβδομάδα, παντού στον δυτικό κόσμο. Στην Αμερική, στο Χάρβαρντ, κάμποσοι φοιτητές υπέγραψαν μια επιστολή η οποία έριχνε στο Ισραήλ την αποκλειστική ευθύνη για όσα φοβερά συμβαίνουν. Ξέσπασε σάλος. Ένας δισεκατομμυριούχος που ενισχύει οικονομικά το πανεπιστήμιο παραιτήθηκε από μέλος του διοικητικού του συμβουλίου. CEO μεγάλων εταιρειών ζήτησαν να δημοσιοποιηθούν τα ονόματα των φοιτητών, ώστε να μην τους προσλάβουν στο μέλλον. Το πιο ανατριχιαστικό ωστόσο το είπε ο Λάρι Σάμερς, διάσημος οικονομολόγος, καθηγητής στο Χάρβαρντ και πρώην υπουργός οικονομικών στην κυβέρνηση Κλίντον. “Πολλοί δεν είδαν καν την επιστολή πριν να δημοσιευτεί. Δεν κατάλαβαν τι ακριβώς υπέγραφαν. Πιθανότατα κάποιοι από τους φοιτητές είναι αφελείς ή ανόητοι…”
Αφελείς ή ανόητοι; Συγγνώμη αλλά δεν μιλάμε για υπερήλικες που έχουν το ελαφρυντικό της ελλιπούς ενημέρωσης, της άμβλυνσης του κριτηρίου τους. Ούτε για μέλη κλειστών, απομονωμένων κοινοτήτων. Το Χάρβαρντ είναι το κορυφαίο πανεπιστήμιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εάν ανάμεσα στους προαλειφόμενους ως ηγέτες της Δύσης αφθονούν οι αφελείς και οι ανόητοι, τι μέλλον μάς επιφυλάσσεται;
Δεν χρειαζόταν να αναφλεγεί και πάλι η Μέση Ανατολή για να αντιληφθούμε ότι ο ανεπτυγμένος κόσμος εμφανίζει συμπτώματα προϊούσας αποβλάκωσης. Ασυγχώρητης έστω αμετροέπειας. Αδυναμίας να κατανοήσει και να ιεραρχήσει τις καταστάσεις. Πως οι ελίτ ειδικά έχουν καταντήσει -κατά τη λαϊκή έκφραση- ακριβές στα πίτουρα και φτηνές στο αλεύρι.
Οι αυτοαποκαλούμενοι προοδευτικοί διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τον χωρισμό του κράτους από την εκκλησία. Πολύ σωστά. Αρκεί να μην έκαναν τουμπεκί ψιλοκομμένο για τα θεοκρατικά καθεστώτα, να μην θεωρούσαν την μπούργκα, τη μαντήλα έστω, “πολιτισμικές ιδιαιτερότητες” που οι χώρες υποδοχής μεταναστών υποχρεούνται να σέβονται. Οι νεοφεμινιστές κατακεραυνώνουν οποιαδήποτε έκφραση θα μπορούσε να θεωρηθεί -ακόμα και τραβώντας την από τα μαλλιά- σεξιστική. Για τη δεινή ωστόσο θέση της γυναίκας στις μουσουλμανικές κοινότητες της Ευρώπης δεν εξεγείρονται.
Κάτω από την πλατεία Ομονοίας, στα προάστια του Παρισιού ασπαίρει ένας άλλος κόσμος, από τον οποίον αποστρέφουν συστηματικά το βλέμμα. Είτε τον αναλύουν με παρωχημένα ταξικά κριτήρια είτε τον εξιδανικεύουν ρομαντικά. Η ευαισθησία τους καταντάει μίσος που εξαντλείται στους λευκούς άνδρες με σταθερή δουλειά και εισόδημα. Τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, βάναυσης επιβολής του αρσενικού, τα σεξουαλικά ακόμα-ακόμα εγκλήματα τα κρίνουν επιεικέστερα όταν ο θύτης τυγχάνει φτωχοδιάβολος, κοινωνικός παρίας. Τότε, κατά τη γνώμη τους, φταίει βασικά η κοινωνία. Προχθές κάποιοι ζωγράφισαν κίτρινα αστέρια στα σπίτια Εβραίων στο Βερολίνο. Δεν είδα να απαιτούν οι ευαισθητοποιημένοι επί παντός άλλου ζητήματος την παραδειγματική τιμωρία…
Η Δύση τα τελευταία χρόνια αυτομαστιγώνεται. Πνίγεται από τις τύψεις για την αποικιοκρατία, η οποία έπαψε ουσιαστικά να είναι υπόθεση του δυτικού ιμπεριαλισμού μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, που στη σημερινή της εκδοχή πρωτοστατούν μάλλον οι Κινέζοι, εισβάλλοντας “ειρηνικά” στην Αφρική. Φρίττει -και άριστα κάνει- στην ανάμνηση της δουλείας. Παραλείπει όμως να θυμίσει στον εαυτό της ότι οι μεγαλύτεροι δουλέμποροι υπήρξαν μαύροι, Αφρικάνοι, που εμπορεύονταν εν ψυχρώ τους ομοεθνείς τους. Κόπτεται για τα δικαιώματα τής οιασδήποτε μειονότητας. Δίχως να αντιλαμβάνεται ότι για να υπάρχουν και να ασκούνται προϋποτίθεται η φιλελεύθερη δημοκρατία. Βεβαίως και να παντρεύονται οι λοάτκι+εφόσον έτσι επιθυμούν, μη έχοντας την εμπειρία των ετεροφυλόφιλων για το τι μέγγενη εστί ο γάμος. Εάν όμως η δημοκρατία καταλυόταν, πρώτοι οι λοάτκι+ θα στερούνταν την ελευθερία ακόμα και να υπάρχουν.
Κινδυνεύει η φιλελεύθερη δημοκρατία; Αρκεί να ρίξουμε μία ματιά στον παγκόσμιο χάρτη για να διαπιστώσουμε πόσο φτουράνε τα ανελεύθερα καθεστώτα. Κίνα, Ρωσία, Τουρκία – η Ουγγαρία και η Πολωνία ακροβατούν σε μια λεπτή γραμμή. Αρκεί να συνειδητοποιήσουμε πόσο η απαξίωση της μετριοπάθειας, της αριστοτελικής μεσότητας στην πολιτική, προς όφελος της “προοδευτικής ριζοσπαστικοποίησης” απειλεί να επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Στην Αμερική υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να εκλεγεί το 2024 ο Τραμπ. Στη Γαλλία, το 2027 η Λεπέν.
“Και ο Νετανιάχου; Και η ακροδεξιά κυβέρνησή του; Πού απεργαζόταν την ουσιαστική κατάλυση των δημοκρατικών εγγύησεων στη χώρα του;” “Ο Νετανιάχου ουσιαστικά ευνοείται από τη Χαμάς. Και η Χαμάς ευνοούνταν από την εχθροπάθεια του Νετανιάχου. Τα άκρα σιωπηλά αλληλοτροφοδοτούνται. Έτσι που τα έχει φέρει σήμερα η Ιστορία, προϋπόθεση για να απαλλαγεί το Ισραήλ από τον Νετανιάχου είναι να συντριβεί η Χαμάς.”
Χρήστος Χωμενίδης