Παρουσίαση και έκθεση της ψηφιοποίησης του αρχείου και του υπό έκδοση βιβλίου της Χ. Μαργαριτοπούλου
Τα «Μονοπάτια Διασποράς των Ελλήνων Βλαχόφωνων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη» που περιλαμβάνει ένα οδοιπορικό μέσα από ένα ανέκδοτο οικογενειακό αρχείο και μαρτυρίες (16ος-20ος αιώνας) θα παρουσιαστεί την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020, στις 20.00, στο Λαογραφικό και Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης.
Το Ιστορικό Λαογραφικό Μουσείο Ξάνθης, με αφορμή την ψηφιοποίηση του αρχείου και το υπό έκδοση βιβλίο της κας Χαρίκλειας – Σταματίας Ι. Μαργαριτοπούλου, θα παρουσιάσει το κύκλο εργασιών καθώς και τη σπουδαιότητα του.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των Θρακικών Λαογραφικών Εορτών 2020, θα λειτουργεί, στον χώρο του Μουσείου, έκθεση του αρχειακού υλικού.
Παρακάτω ακολουθεί απόσπασμα από την εισαγωγή του εν λόγω έργου από την ίδια τη συγγραφέα:
[…] Το οικογενειακό αρχείο, στο οποίο βασίστηκε το συγκεκριμένο βιβλίο, παρέμεινε κλειδωμένο και ξεχασμένο, που περίμενε θαρρείς περισσότερο από έναν αιώνα, για να βγει από την αφάνεια και τη λήθη. Όταν κάποια στιγμή αποφάσισα να ξεκαθαρίσω το περιεχόμενό του, ανακάλυψα ότι, εκτός από καλοδιατηρημένα κατάστιχα περιείχε και παλιά έγγραφα, δημόσια και ιδιωτικά, γραμμένα στην αραβική, στην ελληνική και αρκετά στη βουλγαρική και κάποια στη γαλλική γλώσσα. [..] Συγκλονισμένη και έκπληκτη από την αποκάλυψη αυτή, με πολλή συγκίνηση, δέος και συναισθηματική φόρτιση, προσπάθησα να ξεκαθαρίσω και να αρχειοθετήσω όλο αυτό το υλικό. […] Ταξινομώντας το αρχείο χρονολογικά και κατά περιεχόμενο, τα έγγραφα και τα στοιχεία του οποίου αφορούν όχι μόνο την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης αλλά και την ιδιαίτερή μου πατρίδα στην Ήπειρο, τη βλαχόφωνη Λάιστα Ζαγορίου, είδα, εκτός των ιστορικών γεγονότων, να ζωντανεύει και να ξετυλίγεται η ιστορία και η πορεία της οικογένειάς μου, η οποία μπορεί να θεωρηθεί κλασσική και πανομοιότυπη με τις ιστορίες όλων σχεδόν των Ελλήνων της διασποράς και ιδιαίτερα των κατοίκων των ορεινών περιοχών της βορειοδυτικής Ελλάδας, βλαχόφωνων και μη. […] H εργασία αυτή αποτελεί για μένα έναν φόρο τιμής στη μνήμη όλων των πρωτοπόρων Ελλήνων της διασποράς, που η ιστορία τούς προσπερνά συνήθως σιωπηλά. Μπορεί πολλοί από αυτούς να μην απέκτησαν την αίγλη των μεγάλων επιχειρηματιών και εθνικών ευεργετών, συνετέλεσαν όμως καθοριστικά και θετικά στην οικονομική, πολιτιστική, πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη καθώς και στην πληθυσμιακή αύξηση της περιοχής όπου επέλεξαν να εγκατασταθούν. […] Αν και σκοπός του έργου αυτού δεν είναι μόνο μία ακόμη έρευνα για την καταγωγή και αδιαμφισβήτητη ελληνική συνείδηση και ταυτότητα των Βλαχόφωνων Ελλήνων, αλλά η δική μου προσωπική προσέγγιση του θέματος, εντούτοις θεώρησα σωστό να παραθέσω μια, σχετικά, μικρή επιλογή και αναφορά θεωριών, από την πλούσια βιβλιογραφία που υπάρχει, ελληνική και ξένη, για την καταγωγή, την παρουσία τους στον ιστορικό χώρο και χρόνο, τη διγλωσσία και την ονομασία τους, έτσι ώστε ο αδαής αναγνώστης να λάβει έστω μια στοιχειώδη γνώση του θέματος. Κατά συνέπεια, η επίτευξη ή όχι του στόχου θα κριθεί από τους αναγνώστες.Η Ανέστη Σταυρούλα, Ιστορικός-Συνεργάτης Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου σημειώνει σχετικά: «Το συγκεκριμένο πόνημα αποτελεί πλούσια πηγή πληροφοριών και η αξία του είναι ανεκτίμητη για την ιστορία τόσο της Ξάνθης όσο και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Μέσα από την ανάγνωσή του ζωντανεύει το παρελθόν και η ιστορική πραγματικότητα συμπορεύεται με την καθημερινή ζωή.»
