Πραγματοποιήθηκαν μόνο οι θρησκευτικές τελετές χοροστατούντος του μητροπολίτη Ξάνθης
Πως γιόρταζαν παλιά την Αγία Παρασκευή οι Αβδηρίτες
Με υποδειγματική τήρηση των κανόνων προστασίας από τον κορωνοϊό, γιορτάστηκε φέτος η Πολιούχος του οικισμού των Αβδήρων Αγία Παρασκευή. Χωρίς τυμπανοκρουσίες, χωρίς πανηγύρια και μουσικές, χωρίς πολύ κόσμο αλλά με μεγάλη κατάνυξη πραγματοποιήθηκαν όλες οι θρησκευτικές τελετές χοροστατούντος του Μητροπολίτη Ξάνθης κ. Παντελεήμονα.
Λίγος κόσμος αλλά με κατάνυξη
Ο εορτασμός περιελάμβανε τον Πανηγυρικό Εσπερινό νωρίς το απόγευμα της παραμονής, Σάββατο 25 Ιουλίου. Οι πιστοί άναβαν τα κεριά τους έξω από τον Ναό και προσκυνούσαν την εικόνα της Αγίας Παρασκευής, ενώ περιορισμένος ήταν ο αριθμός που εισέρχονταν στο Ναό.
Μετά τον Εσπερινό πραγματοποιήθηκε λιτάνευση (περιφορά) της Εικόνας από την εκκλησία έως την κεντρική πλατεία όπου και τελέστηκε το συλλείτουργο και η αρτοκλασία Παρόντες επίσης ο αντιπεριφερειάρχης Νίκος Ευφραιμίδης, ο δήμαρχος Γιώργος Τσιτιρίδης, η πρώην δήμαρχος Εύα Τσακίρη, ο πρώην αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης Κώστας Ζαγναφέρης εκπρόσωποι στρατιωτικών, αστυνομικών και λιμενικών αρχών και δημοτικοί σύμβουλοι.
Ο μητροπολίτης αναφέρθηκε για το βίο της Αγίας Παρασκευής ως πρότυπο πίστης, αρετής και χριστιανικότητας, υπομονής και καρτερίας, αρετές που πρέπει να διέπουν και την δική μας στάση ζωής, όπως συνέστησε.
Να σημειώσουμε ότι ανήμερα της Αγίας Παρασκευή, Κυριακή 26 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε Θεία Λειτουργία και μοιράστηκε κουρμπάνι σε περιορισμένο αριθμό. Την πρωτοβουλία είχαν κάτοικοι που είχαν τάματα και όχι η επιτροπή που κάθε χρόνο οργανώνει την όλη διαδικασία, καθώς φέτος ακυρώθηκε υπό τον φόβο του συνωστισμού.
Πως γιόρταζαν παλιά την Αγία Παρασκευή οι Αβδηρίτες
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν αναφορές για το πώς γιόρταζαν παλιά την Αγία Παρασκευή στα Άβδηρα. Είναι χαρακτηριστική η φράση που αντηχούσε τις μέρες αυτές και ενδεικτική της αγάπης και της σημασίας που είχε η γιορτή αυτή για τους κατοίκους: «Και το καπνό μ’ να κάψου την Αγιά Παρασκευή μ’ θα την γιουρτάσου». Να σημειώσουμε ότι οι Αβδηρίτες από παλιά ήταν καπνοκαλλιεργητές και αυτές τις μέρες έπρεπε να μαζεύουν μέρα νύχτα τα φύλλα του καπνού και να δουλεύουν συστηματικά. Αντ’ αυτού για 3 μέρες όλο το χωριό έκανε ..διακοπές! Καραβάνια σχημάτιζαν βοϊδάμαξες με τις οικογένειες και όλα τα υπάρχοντα που πήγαιναν και κατασκήνωναν στην τωρινή Σκάλα Αβδήρων. Εκεί συνεχιζόταν το πανηγύρι μετά το κουρμπάνι της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου και του Αγίου Παντελεήμονα στο ομώνυμο ξωκλήσι στις 27 Ιουλίου. Εκεί ερχόταν περιοδεύοντες θίασοι που έδιναν παραστάσεις ενώ στήνονταν και λούνα πάρκ με κούνιες κ.λ.π.. Οι μεγαλύτεροι θυμούνται με νοσταλγία της μέρες αυτές.
Λίγα λόγια για τον Ιστορικό Ναό Αγίας Παρασκευής Αβδήρων
Ο σημερινός ναός της Αγίας Παρασκευής ανοικοδομήθηκε, όπως μας πληροφορεί η κτητορική επιγραφή που βρίσκεται υψηλά στον εξωτερικό τοίχο του νάρθηκα, το έτος 1845. Ο παλαιότερος ναός θα πρέπει να είχε καταστραφεί από τους ισχυρούς σεισμούς του έτους 1829 και ο μητροπολίτης Ξάνθης Περιθεωρίου και Νεαπόλεως Ευγένιος (1831-1848) ανέλαβε να τον ανοικοδομήσει, όπως και τους περισσότερους ναούς της Παλιάς Ξάνθης και τα μοναστήρια της περιοχής.
Η εκκλησία είναι από αρχιτεκτονική άποψη μια τυπική τρίκλιτη βασιλική με πλατύτερο το κεντρικό κλίτος και στενότερα τα πλευρικά. Ανατολικά καταλήγει σε ημικυκλική κόγχη. Ο ξύλινος γυναικωνίτης έχει σχήμα που θυμίζει το γράμμα Π της ελληνικής αλφαβήτου. Ο σημερινός νάρθηκας θα πρέπει να είναι μεταγενέστερη προσθήκη. Δεν μας είναι, όμως, γνωστή η χρονιά της κατασκευής του. Σε κάθε περίπτωση πάντως κτίστηκε μετά την ανοικοδόμηση του ναού κατά το έτος 1845 από τον μητροπολίτη Ευγένιο. Το κωδωνοστάσιο είναι κτισμένο λίγα χρόνια μετά από την ανοικοδόμηση του ναού, και συγκεκριμένα το έτος 1874, όπως μας πληροφορεί η επιγραφή που βρίσκεται στην δυτική του πλευρά.
Στο ναό έχουν διασωθεί τοιχογραφίες στον ανατολικό τοίχο του Ιερού Βήματος καθώς και στο βόρειο και νότιο τοίχο. Το ξύλινο τέμπλο του ναού είναι απλό και διακοσμείται με λαϊκής τεχνοτροπίας φυτικά κοσμήματα. Οι εικόνες αυτές χρονολογούνται από τον 19ο και 20ο αιώνα, ορισμένες από αυτές είναι πιθανό να είναι και παλιότερες. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εφέστια και θαυματουργή εικόνα της Αγίας Παρασκευής, η οποία φέρει πάμπολλα αφιερώματα από ιάσεις πιστών καθώς και περίτεχνη συρματερή ασημένια διακόσμηση στο επάνω μέρος της εικόνας.
Μαριάννα Ξανθοπούλου