Απώλειες 500 εκατ. ευρώ από την εστίαση
Ένας κραταιός κλάδος σε όρους ΑΕΠ, με ετήσιο κύκλο εργασιών σχεδόν 6 δισ. ευρώ, με 330 χιλ. εργαζόμενους που απασχολούνται σε 80.000 επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι περισσότερες μικρομεσαίες, των 10-15 ατόμων, σύμφωνα με στοιχεία της ΓΣΒΕΕ, αλλάζει με ταχύτητα. Σε αδιέξοδο είναι και επιπλέον 150 – 200 χιλ. εργαζόμενοι στη βιομηχανία της μουσικής, εκ των οποίων πολλοί δεν καλύπτονται από τα μέτρα στήριξης, μιας και δεν μπορούν να πιστοποιήσουν ότι εργάζονται. Ισχυρό είναι το πλήγμα ειδικά για τους νέους σε ηλικία εργαζόμενους, καθώς πολλοί απασχολούνται για συμπληρωματικό εισόδημα στον κλάδο. Για να επανέλθει σε κανονικότητα όλη αυτή η αγορά θα περάσει καιρός και επομένως είναι εύλογη η συζήτηση για μέτρα στοχευμένα και με διάρκεια.
Λίγες εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα οι συσσωρευμένες υποχρεώσεις, οι οικονομικές δυσκολίες και η αβεβαιότητα για την επόμενη μέρα της πανδημίας στερούν από τους επαγγελματίες της εστίασης και της ψυχαγωγίας ευρύτερα τη δυνατότητα να δουν με μια κάποια αισιοδοξία την έναρξη της νέας χρονιάς, που παραδοσιακά καλλιεργεί την ελπίδα για ευημερία.
Αυτή η ελπίδα για ευημερία, που υποβαθμίζεται και χάνει το νόημά της για το σύνολο της αγοράς στη δύσκολη συγκυρία της πανδημίας, ειδικά για τον κλάδο των εστιατορίων, των μπαρ και των κέντρων διασκέδασης μοιάζει με ειρωνικό σχόλιο, καθώς πρόκειται για τον πλέον πληττόμενο κλάδο της οικονομίας. Παρά τα μέτρα της κυβέρνησης, αυτές οι επιχειρήσεις βρίσκονται στη δίνη της κρίσης, με το δεύτερο lockdown να έχει δώσει τη χαριστική βολή σε μικρότερους παίκτες, των οποίων η ρευστότητα έχει βρεθεί στο «κόκκινο». Με κλειστά καταστήματα η δυνατότητα διαχείρισης πάγιων υποχρεώσεων, όπως ενοίκια και εξοπλισμός, έχει καταστεί αδύνατη, γεγονός που επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις ότι την επόμενη χρονιά «δεν θα είμαστε όλοι μαζί».
Εξάλλου, σύμφωνα με τον κ. Γιώργο Καββαθά, πρόεδρο της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), μία στις τρεις επιχειρήσεις στον κλάδο κινδυνεύουν με λουκέτο. Στο πλαίσιο αυτό έχει προτείνει την επιδότηση του κλάδου με το 30% του τζίρου του 2019, ένα κονδύλι 160 εκατ. ευρώ – κατά το γερμανικό πρότυπο.
Θεωρεί ότι το χριστουγεννιάτικο κλίμα δεν θα είναι εορταστικό, όπως άλλες χρονιές, για καμία κατηγορία επαγγελματιών, ούτε για το λιανεμπόριο, όπου ορισμένες επιχειρήσεις πραγματοποιούν το τελευταίο τρίμηνο του έτους πάνω από το 50%-60% του τζίρου τους. Η διαφορά είναι ότι αυτές οι επιχειρήσεις θα ανοίξουν στην τελική ευθεία για τα Χριστούγεννα, σε αντίθεση με τα εστιατόρια και τα μπαρ που θα μείνουν κλειστά μέχρι… του χρόνου.
Το ότι ο κλάδος της εστίασης πραγματοποιεί στο ίδιο διάστημα περίπου 20%-30% του ετήσιου κύκλου εργασιών του, ανάλογα με την περίπτωση, δεν κάνει μεγάλη διαφορά. Ο Δεκέμβριος είναι ένας καλός μήνας, αλλά πολλά καταστήματα είναι κλειστά στις γιορτές. Αυτό που κάνει διαφορά είναι ότι ήδη στο εννεάμηνο οι απώλειες στην εστίαση ξεπερνούσαν το 50% και ο Δεκέμβριος έρχεται να προσθέσει απώλειες.
Επίσης, υπάρχει ένα σημαντικό στοιχείο διαφοροποίησης στην επανεκκίνηση. Η επανεκκίνηση των καταστημάτων ένδυσης, υπόδησης, παιχνιδιών μπορεί με τα κατάλληλα εργαλεία να συνοδευτεί με μαζικές αγορές και ικανοποιητική αύξηση τζίρου για τα δεδομένα της εποχής. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για την επανεκκίνηση της εστίασης, κάτι που φάνηκε άλλωστε από την εμπειρία του πρώτου lockdown. Πρακτικά μπορεί ένας καταναλωτής να αγοράσει δύο παντελόνια και δύο ταγιέρ, αλλά δεν θα πάει σε ένα εστιατόριο για να φάει πέντε μερίδες φαγητό!
