Την ώρα που οι περισσότεροι είναι διακοπές και η θερινή ραστώνη είναι πανταχού παρούσα, ο Ιταλός φιλόσοφος και συγγραφέας Ουμπέρτο Έκο, συνήθιζε να λέει ότι τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις. Κι όμως όχι μόνο υπάρχουν ειδήσεις αλλά έχουμε μπει στην κυριολεξία σε μια εποχή ανατροπών.
Παλιότερα έλεγαν ότι μεγάλα γεγονότα συμβαίνουν κάθε τριάντα χρόνια και η σημερινή περίοδος αναταράξεων προσομοιάζει με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (σχεδόν αναίμακτα τότε και χωρίς πολεμικές συγκρούσεις) την περίοδο 1989-1991. Τότε ένας κόσμος πέρασε στην ιστορία και ένας άλλος αναδύθηκε, με την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ και της Δύσης, την είσοδο στην παγκοσμιοποίηση, τις προόδους της τεχνολογίας και την 4η βιομηχανική επανάσταση.
Τώρα βρισκόμαστε σε μια νέα φάση της ιστορίας που η Δύση και η υπερδύναμη δοκιμάζει τις αντοχές της στην πλανητική ηγεμονία. Ιστορικά η περίοδος που διανύουμε έχει στοιχεία του Α’ ΠΠ, του Β΄ΠΠ και του Ψυχρού Πολέμου. Μετά το τέλος της πανδημίας λες και άνοιξε ο ασκός του Αιόλου και οι συμφορές και ανατροπές έρχονται η μία πίσω από την άλλη.
Στην Οδύσσεια, όταν ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του πήγε στην Αιολία, εκεί ο Αίολος τους φιλοξένησε ένα μήνα. Όταν ζήτησε τη βοήθεια του Αιόλου για να αναχωρήσει, αυτός έκλεισε τους επτά ανέμους σε ένα ασκί από δέρμα βοδιού και άφησε μόνο τον ούριο Ζέφυρο να πνέει ευνοϊκά γι’ αυτούς. Με τη βοήθεια του Ζέφυρου ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του έφτασαν πολύ κοντά στην Ιθάκη. Αλλά κάποια στιγμή που ο Οδυσσέας αποκοιμήθηκε, οι σύντροφοί του άνοιξαν το ασκί νομίζοντας ότι έχει χρυσάφι, και άφησαν ελεύθερους όλους τους ανέμους. Ξέσπασε θαλασσοταραχή που προκάλεσε μεγάλες ζημιές στο καράβι του Οδυσσέα με αποτέλεσμα να χάσει τον προσανατολισμό του επιμηκύνοντας το ταξίδι της επιστροφής στην Ιθάκη.
Παραβολικά λοιπόν, οι άνεμοι της ιστορίας έχουν απελευθερωθεί και μπήκαμε σε θαλασσοταραχή μεγάλη. Από την Ουκρανία στην Αν. Ευρώπη, στα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή και έως την μακρινή Ασία δοκιμάζεται η σταθερότητα, η ειρήνη, οι ισορροπίες αλλά και γεννιέται ένας de facto πολυπολικός κόσμος.
Για πρώτη φορά μετά το Β΄ΠΠ, δύο τεράστιες δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ρωσία ενώνουν τις δυνάμεις τους, μαζί με τους συμμάχους τους, ενάντια στην μέχρι τώρα πλανητική ηγεμονία της Δύσης των ΗΠΑ και του αγγλοσαξονικού κόσμου ευρύτερα. Η πολεμική αναμέτρηση ξεκίνησε από τις πεδιάδες της Ουκρανίας, θα συνεχιστεί στην κινεζική θάλασσα και θα συμπαρασύρει και άλλες περιοχές με γεωπολιτικές εκκρεμότητες. Η συσσώρευση γεωπολιτικής ενέργειας είναι μεγάλη και πάντα στην ανθρώπινη ιστορία όταν απειλείται η ισχύς και η ηγεμονία μίας δύναμης από μια άλλη νομοτελειακά οδηγούμαστε σε σύγκρουση. (Τα έγραψε εξάλλου ο μεγάλος Θουκυδίδης εδώ και χιλιάδες χρόνια στην ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου).
Οι ανατροπές που κυοφορούνται θα σημαδέψουν τις διεθνείς εξελίξεις τις δεκαετίες μπροστά μας. Στην Ευρώπη, ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας, θα δοκιμάσει πρωτίστως τις αντοχές των ευρωπαϊκών κοινωνιών και οικονομιών. Όσο αργεί να τελειώσει, η Ρωσία θα ενισχύει τη θέση της γεωπολιτικά και στρατιωτικά με αποτέλεσμα η Δύση να χάσει για πάντα την Ουκρανία και ότι θα έχει απομείνει από αυτή μετά το τέλος του πολέμου. Μια ευθεία σύγκρουση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία για την προστασία της Ουκρανίας και τον περιορισμό της Ρωσίας θεωρείται αδιανόητη δεδομένων των πυρηνικών όπλων (βέβαια στις τρελές εποχές που ζούμε τίποτα δεν αποκλείεται) την ώρα που η Ευρώπη βιώνει το δικό της «εσωτερικό πόλεμο» με την έλλειψη ενέργειας, οικονομικής ύφεσης και τραγικής απουσίας ηγετών και οράματος.
Στην Ασία, η αναμενόμενη ενσωμάτωση της Ταϊβάν στην Κίνα με στρατιωτικά μέσα θα απελευθερώσει την πρόσβαση της Κίνας στον Ειρηνικό μιας και η Ταϊβάν αποτελεί την πρώτη νησιωτική αλυσίδα που κρατά τώρα την Κίνα μακριά από τον Ειρηνικό και θα είναι μια εν δυνάμει απειλή για την ασφάλεια της Κορέας και της Ιαπωνίας. Σενάριο αδιανόητο και καταστροφικό για τις ΗΠΑ που δεν θα μπορέσει να είναι ο εγγυητής ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή.
Από οικονομικής και τεχνολογικής πλευράς η Ταϊβάν σήμερα κατέχει την παραγωγή του 65%!!! των ημιαγωγών/μικροτσίπ, παγκοσμίως με ότι αυτό θα συνεπάγεται για τον υπόλοιπο πλανήτη σε περίπτωση ενσωμάτωσης της στην Κίνα. Άρα τι επιλογές θα έχουν οι ΗΠΑ απέναντι σε μια στρατιωτική επέμβαση της Κίνας στην Ταϊβάν; Είναι ικανή η πρόσφατη αγγλοσαξονική συμμαχία Αυστραλίας, Αγγλίας, ΗΠΑ (AUΚUS)να αποτρέψει τα σχέδια της Κίνας; Και τι συνέπειες θα είχε μια σύγκρουση γιγάντων στον Ειρηνικό για την παγκόσμια οικονομία και ασφάλεια; Αν η Δύση (G7, NATO, ΗΠΑ, ΕΕ) δεν κάνει κάτι θα συνεχιστεί η μείωση της παγκόσμιας επιρροής της, αν επιλέξει μια θερμή αναμέτρηση με την Κίνα, τη Ρωσία και τους συμμάχους τους θα σημάνει τον Γ΄ΠΠ.
Και μπορεί η Κίνα και η Ουκρανία να είναι σχετικά μακριά μας, οι παράπλευρες απώλειες των αναμετρήσεων θα χτυπήσουν την πόρτα μας στα Βαλκάνια, στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο δημιουργώντας και εδώ ανατροπές και αναταράξεις τις οποίες θα πρέπει να διαχειριστούμε ίσως μόνοι μας μια και οι Μεγάλες Δυνάμεις έχουν πολύ πιο δύσκολες καταστάσεις να διαχειριστούν. Ζούμε και θα ζήσουμε ιστορικές στιγμές………
Γιάννης Μήτσιος
Πολιτικός Επιστήμων- Διεθνολόγος, συγγραφέας του βιβλίου « Το στοίχημα της Αναγέννησης και το μέλλον της Ελλάδας σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο»
