Μπες σ’ ένα παραμύθι και ζήτα άσυλο…
Δ.Α
Όταν ακούγαμε την φωνή της ψυχή μας βρίσκαμε ανά τους αιώνες και τις θεραπείες της.
Αυτό δήλωνε και την σοφία που ο άνθρωπος αποκόμιζε και έβρισκε παραμυθιακούς τρόπους να την μεταδώσει και στους μεταγενέστερους. Μια ανθρώπινη κληρονομιά που έφτασε και στις μέρες μας.
Κάποτε θεωρήθηκαν τόσο αυτονόητα και κεκτημένα όλα αυτά, τα θεραπευτικά, θεσπέσια του λόγου, που σιγά-σιγά αγνοήθηκαν, και καταργήθηκαν! Λες και δεν θέλουν συνεχή καλλιέργεια και στοργή.
Κάποτε οι άνθρωποι υμνούσαν τα μεγάλα, για να προσφέρουν σαν ανταπόδοση τις ευχαριστίες τους.
Κάποτε μοιρολογούσαν στις απώλειες για να τιμήσουν και να θεραπευτούν οι ψυχές τους.
Κάποτε εμψυχώνονταν με θούριους και παιάνες για να πολεμήσουν τους ορατούς εχθρούς.
Άλλοτε έφτιαχναν μύθους και παραμύθια για να ερμηνεύσουν, να κατανοήσουν, να παρηγορηθούν και να φανταστούν τα μελλούμενα. Να προνοήσουν και να μνημονεύσουν.
Τότε που οι άνθρωποι ήθελαν να μάθουν και να λειτουργήσουν την κοινωνία τους με κατανόηση και δικαιοσύνη… Τότε που δεν περίσσευε κανένας. Τότε που κάθε κοινότητα είχε τους σοφούς της. Όταν η επιβίωση του ενός εξαρτάτο από την επιβίωση του άλλου!
Τότε είναι που ανέπτυξαν και την κριτική σκέψη και ένοιωθαν Άνθρωποι. Φιλοσοφούσαν.
Έτσι στα δύσκολα καθημερινά, οι κοινωνίες έβρισκαν ανέξοδα, αντισώματα για να θεραπεύσουν μέσα από λόγια σοφά τις ψυχές τους. Γιατί ο λόγος είναι που θεραπεύει την ψυχή.
Να παραβολές, να παραμύθια, να παροιμίες. Για να ψυχαγωγηθούν επί της ουσίας.
Κι αν σου μιλώ με παραβολές και παραμύθια είναι για να τα ακούς γλυκότερα. Γιώργος Σεφέρης. Ή, παραμύθια γαλουχήσανε την άνθηση της ηλικίας αυτής…. Οδυσσέας Ελύτης, ή, να διαβάζουμε την Αγία γραφή και την Χαλιμά…Διονύσιος Σολωμός.
Έτσι χωρίς διακοπή έφτασε και στις μέρες μας το παραμύθι. Κάποιοι φρόντισαν να μη κοπεί αυτή η αλυσίδα, γνώσης, παρηγορίας, διαχείρισης του λόγου και των συναισθημάτων. Του προφορικού λόγου, που είναι απαραίτητος για να εκφράζονται και ψυχικά οι άνθρωποι. Κάποτε…
Τώρα πια όλα αυτά αποτελούν ένα παρελθόν και ο καθένας ερμηνεύει, κατά πως τον βολεύει, με πενιχρές γνώσεις, το τι εστί βασιλεύς, στρατιώτης, οδοιπόρος, ναυαγός, ασθενής, σοφός ή πένης.
Μια ισοπέδωση γνώσεων, εννοιών, συναισθημάτων, λογικής, μνήμης, προβάλλεται παντού, με την δικαιολογία, πως αυτά θέλει ο κόσμος! Με αυτόν τον τρόπο η φθορά και η διαφθορά, κάθε είδους, θωρακίζεται με ψέματα και δημιουργούνται αρρωστημένες συνειδήσεις και μια κοινωνία παράνοιας και βίας. Τώρα που η επικοινωνία των εγκλείστων γίνεται μόνο μέσω οπτικών ινών και το ρολόι του κόσμου πλησιάζει να σημάνει… δώδεκα!
Έτσι στα πλαίσια της οργανωμένης διαφθοράς και πνευματικής αλλοτρίωσης, το παραμύθι και κάθε λόγος και έργο ανάτασης, υποτιμήθηκε και γελοιοποιήθηκε για να επικρατήσουν παράφρονες, ημιμαθείς και αλαζόνες.
Ξεχάσαμε και χάσαμε και τα δώρα κειμήλια του παραμυθιού. Τα δώρα που συνέλεγε λέξη-λέξη, η ανθρωπότητα ανά τους αιώνες σε όλα τα πλάτη και τα μήκη για την σωτηρία της ψυχής της.
Οι ζωές πόσων έχουν κατοικήσει και έχουν βρει καταφύγιο στο παραμύθι; Και οι γιαγιάδες και οι παππούδες τι πρόσφεραν απλόχερα σαν δώρο, στων παιδιών τους τα παιδιά που είναι δυο φορές παιδιά τους; Το παραμύθι, με τις θεραπαινίδες έννοιες, σημασίες και συμβολισμούς του, τους θεραπευτικούς, σε αφήγηση πρόσωπο με πρόσωπο. Τι ιερή στιγμή!
Και αντί και σήμερα να το σεβαστούμε και να το χρησιμοποιήσουμε, σε εποχές ζόφου για την ψυχοπνευματική μας ανάταση, του καταργήσαμε κάθε του σοβαρότητα και κάθε του κανόνα και αρρωστημένες εγωπαθείς φαντασίες με αδιανόητα(ο θεός να τα κάνει) κείμενα, βαφτισμένα, σε νερά υπονόμων παραμύθια, κοροϊδεύουν εαυτούς, αλλήλους και παιδιά με κατά συρροή ανοησίες. Και να ο φασολάκης, ο καρωτούλης, ο μαϊντανούλης και άλλα ζαρζαβατικά…
Το χειρότερο δε, οι λεγόμενοι δημοσιογράφοι, τα προβάλλουν μέσα στην ρηχότητα τους σαν …. Παραμύθια. Και κάθε ηλίθιος που θέλει, προς δόξαν, να βαφτιστεί συγγραφέας παρουσιάζει και από μια τέτοια αρλούμπα, αναφέροντας και στο σελοφάν για ποια ηλικία είναι κατάλληλο!
Το παραμύθι είναι από μόνο του και δίχως αναλύσεις, θεραπεία. Έχει την βάση του στις παραδόσεις κάθε λαού. Είναι γέννημα θρέμμα του κοινοτικού βίου, της παρέας. Έχει κανόνες, όπως κάθε λογοτεχνικό είδος. Είναι συμπυκνωμένη σοφία. Είναι προϊόν ύψιστων εγκεφαλικών, ψυχοπνευματικών και κοινωνικών λειτουργιών. Είναι αποτέλεσμα εσωτερικού, πρωτίστως, διαλόγου και καλών και αγαθών προθέσεων.
Προέρχεται από συνεχή και συνετή παρατήρηση του εσωτερικού και εξωτερικού μας κόσμου. Είναι κοινής αποδοχής. Απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες. Γοητεύει, ταυτίζει, συγκινεί. Φέρνει κοντά τους ανθρώπους. Γίνεται κτήμα όλων και επαναλαμβάνεται σαν ζητούμενη θεραπεία.
Τακτοποιεί ιδέες και προσφέρει λύσεις. Αυξάνει την φαντασία. Χωράει όλες τις αιώνιες διαφορετικότητες. Είναι πλούτος ψυχής! Φέρνει χαρά! Είναι κέντημα ζωής από τα χέρια των πολλών και των γνωστικών. Η κόκκινη κλωστή των ορίων μας, είναι.
Στο παραμύθι συντελείται η γέννηση της ελπίδας. Σε αυτό ο καθένας βρίσκει το ρόλο του.
‘Ένα παραμύθι χρειάζεται… για να πάρει φόρα η ζήση, όπως θα έλεγε και ο Νίκος Καζαντζάκης.
Τώρα έχουμε ανάγκη το παραμύθι, σε μια εποχή που χάνουμε τα λόγια μας και τα λογικά μας!
Κάποιοι κρίκοι της αιώνιας αλυσίδας του, είναι ακόμα εδώ…
Ας ακούσουμε το παραμύθι. Και ας το πούμε. Μεγάλη η θεραπεία του…
Παραφράζοντας και τον Κωστή Παλαμά: Τα παραμύθια, του λόγου είναι τα άρματα, τα θεραπευτικά!
Τα παραμύθια δεν αποκοιμίζουν, ξυπνάνε το όνειρο.
Ίσως όμως είναι πολύ αργά, λίγο πριν τον μεγάλο ύπνο που επιλέξαμε, νεοκανονικοί άνθρωποι, από άλλα κάλπικα παραμύθια που θεραπεία δεν έχουν, ούτε σοφούς, παρά μόνο ληστές.
Δημήτρης Αβούρης
Συγγραφέας-Αφηγητής παραμυθιών
