«52 Εβδομάδες»
Α.Κατά συνταγματικό και πολιτικό έθιμο η κατάθεση από τον Υπουργό Οικονομικών στην Βουλή και η ψήφιση του Σχεδίου Τακτικού Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης [Σχέδιο] με την συνοδεία της Εισηγητικής Έκθεσης Προϋπολογισμού 2021 (Αθήνα, Νοέμβριος 2020) [Έκθεση] είναι κορυφαία πολιτική στιγμή πάντοτε θεωρούμενη και ψήφος εμπιστοσύνης της Βουλής στην Κυβέρνηση. Χρονικά η ψήφιση λαμβάνει κατά τον ΚτΒ χώρα σε πέντε Συνεδριάσεις την εβδομάδα προ των διακοπών των Χριστουγέννων με ανταλλαγή «κοκορομαχιών» από τους Πολιτικούς Αρχηγούς και στο τέλος ευχών για το Νεόν Έτος! Θυμίζουμε για τους επιμελείς αναγνώστες ότι το Προσχέδιο Προϋπολογισμού είχε κατατεθεί τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου 2020, αλλά την είδηση κάλυψε (και συγκάλυψε…) η όλη παρα-φιλολογία για την Δίκη της «Χρυσής Αυγής» και τις εστίες υπερμετάδοσης του Covid-19 από τις αυθόρμητες «πορείες» εκείνων των ημερών. Φέτος το Σχέδιο συνοδευόταν και από μία … έκπληξη, ένα πολύ χρηστικό τόμο .. 398 σελίδων, που περιέχουν την απλή παράθεση των σε ισχύ μόλις … 898 (!) διατάξεων με φοροαπαλλαγές (ο κατάλογος είναι ενημερωμένος έως 30.09.2020 – άρα υπάρχει περίπτωση έκτοτε να εμφιλοχώρησαν με εκπρόθεσμες μεταμεσονύκτιες τροπολογίες, ως συνήθως, και άλλες διατάξεις!) κόστους για το Κράτος από την απώλεια εσόδων σε ευρώ … 9,592 δις. Ευρώ (!). Την εξόχως συγκινητική στιγμή της παράδοσης του τόμου του Σχεδίου από τον Κο Υπουργό σε ειδική σύντομη τελετή εις χείρας του Κου Προέδρου της Βουλής αποθανάτισε ο Τύπος για το μέλλον. Για να δούμε, αλήθεια, τι μάς περιμένει για το δικό μας μέλλον ως πολίτες το Σχέδιο. Στο σημείο αυτό ο υπογράφων επαναλαμβάνει ότι τού αρέσουν τα ..νούμερα! Και όταν δεν αναφέρεται ευθέως σε περιπτώσεις επώνυμων ταγών και celebrities, βρίσκει πολύ ευχάριστο και δημιουργικό πάρεργο την ανάγνωση, το «σερφάρισμα», την αντιπαραβολή και την μελέτη Εκθέσεων, Στατιστικών, Μελετών, Προϋπολογισμών, Δεικτών κτλ. Αυτή η χρόνια συνήθεια ευτυχώς βοήθησε, για να παρουσιασθούν περιληπτικά τα κάτωθι, αλλά ας επιτραπεί από του σημείου μία απλή προ-διάθεση: «κάθε πέρυσι και καλύτερα!».
Β. Από την απλή μελέτη των στοιχείων και των Πινάκων στην Έκθεση και το Σχέδιο δυστυχώς γίνονται δεκτές όχι πιά ως Υποθέσεις Εργασίας, αλλά ως Δεδομένα, τα εξής απογοητευτικά για το μέλλον μας:
(1) Το Σχέδιο διέπεται από μεγάλες αβεβαιότητες λόγω της πανδημίας: αρκεί να σημειωθεί το γεγονός ότι για το 2020 τα οικονομικά μέτρα είχαν συνολική αξία 34 δις. ευρώ, εκ των οποίων 18 δις. ταμειακό κόστος [πληρωμές] και 16 δις. Δημοσιονομικό κόστος [κρατικές εγγυήσεις κά]. Το 2021 τα αντίστοιχα μέτρα προϋπολογίζονται στα μόλις 7,5 δις. ευρώ σε ταμειακή και δημοσιονομική βάση, δηλαδή … πέντε φορές κάτω! Το πρωτογενές έλλειμμα εντός συνθηκών «ενισχυμένης εποπτείας» της Χώρας μας στην «μεταμνημονιακή» (;) εποχή ανέρχεται σε 3,9 % (6,67 δις. ευρώ) έναντι ελλείμματος 7,2% το 2020 και 11,76 δις ευρώ. Το κρατικό χρέος από 331 δις. ευρώ το 2019 λόγω Covid-19 εκτοξεύεται το 2020 σε 340 δις. (208,9% του ΑΕΠ) και 343,2 δις. το 2021. Ο ρυθμός μείωσης του ΑΕΠ για το 2020 ανέρχεται σε 10,5 % (από 7,5 % στο Προσχέδιο του Οκτωβρίου), ενώ η πρόβλεψη σε ανάκαμψη το 2021 περιορίζεται σε 4,8% (από 7,5% στο Προσχέδιο), ενώ αριθμητικώς το ΑΕΠ/2021 αναμένεται σε 171,9 δις. ευρώ από 162,8 στο ΑΕΠ/2020 και 183,4 δις. στο ΑΕΠ/2019! Η προϋπολογιζόμενη ανάκαμψη στηρίζεται στον «ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου των νέων επενδύσεων», που αναμένεται να ενισχυθούν κατά 23,2 % το 2021 έναντι πτώσης 14,3% το 2020 ως αποτέλεσμα ευρύτερων αναδιαρθρώσεων, κρατικής ενίσχυσης και αύξησης των εξαγωγών κατά 22,5%. Το μεγαλύτερο μέρος της σχεδιαζόμενης ανάκαμψης δεν θα είχε προϋπολογισθεί χωρίς τα μέτρα στήριξης λόγω Covid-19 και το διαβόητο πιά Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ, ενώ η εξέλιξη του ίδιου του ΑΕΠ της Χώρας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τους ρυθμούς απορρόφησης των κεφαλαίων της ΕΕ.
(2) Αν αρχίσουμε από τα αισιόδοξα (και δεν θα χάσουμε πολύ χρόνο, τόσο λίγα που είναι…), αμέσως διαπιστώνουμε την για ένα μόλις έτος (2021) μείωση κατά 3% των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών με αποτύπωμα τα 816 εκ. ευρώ, την κάλυψη από το Κράτος των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων σε αναστολή της σύμβασης εργασίας τους λόγω Covid-19 εκ ποσού 246 εκ. ευρώ, την κάλυψη από το Κράτος των ασφαλιστικών εισφορών και των ποσών επιδότησης 200 ευρώ/μήνα στην περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου για περίοδο 6 μηνών και άνω, τις πραγματικά πολλές ποσοτικά, αλλά άνευ κεντρικού σχεδιασμού, παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας την περίοδο 2020-2021 ανερχόμενες συνολικώς για την διετία σε 31,4 δις. ευρώ αναλυόμενο στο ποσό των 23,9 δις. για το 2020 και 7,5 δις. για το 2021.
(3) Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) διαμορφώνεται σε 6,75 δις. Ευρώ αναλυόμενα σε 6 δις. από τα συγχρηματοδοτούμενα από τα Ταμεία της ΕΕ και μόλις τα 750 εκ. ευρώ αποκλειστικά από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Ειδικώς από το 2021 προβλέπεται «αορίστως» η λειτουργία του «Ταμείου Ανάκαμψης» της ΕΕ με 5,5, δις. Ευρώ, αλλά υπό τον όρο, όπως επί λέξει αναφέρεται «(…) η θετική αξιολόγηση των αιτήσεων πληρωμών θα εξαρτηθεί από την ικανοποιητική εκπλήρωση των σχετικών ορόσημων και στόχων (…)».
(4) Το συνολικό ποσό φόρων αυξάνεται κατά 3,5 δις. Ευρώ σε 47,8 δις. το 2021 από 44,3 το 2020, ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων αυξάνεται κατά 200 εκ. ευρώ σε 10,2 δις. Ευρώ το 2021 από 10 δις. το 2020, ο φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων σε 3,4 δις. Ευρώ [με την αναστολή όμως πληρωμής των υποχρεώσεων του 2020 για το 2021], ο ΦΠΑ αυξάνεται κατά 2,5 δις. Ευρώ από 15 δις. (2020) σε 17,5 δις. Ευρώ (2021), οι Ειδικοί φόροι κατανάλωσης σε 6,68 δις. ευρώ.
(5) Άλλες προβλέψεις αναφέρουν αμυντικές δαπάνες 2,5 δις. Ευρώ αυξημένες κατά 2 δις. Ευρώ (!) σε σχέση με τα μόλις … 500 εκ. ευρώ του 2020, δαπάνες για την διαχείριση των μεταναστευτικών ροών 564 εκ. ευρώ.
Γ.Φίλοι συναναγνώστες της Εφημερίδας, ο τίτλος του άρθρου αναφέρεται σε γνωστό άσμα του αειμνήστου Λουκιανού Κηλαηδόνη, για να περιγράψει το 2021, που εισβάλλει πολύ βίαια στην ζωή μας! Για το τι μάς μέλλει δεν ενημερωνόμαστε πλήρως – όχι πάντα με ευθύνη μας. Κάποιοι, για να μάς «δουλέψουν», ούτως ειπείν, χρησιμοποιούν τους αριθμούς, επειδή είναι νούμερα.
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ παρ’ Αρείω Πάγω,
Έμμισθος Δικηγόρος ΝΥ ΟΑΕΔ,
email : ioanniskymionis@yahoo.gr
