Επίκαιρη Επιστολή Φιλολόγου
Με αφορμή την Εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας
Επιστολή για το θέμα του εορτασμού στα σχολεία της γιορτής των Τριών Ιεραρχών έλαβε η εφημερίδα μας από την Φιλόλογο κυρία Ιωάννα Β. Καλού, εξαιτίας της τελευταίας οδηγίας του Υπουργείου Παιδείας.
Το κείμενο της επιστολής:
Κυρία Υπουργέ, Μακαριώτατε Κύριε Ιερώνυμε, Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες,
Με αφορμή την τελευταία οδηγία του Υπουργείου Παιδείας, η οποία ακύρωσε την προηγηθείσα Εγκύκλιο, [ Η Εγκύκλιος που απέστειλε η υφυπουργός κα. Ζαχαράκη στα σχολεία, όριζε σαφώς ότι “την 30η Ιανουαρίου, ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, στις σχολικές μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης δεν θα διεξαχθεί διδασκαλία μαθημάτων, αλλά θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις και δραστηριότητες σχετικές με το περιεχόμενο της συγκεκριμένης γιορτής, δηλαδή την προσφορά των Τριών Ιεραρχών στα Γράμματα”, ωστόσο, η τελευταία ανακοίνωση τροποποιεί την προηγουμένη και προβλέπει εορταστικές εκδηλώσεις και στη συνέχεια τήρηση των μαθημάτων του ωρολογίου προγράμματος, με το επιχείρημα ότι χάνονται ώρες διδασκαλίας ], καθώς, επίσης, με αφορμή τη δήλωση του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου, ότι ” Είναι τεμπέληδες όσοι επιθυμούν αργία των Τριών Ιεραρχών” και, μάλιστα, το σχόλιό του ότι “η ημέρα των Τριών Ιεραρχών είναι μια σχολική εορτή, κατά την οποία τα παιδιά, σύμφωνα με το πρόγραμμα του σχολείου τους, θα παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις, θα πάνε στην εκκλησία και θα κάνουν μάθημα.”, επιθυμώ να εκφράσω τον προβληματισμό μου, ως ανθρώπου νουνεχούς, ως εκπαιδευτικού και ως θρησκευομένης οντότητος, με ανοιχτό πνεύμα και κριτική στάση απέναντι στα εν λόγω δρώμενα.
Καταρχάς, η εορτή αυτή Τιμής και Ενθυμήσεως των αγίων Πατέρων Ιεραρχών θεσπίστηκε από την ίδια της Εκκλησία [ H εορτή των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε στα χρόνια του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού ( 1081 – 1118 ) , από τον Μητροπολίτη Ευχαΐτων, Ιωάννη Μαυρόποδα, ο οποίος συνέθεσε τμήμα της Ακολουθίας για τους Τρεις Αγίους της Εκκλησίας. Από την εποχή της Τουρκοκρατίας, ίσως και παλαιότερα, υπήρχε το έθιμο η γιορτή των Τριών Ιεραρχών να θεωρείται και σαν γιορτή της Παιδείας. Σύμφωνα, λοιπόν, μ’ αυτό το παλιό έθιμο η Σύγκλητος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου των Αθηνών αποφάσισε το 1841, επί βασιλείας του Όθωνος, η γιορτή των Τριών Ιεραρχών της Εκκλησίας και Οικουμενικών διδασκάλων, να θεωρείται και ως γιορτή των Ελληνικών Γραμμάτων, πράγμα που αργότερα αναγνώρισε με σχετική νομοθεσία και η Πολιτεία. Πηγή : Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών ].
Ως εκ τούτου, με προβληματίζει έντονα η τοποθέτηση του Αρχιεπισκόπου στο θέμα της Εορτής ( ο οποίος υπήρξε “ιχθύων σιγηλότερος” σε άλλα επίσης πολύ σοβαρά θέματα, που άπτονται αυθεντικού πατριωτισμού και έμπρακτου ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος ). Ευρίσκω την άποψή του αβασάνιστη, άστοχη και εμπαθή προς τον κλάδο των εκπαιδευτικών, όπως εγείρει ομοίως τον προβληματισμό και την απογοήτευσή μου η απόλυτη σιωπή των κατά τόπους Ιεραρχών, Μητροπολιτών, Επισκόπων, Πατέρων και καθοδηγητών των Ποιμνίων των. Από τη στιγμή που το Σύνταγμα της Ελλάδος θεσπίζει ως επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα τη θρησκεία της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας του Χριστού, η σιωπή αυτή είναι εντελώς ασυμβίβαστη με το κοινό θρησκευτικό συναίσθημα. Με το επιχείρημα της “αλλοτριοπραγμοσύνης” συνεμορφώθησαν άπαντες απόλυτα προς μιαν άστοχη ρήση του προεξάρχοντός τους ή απλώς από αδιαφορία και ατολμία; Αν δε βγουν μπροστά οι σύγχρονοι Ιεράρχες, ποιος θα σταθεί στις επάλξεις για την υπεράσπιση της Εορτής των Αγίων, ποιος θα εξάρει την ανυπέρβλητη Αξία τους, ως Προστατών των Γραμμάτων και των Επιστημών; Σήμερα η κατάργηση της αργίας, η θέσπιση δύο ωρών εκδηλώσεων, οι υπόλοιπες ώρες κανονικά, αύριο η πλήρης κατάργηση της Εορτής; Και τότε, ως άλλοι Επιμηθείς, θα μεμφόμαστε το Κράτος, για τις δικές μας παραλείψεις και τη δική μας ακηδεία.
Όσον αφορά την Υπουργό, κα Κεραμέως, θα ήθελα να επισημάνω τα εξής :
Σίγουρα δεν την ενοχλούν οι δεκάδες ώρες που χάνονται απ’ τις εκδρομές του Λυκείου στο εξωτερικό ή σε μέρη της Ελλάδας. Οι πολυήμερες αυτές εκδρομές συνιστούν επαχθέστατο οικονομικό βάρος και ψυχική βάσανον για τις οικογένειες, αφενός μεν των παιδιών που συμμετέχουν, αφετέρου δε, των παιδιών που μένουν πίσω στις αποδεκατισμένες μας τάξεις, όπου στην ουσία “απασχολούνται” ανούσια και εμείς οι διδάσκαλοι αναλαμβάνουμε το ρόλο του κυματοθραύστη της πικρίας τους και του ψυχοθεραπευτή της απογοήτευσής τους, τη στιγμή που το Υπουργείο Παιδείας αναπαράγει την κατ’ ουσίαν κατάργηση του δικαιώματος των μαθητών για ισότιμη και δωρεάν παιδεία, θέτοντας το χρήμα ως απόλυτο ρυθμιστή της συμμετοχής των παιδιών στις εκδρομές αυτές. Προφανώς και δεν την ενοχλούν οι ώρες που χάνονται, γιατί έτσι εξυπηρετούνται συμφέροντα εταιρειών, ταξιδιωτικών γραφείων, ξενοδοχειακών μονάδων και συναφών επιχειρήσεων, που περιμένουν, κι αυτοί οι άνθρωποι, με τη σειρά τους, να περάσουν τις δύσκολες σεζόν, με τις μαθητικές εκδρομές. Δε συμφωνώ με την ιδεολογική βάση των εκδρομών αυτών, αλλά, κατανοώ ότι περιμένει κόσμος να ζήσει απ’ αυτήν την τουριστική κίνηση.
Δεν την ενοχλούν οι δεκάδες ώρες που αφιερώνονται σε πολιτιστικά, περιβαλλοντικά και άλλα σχετικά προγράμματα, στα οποία συμμετέχει μέρος μόνο των μαθητών, πάλι με βασικό κριτήριο το χρήμα. Μας αφήνετε πίσω, κα Υπουργέ, στενοχωρημένα και άθυμα παιδιά, να τα “διδάξουμε” και προχωρούμε σημειωτόν ή αναλώνουμε το χρόνο μας σε επαναλήψεις, γιατί οι τάξεις μας είναι λειψές και προσπαθούμε να μην προχωρήσουμε στην ύλη, για να μας προλάβουν οι άλλοι μαθητές, που απουσιάζουν στις εκδρομές.
Δεν την ενοχλεί ούτε η πανελλήνια ημέρα αθλητισμού, που αφιερώνονται όλες οι ώρες σε αθλητικά δρώμενα ( και όντως είναι μια θαυμάσια μέρα ).
Δεν την ενοχλούν οι επισκέψεις σε μουσεία, θέατρα, και η συμμετοχή σε άλλα πολιτιστικά δρώμενα ( πάλι με βάση το χρήμα ), που για να μην παρεξηγηθώ, είναι ευχής έργον να γίνονται, γιατί η πολιτιστική κουλτούρα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παιδείας, αλλά, με το επιχείρημα ότι το ίδιο το κράτος θα έπρεπε να καλύπτει τα “θεωρικά”.
Δεν την ενοχλεί προφανώς ότι η ίδια και οι προκάτοχοί της μετέτρεψαν την τάξη σ ένα χωνευτήριο ψυχών και πνευμάτων, δημιουργώντας τάξεις πολυπληθείς και δυσκίνητες ( με παιδιά που δε γνωρίζουν καν καλά τα ελληνικά, με ειδικά προβλήματα, μαθησιακές δυσκολίες, ΔΕΠΥ και πολλά άλλα οικογενειακά και οικονομικά προβλήματα, τα οποία παιδιά Λατρεύουμε, και για τα οποία αγωνιζόμαστε, ολόθερμα ,αλλά δε μπορούμε να τα στηρίξουμε ουσιαστικά ) και για να διδάξουμε ένα μάθημα μιας διδακτικής ώρας, αφιερώνουμε μέχρι και τρεις ώρες, γιατί πολλά παιδιά δεν κατανοούν τα διδαχθέντα.
Δεν την ενοχλεί που μας έχει ανατεθεί ο πολύπλευρος ρόλος του διδασκάλου, του εκπαιδευτικού, του γονέα, του ψυχολόγου, του ελεγκτή απουσιών, του γραμματέα, του εφημερεύοντος αστυνομικού.
Δεν την ενοχλεί που στερεί ουσιαστικά τη μέρα αυτή από τους αριστούχους μαθητές, γιατί αυτή η μέρα είναι Και δική τους μέρα.
Οι τρεις Ιεράρχες δε “συμφέρουν”, λοιπόν. Δε βγάζει κανείς χρήμα απ’ αυτούς, δεν είναι οικονομικό, τουριστικό αγαθό, δεν εξυπηρετούν τον τουρισμό, δε “βολεύουν” το σύστημα. Επιτρέψατέ μου να πω ότι διυλίζετε τον κώνωπα και καταπίνετε την κάμηλον. Αυτοί οι ‘Αγιοι Πατέρες είναι, λοιπόν, οι ζημιωτές της εκπαίδευσης, που οπισθοδρομούν το εκπαιδευτικό σύστημα, με τις τέσσερις ή πέντε ώρες που θα χάνονταν, για την Τίμησή Τους; Να υπενθυμίσω στους αρμοδίους ότι οι ίδιοι οι σεμνότατοι Άγιοι δεν εζήτησαν Ποτέ να τιμηθούν. Να υπενθυμίσω στους εκπροσώπους της Εκκλησίας το δικό τους χρέος, να προασπίσουν την “Τιμήν και Προσκύνησιν” των Τρισμεγίστων Δασκάλων, που απ’ ό, τι φαίνεται, δεν είμαστε άξιοι ούτε την αρμόζουσα τιμήν και την προσκύνηση προς το Σεπτό Τους πρόσωπο να διαφυλάξουμε. Αφήστε τους Αγιοτάτους Πατέρες στη μακαριότητά τους, εμόχθησαν, δεινοπάθησαν και εξεδιώχθησαν εν ζωή, γίνεστε διώκτες τους και οχληροί απέναντί τους και στην Κοιμησή τους. Και, εν τέλει, αφού δε θέλετε στην ουσία να τους τιμάτε, βρείτε το θάρρος να καταργήσετε την Εορτή αυτή, αντί να την εμπαίζετε με κουφόνοια και σπασμωδικές κινήσεις. Εναλλακτικά, ορίστε την ως Σχολική Εορτή, με εκκλησιασμό και αντίστοιχες εκδηλώσεις.
Εν κατακλείδι, και το λέγω οδυνομένη, γιατί αγαπώ την Εκκλησία και αυτό που πρεσβεύει η εν Χριστώ Αγάπη, αφού ο κος Ιερώνυμος τίθεται εναντίον της αργίας και με τόση ευκολία “αφορίζει” ως τεμπέληδες αυτούς που επιθυμούν να παραμείνει αργία η ημέρα αυτή, ας αποστείλει δικούς του λειτουργούς μετά το πέρας της θείας Λειτουργίας, σε συλλειτουργία με τους εκπαιδευτικούς, να παρουσιάσουν εορταστικές εκδηλώσεις στα σχολεία προς τιμήν των Τιμωμένων Αγίων, και το Κυριότερο, πριν κάποιος καταδικάσει μέλος ετέρας οικογενείας, ας ελέγξει τα μέλη της δικής του οικογενειάς του, ως προς την ολιγωρία και την οκνηρία τους. Εμείς, ως εκπαιδευτικοί θα πράξουμε, βέβαια, αυτό που μας επιβάλλει το κράτος, αλλά κανείς δε μπορεί να μας φιμώσει την ελεύθερη φωνή και τη συνείδηση.
Ιωάννα Β. Καλού,
Φιλόλογος ( 3ο Γυμνάσιο Ξάνθης )
