HAMİDİYE KÖPRÜSÜ 120 YİL (1903 -2023)
Η εκπληκτική τούτη γέφυρα που βρίσκεται στο 4ο χιλιόμετρο Ξάνθης – Σταυρούπολης, στέκει ακόμη πεισματικά όρθια παρά τις καταστροφές και τους βανδαλισμούς που υπέστη όλα αυτά τα χρόνια.
Ξεκίνησε να χτίζετε κατά την ύστερη Οθωμανική περίοδο, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε από τα Οθωμανικά αρχεία, αλλά και από τις μικρές επιγραφές που βρίσκονται εκατέρωθεν των πλευρών της γέφυρας (παρά τους βανδαλισμούς που υπέστησαν) το έτος Εγίρας 1318 που αντιστοιχεί στο δικό μας 1900.
Η κατασκευή έγινε μετά από εντολή του 34ου Σουλτάνου της Οθωμανικής αυτοκρατορίας Αβδούλ Χαμίτ Β’ (ΙΙ Abdülhamid) απ’ όπου πήρε και το όνομά της.
Δυστυχώς, ακόμη, δεν έχει βρεθεί η κεντρική κτητορική επιγραφή της μοναδικής αυτής γέφυρας, που πιθανόν να καταστράφηκε από την ανατίναξή της, είτε από τον ελληνικό στρατό το 1941 για να μην περάσουν τα γερμανικά στρατεύματα, είτε κατά μίαν άλλη εκδοχή, από τον αρχηγό της Αντίστασης της Ξάνθης Αντών Τσαούς, ώστε να εγκλωβίσουν τον Βουλγαρικό στρατό κατά την διαφυγή του το 1944 στη Βουλγαρία.
Η γέφυρα είναι τετράτοξη, έχει 63 μέτρα μήκος, 3 μέτρα πλάτος και είναι κατασκευασμένη από συμπαγή λευκή μαρμαρόπετρα.
Στις 21 Αυγούστου του 1903 έγιναν τα επίσημα εγκαίνια της γέφυρας παρουσία όλης της Οθωμανικής Διοίκησης καθώς και του τότε Δημάρχου Ξάνθης Ταχήρ Εφέντη (İskeçe’nin Belediye Reisi: Yörük Huseyin Ağazade Tahir Efendi.
Έτσι, τη Δευτέρα 21 Αυγούστου 2023, η γέφυρα κλείνει και επισήμως, 120 χρόνια απο την ολοκλήρωση της κατασκευής της.
Εάν ήμουν Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης, θα ήταν από τις πρώτες μου προτεραιότητες η αποκατάσταση και η ανάδειξή της σε ότι αφορά την πολιτισμική μας κληρονομιά.
Ελπίζω και εύχομαι ολόψυχα, τούτο να συμβεί στο προσεχές μέλλον.
Αξίζει επίσης να αναφέρω, πως μετά από έρευνα του Συλλέκτη και Ερευνητή Κώστα Μαυρομάτη που δημοσιεύτηκε στην έγκριτη εφημερίδα Εμπρός της Ξάνθης, η γέφυρα είναι πολύ πιθανόν να σχεδιάστηκε από τον διάσημο Ιταλό Μηχανικό και Αρχιτέκτονα Πιέρρο Αριγκόνι, που εκείνο το χρονικό διάστημα συμμετείχε σε κατασκευές γεφυρών του σιδηρόδρομου στη Δράμα και μαζί με τον έτερο Ιταλό Αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλλι αποτελούσαν την ελίτ του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β’.
Η σπάνια, μοναδική ίσως, ασπρόμαυρη φωτογραφία που βλέπετε ολόκληρη την γέφυρα Χαμίντιγιε, είναι από την ιδιωτική συλλογή του Κώστα Μαυρομάτη.
Επιμέλεια Ιστορικής Έρευνας:
Γιώργος Φ. Μπατζακίδης
Ιστορικός Ερευνητής
