Η ποίηση δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αλλά μπορεί ν’ αλλάξει
τις συνειδήσεις των ανθρώπων που φτιάχνουν τον κόσμο.
Επομένως, έμμεσα είναι δυνατόν η ποίηση
να επηρεάσει τον κόσμο για μια θετική αλλαγή.
Οδυσσέας Ελύτης
Πόσες φορές ο καθένας μας έχει κοιτάξει ψηλά στον ουρανό; Τη μέρα βλέπουμε τα σύννεφα να σχηματίζουν περίεργα σχέδια. Τη νύχτα ενώνουμε με γραμμές τ’ άστρα. Με το νου μας τα κάνουμε εικόνες. Κι αρχίζει έτσι ένα ταξίδι στην φαντασία.
Με τη φαντασία μας, με τη βοήθεια των εικόνων, πλάθουμε ιστορίες, φτιάχνουμε όνειρα. Παρουσιάζεται, έπειτα, η ανάγκη να τα μοιραστούμε. Για να μην χαθούν. Για να μπορέσουμε να βρούμε συνεργάτες στα όνειρά μας. Για να δουλέψουμε μαζί τους και να μπορέσουμε να τα κάνουμε πραγματικότητα.
Αυτό σημαίνει δημιουργία, τέχνη, ζωή. Να ονειρεύεσαι. Να φτιάχνεις. Να μοιράζεσαι. Όταν μάθουμε στα παιδιά μας ν’ ακολουθούν αυτό το τρίπτυχο, τότε η κοινωνία μας έχει μέλλον.
Αυτό που χρειαζόμαστε, σαν κοινωνία, είναι ένα όραμα. Για να γίνει κοινό, πρέπει πρώτα να υπάρξει ως προσωπικό όραμα. Να νιώσουμε πως έχουμε ένα σκοπό στη ζωή μας. Έτσι κερδίζει το όνειρο, γιατί προσπαθούμε να το ζωντανέψουμε. Κι αν γίνει πραγματικότητα αυτό που πριν έμοιαζε με φαντασία, τότε όλα αλλάζουν.
Στον τόπο μας, ανάμεσα σε όλα τα άλλα, υπάρχει έλλειψη οράματος. Οι πολιτικοί που μας κυβερνούν, δεκαετίες τώρα, δεν έχουν φαντασία και τη στερούν κι από εμάς. Δεν κάνουν όνειρα για τον τόπο, μα διαθέτουν έναν κυνικό ρεαλισμό. Λειτουργούν σαν πωλητές ελπίδας και δηλητηριάζουν την ύπαρξή μας με ψέματα και μίση. Στην πραγματικότητα είναι κλέφτες των ίδιων μας των ονείρων.
«Η ανθρώπινη ιστορία, και κατά συνέπεια οι διάφορες μορφές γνωστών κοινωνιών που παρουσιάστηκαν μέσα σ’ αυτήν, καθορίζεται ουσιαστικά από τη φαντασιακή δημιουργία» γράφει ο Κορνήλιος Καστοριάδης.
Με την πάροδο των χρόνων, ζώντας στην ελληνική πραγματικότητα, χάσαμε την ικανότητά μας να ονειρευόμαστε. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι μια επανενεργοποίηση του φαντασιακού μας.
Αντίδοτο στο φαρμάκι που μας ποτίζουν, χρόνια τώρα, είναι οι τέχνες και τα γράμματα. Αυτά μας βοηθάνε να ανοίξουμε τους ορίζοντές μας, που πασχίζουν, αυτοί που μας κυβερνούν, να τους κλείσουν. Και τους δικούς μας και των παιδιών μας.
Ο προορισμός των νέων ανθρώπων – και όσων αισθάνονται ακόμα νέοι – είναι να αλλάξουν τον κόσμο. Ο κόσμος μας, έτσι όπως λειτουργεί, χρειάζεται όσο ποτέ άλλοτε την αλλαγή.
Για να αλλάξουμε όμως τον κόσμο, πρέπει πρώτα να αλλάξουμε εμείς. Να δούμε τα πράγματα αλλιώς. Με «άλλα μάτια». Ποιοι είναι αυτοί που θα μας «δανείσουν» τα μάτια τους; Ποιους να εμπιστευτούμε και ν’ ακούσουμε;
«Πώς το ’φεραν η μοίρα και τα χρόνια να μην ακούσεις έναν ποιητή», γράφει ο Μάνος Ελευθερίου.
Ας ανοίξουμε τ’ αυτιά μας κι ας ακούσουμε αυτούς που έχουν δει, έχουν πει, έχουν προβλέψει, εδώ και χρόνια, όσα ζούμε σήμερα. Προφήτες των καιρών οι ποιητές μπορούν να μας βοηθήσουν να κάνουμε το πρώτο βήμα, για να ενεργοποιήσουμε ξανά τη φαντασία μας. Να ελπίσουμε ξανά για την πατρίδα μας. Να ονειρευτούμε ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά μας.
Προ και των επικείμενων εκλογών μην περιμένουμε τα πράγματα να αλλάξουν από αυτούς που ζητούν επιτακτικά την ψήφο μας. Είναι οι ίδιοι που οδηγούν τη χώρα στο γκρεμό εδώ και χρόνια.
Εμείς πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλία για μια καλύτερη Ελλάδα. Δικός μας είναι ο τόπος, δική μας και η ευθύνη. Κι αυτό δεν αποτελεί φαντασία μα ανάγκη.