Έζησε μετά τον πόλεμο σε Ξάνθη και Θεσσαλονίκη για λίγο αλλά ζήτησε και ετάφη στην αγαπημένη του Ξάνθη
Μία σύντομη και άγνωστη ιστορική αναφορά για την πόλη μας
Στις 4 Οκτώβρη του 1919, η ΙΧ (9η) Μεραρχία, υπό τον Υποστράτηγο Γιώργο Λεοναρδόπουλο, παίρνει την πολυπόθητη εντολή από τον Αρχιστράτηγο των ελληνικών δυνάμεων, Λεωνίδα Παρασκευόπουλο, να βαδίσει προς κατάληψη της Ξάνθης και του ευρύτερου Τριγώνου: Πόρτο-Λάγος, Ιάσμου.
Ένα όνειρο εκατοντάδων χρόνων φαίνεται ότι παίρνει σάρκα και οστά! Βέβαια, προηγήθηκε μία σύντομη απελευθέρωση της πόλης στις 12 με 13 Ιουλίου του 1913, όπου πάλι ο Ελληνικός Στρατός, η 8η Μεραρχία υπό τον Υποστράτηγο Ματθαιόπουλο Δημήτριο, διασχίζοντα τον Νέστο, καταλαμβάνει αμαχητί την πόλη. Και ενώ ο Ελληνικός Στρατός απελευθέρωνε, όντας νικητής, έρχονταν οι διεθνείς συνθήκες και οι «σύμμαχοί» μας και τα έδιναν πίσω στους ηττημένους!
Έτσι με την συνθήκη του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913), πάλι αποδόθηκε η Ξάνθη και όλη η Θράκη, πίσω στους Βούλγαρους. Σε διάστημα δηλαδή μερικών ημερών από την απελευθέρωσή της. Μέχρι τις 10 Αυγούστου ο Ελληνικός Στρατός έπρεπε να εγκαταλείψει αυτά τα εδάφη.
Στις 4 Οκτώβρη του 1919 η 9η Μεραρχία, αποτελούμενη από το 25ο Σύνταγμα υπό τον Συν/χη Μεσσήνη Δημήτριο, το 26ο Σύνταγμα υπό τον Συν/χη Καιμπαλή Μιλτιάδη και το 3/40 Σύνταγμα Ευζώνων υπό τον Συν/χη Πέτσα Κωνσταντίνο, εισέρχεται στην Ξάνθη. Ο σημαιοφόρος Εύζωνας, Τσίκος Γεώργιος, γεννηθείς το 1899 στα Πράμαντα Ν. Ιωαννίνων, υψώνει την ελληνική σημαία στο Ωρολόγιον της πόλης!
Τι απέγινε όμως μετά ο Τσίκος Γιώργος;
Τελικά μετά από έρευνα, μη μπορώντας να εντοπίσω ίχνη του στην γενέτειρά του, τα Πράμαντα του Δήμου Άνω Τζουμέρκων σήμερα, όσο και στον Δήμο Ιωαννίνων και Άρτης, τον αναζήτησα στους Πεσόντες των πολέμων της Μικράς Ασίας, της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ιστορίας στρατού, μιας και ήξερα ότι συνέχισε να πολεμά στην Μ. Ασία. Μου έβγαζε έναν Τσίκο Γεώργιο, να έχει σκοτωθεί το 1920, γεννημένο το 1899, ως χωροφύλακα. Και εκεί «επαναπαύτηκα». Καμιά φορά όμως η απάντηση είναι τόσο κοντά!
Την παραμονή της εκθέσεως για τον ζωγράφο και γλύπτη της πόλης μας, Χρήστο Παυλίδη, και από το «λάθος» μιας κυρίας, η οποία ενόμισε ότι τα εγκαίνια της εκθέσεως ήταν εκείνη την ημέρα, ήταν καθοριστικό ώστε να μάθουμε μια μεγάλη αλήθεια!
Η κυρία τελικά, αφού μου συστήθηκε και την ξενάγησα στην Έκθεση και μιλώντας για τους παππούδες μας οι οποίοι κλαίγανε όταν τα εξιστορούσαν, μου εκμυστηρεύτηκε ότι ο παππούς της ύψωσε την Ελληνική Σημαία στο Ρολόι της πόλης κατά την απελευθέρωση του 1919. Έπεσα από τα σύννεφα! Ήμασταν στο πόδι μιλώντας τουλάχιστον μιάμιση ώρα! Ο παππούς της Τσίκος Γεώργιος, έμεινε και παντρεύτηκε στην Ξάνθη, αποκτώντας 4 παιδιά, 1 γιο και 3 κόρες. Και παρόλο που πέθανε στη Θεσσαλονίκη στις 5 Ιουλίου του 1975, είχε ζητήσει να ταφεί στην αγαπημένη του Ξάνθη, όπως και έγινε.
Αιωνία του η μνήμη!
Κώστας Μαυρομάτης – συλλέκτης
