Η υπογονιμότητα αποτελεί παθολογική κατάσταση που ‘πονάει πολύ’. Δυστυχώς στις μέρες μας, ολοένα και περισσότερα ζευγάρια έρχονται αντιμέτωπα με το πρόβλημα, που ορίζεται ως η αδυναμία επίτευξης αυθόρμητης κύησης μετά από 6 μήνες ή ένα χρόνο ελεύθερης συνουσίας.
Οι λόγοι της υπογονιμότητας είναι πολλοί και διάφοροι και μπορεί να εντοπίζονται στην κληρονομικότητα, στον τρόπο ζωής, τις καταχρήσεις αλκοόλ και τσιγάρου, την παχυσαρκία, σε άλλες χρόνιες νόσους, σε γυναικολογικές παθήσεις, σε ανδρολογικές παθήσεις, σε ψυχολογικές διαταραχές ή σε ορμονικές δυσλειτουργίες.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, τις περισσότερες φορές, η ακριβής αιτία του προβλήματος δεν εντοπίζεται, με το ζευγάρι να έχει ολοκληρώσει ολόκληρη λίστα πολυέξοδων εξετάσεων χωρίς σαφή διάγνωση και με την επιστημονική κοινότητα διεθνώς να παραδέχεται τη χαώδη δυσκολία της αποσαφήνισης του φαινομένου και της κατάστρωσης άμεσα αποτελεσματικών πρωτοκόλλων θεραπείας.
Αφού ολοκληρωθεί ο κύκλος των εξετάσεων, το υπογόνιμο ζευγάρι έρχεται σε επαφή με το κέντρο της επιλογής του ώστε να καταφύγει σε διαδικασίες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Οι επιλογές είναι πολλές και εξαρτώνται από τη διάγνωση της υπογονιμότητας, από την ηλικία του ζευγαριού και τις εκάστοτε επιθυμίες του. Συνήθως, το επώδυνο ταξίδι ξεκινά με σπερματέγχυση, 4 με 6 συνήθως, πριν αποφασιστεί η διενέργεια εξωσωματικής.
Στην πρώτη φάση αυτής, γίνεται διέγερση ωοθηκών με φάρμακα προκειμένου να αφαιρεθούν από τη γυναίκα τα ωάρια (ωοληψία). Τη μέρα της ωοληψίας ο άνδρας δίνει σπέρμα που αναμειγνύεται με τα ωάρια στο εργαστήριο, προκειμένου να γονιμοποιηθούν από τα σπερματοζωάρια, οπότε να προκύψουν έμβρυα. Αυτά θα μεταφερθούν στη συνέχεια στη μήτρα της γυναίκας, η οποία βρίσκεται διαρκώς σε φαρμακευτική αγωγή, με την ελπίδα τα έμβρυα να εμφυτευτούν και να δώσουν μία φυσιολογική κύηση, η οποία θα καταλήξει σε τοκετό υγιούς παιδιού.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί δωρεά σπέρματος ή ωαρίου, παρένθετη μητέρα, αφαίρεση παθολογικών ή πλεοναζόντων εμβρύων, ζητήματα μείζονος ιατρικής σημασίας με τεράστιες ψυχολογικές και οικονομικές προεκτάσεις και ηθικά διλήμματα.
Κάποιες άλλες φορές, μπορεί να γίνει κρυοσυντήρηση ωαρίων ή σπέρματος ή εμβρύων, δηλαδή να μπουν σε ειδικό ψυγείο, μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή για χρήση. Αυτό μπορεί να συμβεί για παράδειγμα σε πάσχοντες από καρκίνο ή άλλη νόσο, πριν ξεκινήσουν τα φάρμακα που θα καταστρέψουν τα ωάρια ή τα σπερματοζωάρια ή σε γυναίκες που επιθυμούν να κάνουν καριέρα και να τεκνοποιήσουν αργότερα.
Το ζήτημα της υπογονιμότητας χρήζει μεγάλης ευαισθησίας από την πλευρά του θεράποντος ιατρού, ο οποίος καλείται να συνοδεύσει το ζευγάρι σε αυτό το μαραθώνιο ταξίδι με υπομονή, εμπιστευτικότητα, επαγγελματισμό, ψυχολογική στήριξη και κατάλληλη καθοδήγηση σε όλη τη διάρκεια διενέργειας των απαραίτητων εξετάσεων, επιλογής κέντρου, ενδεχόμενης κατάθεσης φακέλου για την επιτροπή του ΕΟΠΥΥ, αλλά και σε όλες τις φάσεις της θεραπείας, από τη διέγερση των ωοθηκών έως την εμβρυομεταφορά και την κύηση.
Ιατρός Σταυρούλα Ε. Παπαδοπούλου
Ειδικός Παθολόγος
Ειδικός Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος και Μεταβολικών νόσων
Βελισσαρίου 4 – 6, 5ος όροφος, Ξάνθη, 67100, Ελλάδα
Τηλ/Φαξ: 2541.400.119/ Κιν: 6934.56.22.24
