Πως επηρεάζει τον φυσικό κύκλο των φυτών – Ποιες οι επιπτώσεις στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων και στις τιμές καταναλωτή
Αντίδοτο στην κλιματική αλλαγή η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες
Η κλιματική αλλαγή και οι επιπτώσεις της γίνονται όλο και πιο προφανείς τα τελευταία χρόνια. Επιπτώσεις αρνητικές και απειλητικές για τον άνθρωπο και το περιβάλλον που αφορούν ένα ευρύ φάσμα, επηρεάζουν τον πρωτογενή τομέα και την παραγωγή, την διατροφική αλυσίδα και την οικονομία καθώς και τον άνθρωπο σαν οντότητα, δεδομένου το κλίμα και οι αλλαγές του έχουν άμεση επίδραση στην σωματική και ψυχική υγεία του ανθρώπου.
Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ- Βρισκόμαστε σε περίοδο ανομβρίας και ξηρασίας (Κι όμως!)
Στη διαχρονική σημασία της κλιματικής αλλαγής στην διαμόρφωση συνθηκών επιβίωσης στην ανθρωπότητα αναφέρεται ο γεωπόνος Διευθυντής της ΔΑΟΚ της Π.Ε. Ξάνθης κ. Ανδρέας Καμαριανάκης δανειζόμενος το παράδειγμα των γεωλογικών αλλαγών (έκρηξη ηφαιστείου Θήρας (1500 – 1.600 π.Χ) που είχε σαν αποτέλεσμα την απόλυτη καταστροφή δύο σημαντικών πολιτισμών την Αρχαϊκής εποχή, του Μινωικού και του Μυκηναϊκού πολισμού: «Η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα στην καθημερινότητά μας και μας επηρεάζει. Είναι παρούσα με ακραία φαινόμενα που κάνουν συνεχώς την εμφάνισή τους, με υψηλές θερμοκρασίες, με περιόδους παρατεταμένης ανομβρίας που φέρνουν ξηρασία όπως αυτή την περίοδο που διανύουμε», σημειώνει ο κ. Καμαριανάκης προκαλώντας έκπληξη δεδομένου από τον Μάιο μέχρι στο τέλος Ιούνη που βρισκόμαστε στο νομό μας καθημερνά σχεδόν βρέχει: «Κι όμως όσο και να φαίνεται περίεργο είμαστε σε περίοδο ανομβρίας. Οι βροχοπτώσεις αυτές είναι των 5χιλιοστών και δεν ξεδιψούν τα χωράφια, δεν εμπλουτίζουν τον υδροφόρο ορίζοντα, δεν επηρεάζουν ευνοϊκά την παροχή καλού νερού. Παρατηρήσαμε πως οι βροχοπτώσεις του Μαΐου δεν βοήθησαν ούτε στην άρδευση με εμπλουτισμό των καναλιών, μόνο …σκόνη άφησαν, όπως λένε οι αγρότες και έκαναν ζημιές στην μηδική και σε κάποιες άλλες καλλιέργειες».
Φέρνει ακαρπία στις ελιές η κλιματική αλλαγή;
Ένα άλλο ερώτημα που θέτουν πολλοί αγρότες είναι κατά όσο συνδέεται η κλιματική αλλαγή με την ακαρπία σε δενδροκαλλιέργειες και κυρίως σε ελαιόδεντρα ένα φαινόμενο που παρατηρείται ανά τακτά διαστήματα και στην περιοχή μας αλλά και σε γενικότερη διεθνή κλίμακα που έχει σαν οικονομικό αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής του ελαιολάδου λόγω μείωσης της παραγωγής. Είναι γνωστό άλλωστε ότι σε ευρωπαϊκό επίπεδο η Ισπανία που έχει την μεγαλύτερη παραγωγή ελαιόλαδου έχει μεγάλη μείωση παραγωγής γι’ αυτό εκτοξεύτηκε η τιμή του. Ωστόσο ο κ. Καμαριανάκης επισημαίνει ότι το φαινόμενο της ακαρπίας στις ελιές δεν συνδέεται άμεσα μόνο με την κλιματική αλλαγή όσο με άλλους παράγοντες, όπως ελλιπής διατροφή ή λίπανση αλλά και με μια περιοδικότητα του φαινομένου, δεδομένου ότι πέρσι για παράδειγμα στο νομό μας είχαμε υπερπαραγωγή σε λάδι ενώ φέτος παρατηρείται ακαρπία σε κάποιους ελαιώνες. Το ίδιο συγκυριακό φαινόμενο εμφανίστηκε και στην παραγωγή ακτινιδίων που πέρσι ήταν πολύ μειωμένη λόγω διαφόρων αντίξοων συνθηκών (π.χ. χαλάζι) και φέτος όλα δείχνουν ότι θα είναι πολύ καλή για την περιοχή μας: «Το φαινόμενο της ακαρπίας είναι περιοδικό και δεν συνδέεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή αλλά και άλλους παράγοντες. Πάντα συνέβαινε και πάντα θα συμβαίνει. Σ’ ότι αφορά την Ισπανία αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα ξηρασίας υψηλών θερμοκρασιών. Το ίδιο αντιμετωπίζει και η νότια Ιταλία και εκεί παρουσιάζεται έντονη ακαρπία, ενώ στην Βόρειο Ιταλία η κατάσταση είναι καλύτερη. Γενικά ο ήπιος χειμώνας δεν βοηθά τα φυτά να βγουν από τον λήθαργο να ξυπνήσουν. Είναι πιο ευάλωτα».
Αντίδοτο στην κλιματική αλλαγή η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες
Αυτή η …αναστάτωση στον φυσικό κύκλο έχει άμεση αρνητική επίπτωση στο οικονομικό ανθρωπογενές περιβάλλον με μείωση του αγροτικού εισοδήματος και εκτόξευση του κόστους αγοράς των προϊόντων για τους καταναλωτές: «Γενικά η κατάσταση όπως αποδεικνύεται επιστημονικά με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και τις αλυσιδωτές αντιδράσεις, όπως αύξηση της θερμοκρασίας, λιώσιμο των πάγων , μείωση της αλατότητας σε θάλασσες και αύξηση της θερμικής τους ενέργειας συνεχώς επιδεινώνεται και φυσικά επηρεάζει την ζωή του ανθρώπου. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα. Είναι γνωστό ότι όπου υπάρχει δράση, δηλαδή ανθρωπογενής παρέμβαση υπάρχει και αντίδραση από το περιβάλλον. Το κομβικό σημείο είναι να επέλθει μια ισορροπία», σημειώνει ο κ. Καμαριανάκης και αναφέρει ως παράδειγμα στην περιοχή μας τον Νέστο: «Το 1960 έγιναν κάποια κανάλια άρδευσης στον Νέστο. Η πεδιάδα προστατεύτηκε από τις πλημμύρες με τα αντιπλημμυρικά έργα όμως εμποδίστηκε ο φυσικός εμπλουτισμός του Νέστου που προκάλεσε την υφαλμύρωση. Αυτό που χρειάζεται είναι ορθολογική διαχείριση του νερού και αυτό επιχειρείται με το νέο αρδευτικό έργο του Νέστου. Δεν θα επηρεάσει ούτε τη ροή του Νέστου, ούτε την άρδευση της πεδιάδας της Χρυσούπολης καθώς θα γίνει ορθολογική διαχείριση των υπαρχόντων αποθεμάτων νερού».
Μαριάννα Ξανθοπούλου
