Συνέντευξη του Έλληνα μουσικού που επισκέπτεται την Ξάνθη στο «Ε» λίγο πριν την «μουσική κατάβαση» από τη Μ. Βρετανία στις 2 Ιουλίου
Τα πρώτα μουσικά ερεθίσματα, οι πηγές έμπνευσης, οι συνεργασίες, η «γλώσσα» της μουσικής και η διαχρονική δύναμη της γλώσσας σε μία εξόχως ενδιαφέρουσα συζήτηση
Σε μια κατάβαση από τη Μ. Βρετανία, ο Έλληνας μουσικός συστήνει στο κοινό της Ελλάδας τη μουσική και τα τραγούδια του, προτείνοντας ένα νέο μουσικό ήχο με τα ίδια υλικά.
Με αυτό τον τρόπο περιγράφεται η μουσική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί από τον καλλιτέχνη και μια επίλεκτη ομάδα μουσικών στην Ξάνθη το Σάββατο 2 Ιουλίου στο ΙΘΤΠ.
Με αφορμή την εκδήλωση ο Πέτρος Σατραζάνης, λίγο πριν φτάσει στην Ξάνθη για τη δεύτερη στάση της περιοδείας, συνομίλησε με το «Ε» παρουσιάζοντας πτυχές της προσωπικότητάς του, τα μουσικά του ερεθίσματα με άξονα τον μελοποιημένο λόγο και συγγενεύοντας με τις παραδόσεις που μας εμψύχωσαν και μας καθόρισαν.
“E”: Καλησπέρα. Ας γνωριστούμε. Πώς θα μας συστήσετε τον Πέτρο Σατραζάνη; Ποιοι είναι οι βασικοί άξονες της προσωπικότητάς του;
Π.Σ.: Καλησπέρα και σε εσάς. Δύσκολο να αυτοσυστηθεί κανείς. Όσο για τους άξονες…θα έλεγα ότι μέχρι σήμερα κι εγώ ο ίδιος δυσκολεύομαι να τους κατανοήσω και να τους ομολογήσω. Θα έλεγα ότι είμαι άνθρωπος της εμπειρίας.
“E”: Τι θεωρείτε ότι σας «κέρδισε» στη μουσική; Από ποια ηλικία ξεκίνησε η ενασχόλησή σας;
Π.Σ.: Με κέρδισε η μουσική καθ’ εαυτή. Παίζοντας πιάνο από μικρός, στην εφηβεία μου ξεκίνησα συνειδητά να γράφω μουσική αυτοσχεδιάζοντας. Κάτι προσπαθούσα να κάνω, κάποιον να μιμηθώ, αλλά ήταν αυτό το καινούργιο που γεννούσα που με κατηύθυνε.
“E”: Ζείτε πλέον στο Λονδίνο, παρόλο που, ακόμη και η καλλιτεχνική επαφή με την Ελλάδα και τον τόπο καταγωγής σας, τη Θεσσαλονίκη παραμένει ενεργή. Ποια ερεθίσματα από τη «Μέκκα» της μουσικής σκηνής, δηλαδή την πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, θεωρείτε πολύτιμα ή αναντικατάστατα;
Π.Σ.: Για την ακρίβεια ζω σε μια κωμόπολη σε απόσταση μιας ώρας από το Λονδίνο. Το ίδιο το Λονδίνο ενώ το επισκέπτομαι συχνά δεν το ζω εντατικά παρόλα αυτά τόσο εγώ όσο πιθανόν και αρκετοί άλλοι, προσπαθούμε να συλλάβουμε τον απόηχο μιας «μυθικής» εποχής παραγωγής και δημιουργίας . Η κύρια φυσιογνωμία των μεγάλων μητροπόλεων και μαζί και του Λονδίνου είναι μιας …ατομικότητας σε έξαρση. Κι αυτό ας το μεταφράσει ο κάθε ένας όπως επιθυμεί. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στο πώς βλέπω τη γενέτειρά μου τη Θεσσαλονίκη. Συνέβη να μεγάλωσα μέσα σε ποιότητες και ερεθίσματα ενός περιγύρου που στη συνέχεια της ζωής μου μου ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να αποδεχθώ ότι σταδιακά εξέλειπαν . Κι αυτό, ας πούμε ότι λειτουργεί σαν ανοιχτή πληγή μέσα μου. Προσανατολίζομαι, όμως στο παρόν διότι αυτό με ενδιαφέρει περισσότερο από όλα τα υπόλοιπα. Επομένως ως ερέθισμα, θεωρώ και αξιολογώ κάθε σημαντική και βαθιά εμπειρία και συσχέτισή μου στους τόπους τους οποίους ζω.
“E”:Η μελοποίηση ποιημάτων αποτελεί ένα χώρο που αντλείτε έμπνευση. Ποια είδη ποίησης σας εκφράζουν; Ποιοι ποιητές;
Π.Σ.: Ο πρώτος μου δίσκος ήταν το «Έτσι κι αλλιώς» σε ποίηση Διονύση Καρατζά. Πράγματι με ενέπνευσε η μελοποίηση της ποίησης. Θα έλεγα ότι η πυκνή εργογραφία του Μίκη Θεοδωράκη τη δεκαετία του 60’ υπήρξε για την περίπτωσή μου η πλέον καθοριστική-ως μουσικό ερέθισμα- σε απόλυτη βέβαια συνύφανση με το άτυπο κίνημα μουσικής και λόγου που ακολούθησε και απελευθέρωσε την ισχνή αλλά σαφώς τίμια ελληνική παραγωγή και προς άλλες, ενδιαφέρουσες κατευθύνσεις.
Συνοψίζοντας πάντως, θα έλεγα ότι επιλέγω ποίημα και στίχους – όχι τόσο ποιητές. Για αυτό και δυσκολεύομαι στο να αναφερθώ και να κατονομάσω είδη και τάσεις που προτιμώ.
“E”:Η «γλώσσα» ως μέσο έκφρασης φαίνεται να έχει εξέχουσα θέση στην ενασχόλησή σας με την τέχνη. Σας αρέσει να γράφετε στίχους;
Π.Σ.: Οφείλω να σημειώσω ότι και η μουσική είναι η ίδια μια γλώσσα, αλλά και η γλώσσα της μουσικής είναι οι νότες της-μέσω των αναρίθμητων συνδυασμών τους έχει το δικό της συντακτικό και γραμματική.
Προσωπικά, πέρα από τη μελοποιημένη ποίηση δηλώνω πρωτίστως γοητευμένος με την ποιητική της μουσικής που μας αποκαλύπτει αυτό που μας συνθλίβει και μας εμψυχώνει.
Εφόσον όμως με ρωτήσατε και παραπάνω για επιρροές επιτρέψτε μου μια μικρή αλλά κατατοπιστική αναφορά/αναδρομή, ώστε να εξηγηθώ επαρκώς ως προς το ερώτημα για την «εξέχουσα θέση της γλώσσας» στο έργο μου.
Μπορούμε ιστορικά να εντοπίσουμε το νήμα αυτής της γλώσσας – στη ‘’Θεογονία’’ του Ησίοδου, στις έννοιες του χάους και του μηδενός –σε μερικές μόνο φράσεις του Ηράκλειτου όπου πρώτη φορά ο λόγος και η φωτιά τιθασεύουν ποιητικά τα ασάλευτα όρια του κόσμου. Στα έπη του Ομήρου , το πέρασμα από το μύθο στην ιστορία και ίσως και στη λογοτεχνία. Κάνοντας ένα τεράστιο άλμα φτάνουμε ως τον …Ελληνοΐταλό Σολωμό ο οποίος αγοράζει ελληνικές λέξεις για τα ποιήματά του ενώ επί Τουρκοκρατίας τα δημοτικά τραγούδια μετρικά και μορφολογικά διασώζουν μια τοπογενή λαϊκή γλώσσα.
Ο Έλληνας της διασποράς Καβάφης κι από την άλλη μεριά η λεγόμενη γενιά του 30’.
Σε όλη μου τη ζωή θα έλεγα ότι όχι απλώς επηρεάστηκα, αλλά στοιχειώθηκα από αυτή την αναδρομή.
Η ευρύτερη γεωγραφική περιοχή επομένως παραμένει η ίδια, η γλώσσα που καταφέρνει να εκφράσει τη σκέψη της το ίδιο, κι εγώ μέσα σε αυτά δεν κάνω τίποτα περισσότερο από το να βυθίζομαι μαθαίνοντας από τους αιώνες ροής αυτής της σχέσης. Όσο για το εάν γράφω στίχους, ναι, βεβαίως γράφω. Τις περισσότερες φορές ταυτόχρονα με τη μουσική. Αρκετά από αυτά τα τραγούδια θα τα ακούσετε το Σάββατο 2 Ιουλίου στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης.
“E”: Ποιες συνεργασίες σας απολαύσατε περισσότερο;
Π.Σ.: Είμαι περήφανος για πολλές απολαυστικές συνεργασίες που είχα με ανθρώπους που βρεθήκαμε μουσικά μαζί για μικρό ή για μεγαλύτερο διάστημα. Αναγκαστικά, θα αφήσω εκτός πολλούς οπότε θα αρκεστώ -ίσως και άδικα – σε ελάχιστους.
-Η γνωριμία με τον ποιητή Διονύση Καρατζά. Συνεργαστήκαμε στον πρώτο μου δίσκο ήμουν τότε 23-24 ετών – μια συγκινητική γνωριμία, μια όμορφη ανθρώπινη σχέση και μια αξέχαστη συνεργασία.
– Ο Σάκης Παπαδημητρίου και η Γεωργία Συλλαίου. Με τον πρώτο, μυθική φυσιογνωμία της τζαζ , οι συζητήσεις και οι επαφές ήταν και είναι ένα συνεχές μάθημα ενός ‘’άλλου΄’ τρόπου να προφέρεις τα λόγια να δεις τη μουσική και να βάλεις το σώμα σου πάνω στο σώμα του πιάνου. Με τη Γεωργία Συλλαίου, έχουμε μακρά συνεργασία σε πιάνο-φωνή project . Έχει τραγουδήσει με τρόπο καταλυτικό ένα τραγούδι μου σε ποίηση Νίκου-Αλέξη Ασλάνογλου και θα την ευγνωμονώ αιώνια για αυτό.
– Η συνεργασία με το Βασίλη Καψάσκη, στιχουργό του δίσκου μου ‘’Μάτσκα Γκολέμα’’. Γνωριστήκαμε 18 ετών και γράψαμε τα τραγούδια μας με την αφέλεια και τη σοφία μικρού παιδιού. Το ’’Δωρικό’’ είναι ένα τραγούδι μας που ακούστηκε και αγαπήθηκε πολύ από το Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ.
– Η Μαρία Φαραντούρη και οι συναυλίες της όπου με τίμησε ζητώντας μου να συμμετάσχω ως νέος τότε συνθέτης. Κατάλαβα δίπλα της πόση μελαγχολία βρίσκεται στο μεγάλο πλήθος και αναγνώρισα το βάθος όπου κατοικεί το μεγαλείο με το οποίο της έλαχε να συμπορευτεί και να το τραγουδήσει όλη της της ζωή.
-Ο ηχολήπτης και παραγωγός των τελευταίων μου project στην Αγγλία, Martin Whiteman. Απολαμβάνω τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουμε καθώς και το πως τοποθετείται ως προς το υλικό μου κάθε φορά.
-Η ομάδα μας. Ο Γιώργος, ο Κώστας , ο Φίλιππος. Τα παιδιά που συγκροτούν την ορχήστρα αυτής της περιοδείας. Με τιμούν πολύ με τη συνεργασία μας αυτή.
“E”: Το άλμπουμ «Μάτσκα Γκολέμα» κυκλοφόρησε λίγο πριν την πανδημία; Ποια σχέση θέλατε να δημιουργήσει με το κοινό;
Π.Σ.: Η «Μάτσκα Γκολέμα» κυκλοφόρησε πράγματι πριν την πανδημία, αγνοώντας εντελώς την έλευσή της. Μόλις φέτος κατάφερα να την παρουσιάσω όπως της άρμοζε σε συναυλία.
Σε ότι αφορά τη σχέση που θα ήθελα να δημιουργήσει πιστέψτε με ότι είμαι ο πλέον ακατάλληλος να το απαντήσει . Δεν προοικονομώ κανενός είδους τέτοια σχέση , αφήνω πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο και το περιθώριο να με εκπλήξει το ίδιο μου το έργο και η αυτάρκειά του. Και νομίζω πως το εν λόγω, το έχει ήδη καταφέρει.
“E”: Επιλέξατε ένα μουσικό «τουρ» σε πόλεις της ελληνικής επαρχίας το φετινό καλοκαίρι. Τι να αναμένουμε από την εκδήλωση της 2ας Ιουλίου στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης;
Π.Σ.: Μετά από δυο δύσκολα χρόνια ένιωθα την ανάγκη να γυρίσω (σ)την Ελλάδα με το υλικό μου. Ταυτόχρονα ήθελα να αφήσω για λίγο τις δυο μεγάλες πληθυσμιακά πόλεις, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και να αναμετρηθώ με το κοινό αυτό που όσο θυμάμαι τον εαυτό μου ακούω ότι «διψάει για εκδηλώσεις πολιτισμού».
Στην προσπάθεια αυτή σύμμαχοι και συνδιαμορφωτές οι συνεργάτες μου μουσικοί: Γιώργος Γεωργιάδης, Κώστας Ιωσηφίδης και Φίλιππος Σαμλίδης με τους οποίους θα περιοδεύσουμε από την Ξάνθη μέχρι την Πάτρα. Το βράδυ του Σαββάτου 2 Ιουλίου θα παίξουμε αρκετά τραγούδια από τους δίσκους που έχω κυκλοφορήσει καθώς και καινούργιο υλικό. Επίσης, ειδική αναφορά θα κάνουμε σε κομμάτια της νέας μου εργασίας με τίτλο «Αλγιόνα» που είναι πάνω σε ποιήματα του Παντελή Δημητριάδη.
“E”: Ευχαριστούμε πολύ, σας περιμένουμε.
Πληροφορίες για την εκδήλωση
Μουσική εκδήλωση το Σάββατο 2 Ιουλίου
Χώρος: Αίθουσα ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΤΣΟΥΔΕΡΟΥ (καπναποθήκη Π)
Ώρα έναρξης : 21:00 Ω
Είσοδος : 5 ευρώ
Το μουσικό θίασο απαρτίζουν οι μουσικοί :
-Κώστας Ιωσηφίδης – κιθάρα/μπάσο
-Γιώργος Γεωργιάδης – κιθάρα
-Φίλιππος Σαμλίδης – ντραμς
Χρύσα Κιατίπη
