Η θέρμανση κοστίζει ακριβά και δεν ζεσταίνει ικανοποιητικά τα σπίτια έδειξε έρευνα για την ενεργειακής επάρκεια του 7ου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου Μακεδονίας
Μιλά στο «Ε» ο επικεφαλής Αρχιτέκτονας- Μηχανικός, τέως Διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικού και Ενεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων και Οικισμών του ΔΠΘ και διευθυντή της Κ-eco Projects , Πάνος Κοσμόπουλος
Τα κενά στην ενεργειακή επάρκεια που διασφαλίζουν συνθήκες άνεσης στην θέρμανση καθώς επίσης και στην θωράκιση με θερμομονώσεις στις κατοικίες των ελληνικών νοικοκυριών αναδεικνύει μεγάλη έρευνα επιστημονικής ομάδας με επικεφαλής τον Πάνο Κοσμόπουλο, Δρα Αρχιτέκτονα- Μηχανικό, τέως Διευθυντή του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικού και Ενεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων και Οικισμών του ΔΠΘ και διευθυντή της Κ-eco Projects. Η έρευνα παρουσιάστηκε κατά τις εργασίες του 7ου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου Μακεδονίας και δίνει απαντήσεις και προτείνει λύσεις που με χρήση της «πράσινης» ενέργειας.
Η θέρμανση κοστίζει ακριβά και δεν ζεσταίνει ικανοποιητικά τα σπίτια
Όπως ανέφερε ο κ. Κοσμόπουλος μιλώντας στο «Ε» η έρευνα ανέδειξε ενεργειακή ένδεια στα νοικοκυριά της χώρας. Ανέφερε μάλιστα πως στις πόλεις ιδιαίτερα της Βορείου Ελλάδα μεταξύ των οποίων και στην Ξάνθη τα νοικοκυριά πληρώνουν πολλά για θέρμανση αλλά τελικά …κρυώνουν επειδή είτε δεν έχουν καλή μόνωση οι κατοικίες είτε η επιλογή της θερμαντικής πηγής δεν καλύπτει τις ανάγκες για θέρμανση ιδιαίτερα σε περιοχές όπως η Ξάνθη που το κρύο …τσούζει! «’Ήμουν επί 20 χρόνια καθηγητής και επικεφαλής στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικού και Ενεργειακού Σχεδιασμού Κτιρίων και Οικισμών του ΔΠΘ. Εκεί καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα αυτόνομο ενεργειακά οικίσκο αντλώντας ενέργεια από φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτρια. Αυτό που αποδείξαμε είναι ότι μπορούμε με την χρήση αυτών να καλύψουμε τις ενεργειακές ανάγκες ενός νοικοκυριού κατά 70 – 80%. Να αποκτήσει ενεργειακή αυτονομία. Αυτό που χρειάζεται είναι μια εγκατάσταση των συστημάτων και των μπαταριών που θα αποθηκεύουν την ενέργεια. Το μέλλον πλέον ανήκει στην πράσινη ενέργεια στην ανανεώσιμες πηγές ενέργεια που είναι φιλική στο περιβάλλον. Πρέπει επίσης να θωρακίσουμε με καλύτερες μονώσεις τα σπίτια μας. Αλλά δυστυχώς και αυτό συμβαίνει και στην Ξάνθη η τάση είναι να χτίζουμε πρόχειρες κατασκευές για να τις εκμεταλλευτούμε χωρίς να δίνουμε βαρύτητα στην ποιότητα γι αυτό και καταλήγουμε να έχουμε ενεργειακή ένδεια», επεσήμανε ο κ. Κοσμόπουλος.
Συμπλήρωσε δε ότι επιχειρείται μια προσπάθεια ενίσχυσης του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ΄οίκον» ώστε να καλύπτει μέρος του κόστους της εγκατάστασης συστημάτων φωτοβολταϊκών για οικιακή χρήση.
Τι έδειξε η έρευνα
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από μεταπτυχιακούς φοιτητές και διδάκτορες, από τον Ιούνιο του 2019 έως τον Μάρτιο του 2020, σε όλη την Ελλάδα (και Κύπρο). Η ομάδα έκανε επιτόπου μετρήσεις και συνέλεξαν 1124 ερωτηματολόγια στο πλαίσιο δύο ερευνών. Η μία είχε ως θέμα τις βιωματικές εμπειρίες των ανθρώπων ως προς τις συνθήκες άνεσης ή την έλλειψή τους μέσα στους χώρους διαβίωσης τους και η άλλη αφορούσε στην ποιότητα ζωής, τις ενεργειακές ανάγκες και τις στάσεις του κοινού ως προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ο κ, Πάνος Κοσμόπουλος ήταν επικεφαλής των ερευνών μαζί με τους Α. Καντζιούρα, Ι. Κοσμόπουλο, Κ. Κλέσκα και Α.Μ. Κοσμόπουλο από το ΔΠΘ και το Κ-eco Projects co.
Όπως προκύπτει από τα ερωτηματολόγια, αν και το 41,23% θεωρεί ότι η θέρμανση κοστίζει αρκετά και το 24,23% πολύ ακριβά, εντούτοις σχεδόν οι μισοί (48,5%) αισθάνονται “αρκετή ζέστη” ή “ζέστη” τον χειμώνα με χρήση χοντρού ρουχισμού και καύση ξυλείας.
Μέτρια θερμική άνεση αισθάνεται το 27,84% και κρύο ή δροσιά το υπόλοιπο ποσοστό. Παράλληλα, διαπιστώνεται η αύξηση της χρήσης στερεών καυσίμων, ακολουθεί το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο με οικονομία στη χρήση, ενώ υπάρχει περιορισμένη σε χρονική διάρκεια χρήση ηλεκτρικής ενέργειας με βοηθητικά συστήματα.
Ενημερωμένοι για τις Α.Π.Ε. αλλά απογοητευμένοι
Όσον αφορά τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το γνωστικό επίπεδο του κοινού έχει ανέβει, σε σχέση μάλιστα με όλες τις προηγούμενες έρευνες που έχουν υλοποιήσει την τελευταία δεκαετία.
“Υπάρχουν ηλιακοί θερμοσίφωνες σε ευρεία χρήση, αρκετά φωτοβολταϊκά, και παράλληλα οπτικά ερεθίσματα αλλά και άποψη για τις Α.Π.Ε. μεγαλύτερης κλίμακας (πάρκα). Εξαίρεση αποτελεί η ελάχιστη εμπειρία από τηλεθέρμανση για οικισμούς και η γεωθερμία για οικισμούς και κτίρια”, τονίζεται στα συμπεράσματα, όπου δηλώνεται ότι “άγνωστη παραμένει η μικρή ανεμογεννήτρια για κτίρια”.
Παράλληλα, ιδιαίτερα δημοφιλής, σε μεγάλη κλίμακα, έχει γίνει η χρήση βιομάζας (ξύλα, pellets, κλπ.), ειδικότερα στα μικρά αστικά κέντρα και οικισμούς στην Βόρεια Ελλάδα, όπου και συναντάται πολύ συχνά το “κλείσιμο” εξωστών με υαλοπροστασία σε ευρεία χρήση και στα ισόγεια καταστήματα, για πρόσθετη προφύλαξη από το κρύο.
Για τα φωτοβολταϊκά, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι κατά τα προηγούμενα χρόνια είχε γίνει μεγάλη εκστρατεία για την τοποθέτησή τους στα σπίτια, αλλά ακολούθησε πτωτική τιμολογιακή πολιτική και το κοινό δείχνει απογοητευμένο και σχολιάζει ότι ευνοούνται μόνον οι μεγάλες επιχειρήσεις για φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες.
Κυριαρχούν οι ξυλόσομπες και ο βαρύς ρουχισμός στα νοικοκυριά της Ξάνθης
Στη δεύτερη έρευνα μελετήθηκαν οι συνθήκες άνεσης στο εσωτερικό των κτιρίων, σε σχέση με τις εξωτερικές θερμοκρασίες. Το πρώτο μέρος της έρευνας διεξήχθη το καλοκαίρι του 2019, στην νότια Ελλάδα, και το δεύτερο μέρος τον χειμώνα του 2020 στη βόρεια Ελλάδα ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα για ακραίες εξωτερικές συνθήκες.
Η έρευνα έγινε σε Καλαμάτα (11 κατοικίες), Αθήνα (18 κατοικίες) και Χανιά (9 κατοικίες) και στη βόρεια Ελλάδα- σε Φλώρινα (12 κατοικίες), Θεσσαλονίκη (17 κατοικίες) και Ξάνθη (14 κατοικίες). Για τις μετρήσεις και τα ερωτηματολόγια επιλέχτηκαν οικογένειες με μέτριο εισόδημα και διαμερίσματα πολυκατοικιών των δεκαετιών ’80 και ’90. Οι μετρήσεις έγιναν με φορητά όργανα θερμοκρασίας/υγρασίας/ρεύματος αέρα και όχι με αυτόματους καταγραφείς.
Οι μελετητές διαπίστωσαν σε Φλώρινα, Θεσσαλονίκη και Ξάνθη εκτεταμένη χρήση προϊόντων ξυλείας για καύσιμο (από pellets ως ξυλόσομπες) με τις αντίστοιχες εκπομπές, έλλειψη θερμομόνωσης, ενώ τα μέσα θέρμανσης δεν ήταν πάντα σε λειτουργία κατά τις επισκέψεις όπου διαπιστώθηκε μάλιστα ότι οι κάτοικοι έφεραν βαρύ ρουχισμό.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
mxanthpoulou@empros.gr
