Απέρριψε την αίτηση ακύρωσης μουσουλμάνου κατά σειράς διατάξεων του Προεδρικού Διατάγματος 52/2019
Το σκεπτικό της απόφασης και την σημασία της ερμηνεύει ο Γ. Γραμματέας Θρησκευμάτων κ. Γ. Καλαντζής
Δεν προσκρούουν στο Σύνταγμα και τους διεθνείς κανόνες οι αρμοδιότητες και οι δικαιοδοσίες που έχουν ανατεθεί στους Μουφτήδες της Θράκης με το Προεδρικό Διάταγμα του περασμένου έτους (52/2019) με το οποίο καθορίζονται οι δικονομικοί κανόνες των Μουφτήδων Θράκης επί των υποθέσεων δικαιοδοσίας τους, αποφάνθηκε η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας και απέρριψε όλους τους ισχυρισμούς Έλληνα μουσουλμάνου κάτοικου της Ξάνθης που είχε προσφύγει στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο.
Η απόφαση του ΣτΕ απέρριψε, ως αβάσιμους τους ισχυρισμούς του μουσουλμάνου κατά του Π.Δ. 52/2019
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΣτΕ, η Ολομέλειά του με την υπ΄ αριθμ. 1822/2020 απόφασή της (πρόεδρος ο Αθανάσιος Ράντος και εισηγητής ο σύμβουλος Επικρατείας Δημήτριος Μακρής) απέρριψε την αίτηση ακύρωσης μουσουλμάνου κατά σειράς διατάξεων του Προεδρικού Διατάγματος 52/2019 που αφορά τους δικονομικούς κανόνες επί υποθέσεων δικαιοδοσίας των Μουφτήδων Θράκης και την σύσταση, οργάνωση και λειτουργία διεύθυνσης υποθέσεων δικαιοδοσίας του Μουφτή στις Μουφτείες της Θράκης. Ακόμη, ο κάτοικος της Ξάνθης στρεφόταν κατά το εν λόγω Π.Δ. και ως προς την παράλειψη πρόβλεψης, αφενός της δυνατότητας άσκησης έφεσης κατά των αποφάσεων του Μουφτή, αφετέρου για το θέμα των εκκρεμών υποθέσεων ενώπιόν του, με τον ισχυρισμό ότι θίγεται, ως προς τις οικογενειακές και κληρονομικές του σχέσεις, το καθεστώς της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης στην οποία ο ίδιος ανήκει. Ειδικότερα, η Ολομέλεια του ΣτΕ απέρριψε, ως αβάσιμους τους ισχυρισμούς του μουσουλμάνου ότι «η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 του προσβαλλόμενου Π.Δ. κατά το σκέλος που προβλέπει ότι ο Μουφτής ασκεί δικαιοδοσία και επί ισλαμικών διαθηκών και επί της εξ αδιαθέτου διαδοχής, εφόσον οι σχέσεις αυτές διέπονται από τον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο, έχει εκδοθεί καθ’ υπέρβαση της εξουσιοδοτικής διάταξης του άρθρου 1 του ν. 4511/2018 και είναι ακυρωτέα λόγω κατάχρησης εξουσίας».
Οι ισχυρισμοί που απορρίφθηκαν από το ΣτΕ
Παράλληλα, μεταξύ των άλλων, απερρίφθησαν από την Ολομέλεια του ΣτΕ, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντα ότι με το προσβαλλόμενο Π.Δ.:
– Θίγεται ο θρησκευτικός θεσμός της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης και ότι παραβιάζεται το άρθρο 10 του Χάρτη Θεμελιωδών Ελευθεριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
-Παραβιάζουν τα άρθρα 14 της Συνθήκης των Σεβρών και τα άρθρα 42, 43 και 45 της Συνθήκης της Λωζάνης, οι διατάξεις του Π.Δ., που αφορούν τη σύσταση, οργάνωση και λειτουργία Διεύθυνσης Υποθέσεων Δικαιοδοσίας Μουφτή στις Μουφτείες της Θράκης,
-Παραβιάζονται οι διεθνείς συνθήκες με τις διατάξεις του Π.Δ. με τις οποίες οργανώνονται οι Μουφτείες ως αυτοτελείς αποκεντρωμένες υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας, με αποτέλεσμα, να ελέγχονται ευθέως από την εκτελεστική εξουσία και να καταργείται η αυτόνομη οργάνωση και λειτουργία του πολιτιστικού, εθιμικού και θρησκευτικού αυτού θεσμού,
– Παραβιάζονται τα άρθρα 8, 26 παρ. 3, 87 και 88 του Συντάγματος καθώς δεν εξασφαλίζεται με τις διατάξεις του προσβαλλόμενου Π.Δ., που θεωρεί τον Μουφτή ως δικαστή και τη Μουφτεία ως δικαστήριο, η προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία του Μουφτή, ούτε οργανώνεται η Μουφτεία σύμφωνα με το πρότυπο του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών με την απευθείας υπαγωγή της στον Μουφτή,
-Κατά παράβαση του Συντάγματος και των σχετικών Συνθηκών αποκλείονται από τη δικαιοδοσία του Μουφτή τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, που δεν διαμένουν στη Θράκη (με μειοψηφία μίας ψήφου)
– Κατά παράβαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης επιβάλλεται από το προσβαλλόμενο Π.Δ. να εκδίδονται οι αποφάσεις του Μουφτή σε μη κατανοητή από αυτά γλώσσα, δηλαδή στα Ελληνικά και στα Οθωμανικά.
Γ. Γραμματέας Θρησκευμάτων Γ. Καλαντζής: «Eφόσον ο Μουφτής διατηρεί τις δικαιοδοτικές του αρμοδιότητες, οποιαδήποτε συζήτηση περί εκλογής είναι εκτός συνταγματικού πλαισίου»
Ο Γενικός Γραμματέας Θρησκευμάτων Γιώργος Καλαντζής αναλύοντας το σκεπτικό της απόφασης και τη σημασία της ανέφερε: «Η απόφαση 1822/2020 του ΣτΕ μαζί με τις αποφάσεις 1333/2001, 466/2003, 869/2018, 2100/2019, 2101/2019 του ΣτΕ και την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Χατιτζέ Μολλά Σαλή είναι εξαιρετικά σημαντικές όχι μόνο για την χώρα μας αλλά για όλη την Ευρώπη. Σύμφωνα με τις αποφάσεις αυτές:
Α)Oι Δικαιοδοτικές αρμοδιότητες του Μουφτή δεν εδράζονται σε διεθνή υποχρέωση της χώρας μας αλλά αποτελούν μια δική της ελεύθερη επιλογή, ανακλητή οπότε αυτή το επιθυμεί
- B) O Μουφτής δεν είναι δικαστικός λειτουργός ούτε εντάσσεται στην δικαστική λειτουργία του κράτους αλλά σε αυτόν ανατίθεται από τον νόμο η άσκηση δικαιοδοτικού έργου ως προς ορισμένες κατηγορίες υποθέσεων
Γ) Oι δικαιοδοτικές αρμοδιότητες του Μουφτή όπως διαμορφώθηκαν με τον
N.4115/2018 KAI TO ΠΔ 52/2019 είναι ανεκτές από το Σύνταγμά μας και συμβατές με την ΕΣΔΑ και
Δ) Eφόσον ο Μουφτής διατηρεί τις δικαιοδοτικές του αρμοδιότητες, οποιαδήποτε συζήτηση περί εκλογής είναι εκτός συνταγματικού πλαισίου.
Oι δικαστικές αποφάσεις απέδειξαν ότι το νέο νομικό πλαίσιο για τις δικαιοδοτικές αρμοδιότητες των Μουφτήδων (N.4115/2018), την θέσπιση ορίου ηλικίας για την συνταξιοδότησή τους (N.4559/2018) και του τρόπου οργάνωσης των Μουφτειών (ΠΔ 52/2019) είναι απολύτως συμβατό με το Σύνταγμα και την EΣΔA.Αυτό το νέο νομικό πλαίσιο είναι αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας, εξαντλητικού διαλόγου και Διακομματικής υποστήριξης. Αποτελεί ένα μεγάλο βήμα προόδου, μια πόρτα που άνοιξε η Ελληνική Πολιτεία σε στενή συνεργασία με την μουσουλμανική μειονότητα ώστε να διατηρηθούν μακραίωνες παραδόσεις αλλά ενταγμένες στο νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο».
Μαριάννα Ξανθοπούλου
