Δεν θα μπορούσαμε να μη προσέξουμε το γεγονός. «Έπαιζε» με κάθε επισημότητα και δικαίως πρωταγωνιστούσε σε κάθε τηλεοπτικό κανάλι. Η Ελλάδα, με εκπρόσωπο τον Πρωθυπουργό της χώρας, εγκαινίαζε την νέα Εθνική Πινακοθήκη. Εντυπωσιακές εικόνες, υψηλοί επίσημοι και προσκεκλημένοι, αναφορές σε ιστορικά έργα, κορυφαία αισθητική προσέγγιση της τέχνης, σε ένα σύγχρονο κτιριακό περιβάλλον της πρωτεύουσας. Ήταν απ’ τα κορυφαία γεγονότα που σημάδεψαν τον φετινό εορτασμό των 200 ετών απ’ την Ελληνική Επανάσταση. Με εθνική περηφάνια ο Πρωθυπουργός «έκοψε την κορδέλα» και μίλησε για το «Θησαυροφυλάκιο της Ελληνικής Τέχνης». Ακούγοντας πιο προσεκτικά την σύντομη ομιλία του, αξίζει να εστιάσει κανείς στην αποτύπωση της σπουδαιότητας που αφορά την ύπαρξη και λειτουργία της Πινακοθήκης. Κι όπου ο όρος Πινακοθήκη τοποθετήστε κατ’ επέκταση οποιαδήποτε Ελληνική Πινακοθήκη, σε κάθε πόλη της χώρας. Ο έκδηλος συνειρμός φτάνει βέβαια μέχρι την Ξάνθη και την Δημοτική Πινακοθήκη της.
Τελικά λοιπόν, τι είναι μια Πινακοθήκη ;
Ένας χώρος που φιλοξενεί πίνακες ή κάτι παραπάνω ;
Ποιος ο λόγος που υπάρχουν στις πολιτιστικές δομές των πόλεων ;
Είναι απαραίτητες ;
Ειλικρινά, κανείς δεν θα μπορούσε να απαντήσει καλύτερα στα παραπάνω ερωτήματα, από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, μέσα από τις λέξεις, φράσεις και την «επιχειρηματολογία» που ειπώθηκε στα πρόσφατα εγκαίνια της Εθνικής Πινακοθήκης. Αξίζει να δούμε μερικές από αυτές : « Ένα σημαντικό τμήμα απ’ τον πλούτο της Ελλάδος», ένα «εμβληματικό πολιτιστικό τοπόσημο», αλλά και ένα «αποθετήριο καλλιτεχνικής δημιουργίας». Δεν θα μπορούσε νομίζω να τεθεί καλύτερα. Μέσα στην αίθουσα της Εθνικής Πινακοθήκης οι καλεσμένοι ξεναγήθηκαν σ’ ένα καλλιτεχνικό χώρο που συμπορεύεται με την εικαστική διαδρομή της Ελλάδας. Ένα «αποτύπωμα ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της παράδοσης, των ανθρώπινων τάσεων, της σκέψης και έκφρασης». Δεν χρειάζεται να προσθέσει κανείς τίποτα παραπάνω, είτε είναι λάτρης και γνώστης της τέχνης, είτε όχι.
Η Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης, στεγάζεται στην οικία Καλευρά, ένα θαυμάσιο «διπλό» νεοκλασικό αρχοντικό της παλιάς Ξάνθης. Ένα αξιόλογο κτιριακό παράδειγμα συμμετρικής παραδοσιακής κατοικίας του 19ου αιώνα. Με υπέροχες στο εσωτερικό οροφογραφίες και περίτεχνες διακοσμήσεις. Το όνομα του Χρήστου Παυλίδη, δόθηκε ως ένδειξη μέγιστης τιμής στον διαπρεπή ζωγράφο και γλύπτη, αφήνοντας ανεξίτηλη την διαχρονική παρουσία του στην ιστορία του τόπου. Η Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης έχει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης και περαιτέρω ενεργής συμβολής στην πολιτιστική ζωή της πόλης. Η εξειδικευμένη διαχείριση και λειτουργία της γίνεται από τριμελή επιτροπή, με πρόεδρο, καλλιτεχνικό σύμβουλο και διοικητικό σύνδεσμο. Γενικότερα αποτελεί μια από τις κύριες δομές του Κέντρου Πολιτισμού Ξάνθης.
Η Δημοτική Πινακοθήκη Ξάνθης είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να αλλάξει σελίδα και να εναρμονιστεί στις νέες πολιτιστικές και κοινωνικές ανάγκες, όπως αυτές εκφράζονται στην εκσυγχρονισμένη αντίληψη του καλλιτεχνικού χώρου. Διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο ως «Κιβωτός της Ελληνικής τέχνης». Ο στατικός χαρακτήρας ανήκει στο παρελθόν και δίνει τη θέση του σε μια διαδραστική μορφή λειτουργίας, που συνδυάζει αρμονικά την εικαστική εκπαίδευση, τον παιδαγωγικό ρόλο, αλλά και την κοινωνικότητα των ανθρώπων, επενδύοντας στις διαπροσωπικές σχέσεις μέσα από την τέχνη. Ο καιρός έφτασε λοιπόν και χρέος όλων μας είναι να στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια. Η συμμετοχή των Ξανθιωτών καλλιτεχνών αλλά και φίλων δημοτών, αναμένεται να περάσει μέσα από διαδικασίες συμμετοχικότητας, συνεργασίας, αλληλοεπίδρασης και εθελοντικής στήριξης. Πάνω από όλα μέσα απ’ την αγάπη για την τέχνη και δημιουργία. Εκτιμώ ότι η θέληση υπάρχει και θα το πετύχουμε.
Δημήτρης Γκαγκαλίδης
Πρόεδρος Δημοτικής Πινακοθήκης Ξάνθης
