Ήταν Αξιωματούχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και πατέρας του γιατρού Μεχμέτ Νιαζή Μπέη
Ο μεγάλος αυτός καπνέμπορος – tüccar και αξιωματούχος της Οθωμανικής αυτοκρατορίας καπουτζί μπασί – kapıcı başı Χατζή Εμίν Αγά, ήταν παντρεμένος με την Μαχιρέ χανούμ και απέκτησε έξι κόρες και έναν μόνον γιό.
Ποιος να το πίστευε αγαπητοί Ξανθιώτες, ότι ο γιατρός Μεχμέτ Νιαζή Μπέη ήταν ο μοναχογιός του πλουσιότερου ανθρώπου της Θράκης Χατζή Εμίν Αγά με την αμύθητη περιουσία. Όλα τα κτήματα, οι αποθήκες καπνού, τα κονάκια, τα μαγαζιά, τα χωράφια ήταν του πατέρα του.
Το κονάκι απέναντι από το ΙΚΑ που όλοι οι Ξανθιώτες γνωρίζουμε ως το κονάκι του Νιαζή Μπέη ήταν η κατοικία που έχτισε ο Χατζή Εμίν Αγά μεταξύ του (1865-70) όταν ήρθε στην Ξάνθη από την Γενισέα. Εκεί μέσα στα σιντριβάνια και στους κήπους μεγάλωσαν οι κόρες του και ο γιός του.
Εκείνη την εποχή ο Χατζή Εμίν Αγά διέθεσε ένα τεράστιο ποσό από την περιουσία του για να χτίσει πρώτα το ρολόι μαζί και την υπέροχη κρήνη το (1286/1870) όπως μας πληροφορεί και η κτητορική του επιγραφή που μέχρι το 1972 υπήρχε πάνω στο ρολόι (ακόμη και σήμερα είναι εμφανή τα σημάδια που ήταν το ακριβές σημείο της επιγραφής όταν αφαιρέθηκε).
Έπειτα το (1304/1888) έχτισε το Τέμενος της πλατείας Παζάρ Γερί όπως μας πληροφορεί η κτητορική επιγραφή του, η οποία βρέθηκε μέσα στα χαλάσματα από την πυρκαγιά και διασώθηκε από την καταστροφή των Βουλγάρων. Άγνωστο πότε ακριβώς, τοποθετήθηκε στο Τέμενος της συνοικίας του Σούνε μαχαλά όπου και έγινε η ταυτοποίησή της. Ακόμη θα μάθετε για τον επιγραφολόγο που φιλοτέχνησε την επιγραφή, αλλά και τον μάστορα που την πελέκησε.
Το εφαπτόμενο με το ρολόι τζαμί ήταν υπό γωνία χτισμένο έτσι ώστε να συμπεριλαμβανόταν το πορτάκι του ρολογιού από την εσωτερική μεριά του τζαμιού. Γι’ αυτό άλλωστε μας δίνουν οι παλιές φωτογραφίες την αίσθηση ότι το τζαμί ήταν χτισμένο στραβά σε σχέση με το ρολόι.
Το κονάκι στον Πετεινό χτισμένο στην δεκαετία του (1860-70) με το περιμετρικό τείχος μέσα στο γήπεδο, ήταν του Χατζή Εμίν Αγά, εκεί όπου βρισκόταν ο σταθμός των καμηλών που κουβαλούσαν τα καπνά αλλά και άλλα εμπορεύματα σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Θα μάθετε για την ακριβή χρονολόγηση του ρολογιού της Ξάνθης για πρώτη φορά στην ιστορία της πόλης μας, με επιστημονική τεκμηρίωση.
Αυτά και άλλα πολλά άκρως ενδιαφέροντα στοιχεία της πόλης μας που βγαίνουν στο φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά, μέσα από μια έρευνα που έγινε σε βάθος με τεκμηρίωση σε κάθε της παράθεση, με πολύ αγάπη, μεράκι και σεβασμό προς όλα τα πρόσωπα που εμπλέκονται.
Επίσης, σας παρουσιάζω μια σειρά από σπάνιο γνήσιο και αυθεντικό φωτογραφικό υλικό που ανήκει στην ιδιωτική συλλογή του συλλέκτη, φίλου και συνεργάτη μου Κώστα Μαυρομάτη.
Για τους λάτρεις της ιστορικής έρευνας και για αυτούς που τους ενδιαφέρει η πραγματική αναζήτηση για την κατανόηση της τοπικής μας ιστορίας, μέσα από προσεκτική μελέτη στις υπάρχουσες και στις πρωτόλειες πηγές, αλλά κυρίως σε συνδυασμό όλων αυτών, με την επιτόπια έρευνα.
Η ιστορία οφείλει και πρέπει να είναι δίκαιη.
ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Το βιβλίο διατίθεται από τα Κρεοπωλεία Μπατζακίδη και από το Βιβλιοπωλείο Πυργελή.
Γιώργος Φ. Μπατζακίδης
Απόφοιτος του ΕΑΠ τμήμα ανθρωπιστικών σπουδών με μεταπτυχιακές σπουδές στον Ελληνικό πολιτισμό και Ιστορία.
Υποψήφιος Διδάκτωρ της Οθωμανικής Ιστορίας
