Τίθεται σε εφαρμογή η προαιρετικότητα της Σαρίας για τα μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης
Σχόλιο και αναφορά σε «βαθέα κράτη» από τον Κώστα Γούναρη για την πολύμηνη καθυστέρηση
Δημοσιεύθηκε το πολυαναμενόμενο Προεδρικό Διάταγμα 52/2019 «Δικονομικοί κανόνες επί υποθέσεων δικαιοδοσίας Μουφτήδων Θράκης – Σύσταση, οργάνωση και λειτουργία Διεύθυνσης Υποθέσεων Δικαιοδοσίας Μουφτή στις Μουφτείες της Θράκης», που ουσιαστικά εξασφαλίζει την προαιρετικότητα στην εφαρμογή της Σαρίας. Δεκαοκτώ μήνες μετά την υπερψήφισή του με μεγάλη πλειοψηφία, μόλις τώρα τίθεται τελικά σε εφαρμογή, ώστε να ολοκληρώσει την ιστορική για την περιοχή και τη μειονότητα νομοθετική παρέμβαση.
Δικαιοδοσία του Μουφτή
Σύμφωνα με το κείμενο του ΠΔ, σκοπός του είναι: α) ο καθορισμός των αναγκαίων δικονομικών κανόνων για τη συζήτηση των υποθέσεων δικαιοδοσίας του Μουφτή και την έκδοση των αποφάσεών του και β) η ρύθμιση θεμάτων οργάνωσης και λειτουργίας της Διεύθυνσης Υποθέσεων Δικαιοδοσίας Μουφτή, καθώς και σύστασης και διαδικασίας πλήρωσης θέσεων (μονίμων, ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου και μετακλητών υπαλλήλων) στις Μουφτείες.
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται για τη δικαιοδοσία του Μουφτή, «1. Ο Μουφτής ασκεί δικαιοδοσία, υπό τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες που ορίζονται στην παρ. 4 του άρθρου 5 της από 24.12.1990 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου «Περί Μουσουλμάνων Θρησκευτικών Λειτουργών» (Α΄ 182) που κυρώθηκε με το άρθρο μόνο του ν. 1920/1991 (Α΄ 11), όπως προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4511/2018 (Α΄ 2), και στο παρόν προεδρικό διάταγμα, μεταξύ Ελλήνων πολιτών μελών της μουσουλμανικής μειονότητας, μονίμων κατοίκων της περιφέρειάς του επί γάμων, διαζυγίων, διατροφών, επιτροπειών, κηδεμονιών, χειραφεσίας ανηλίκων, ισλαμικών διαθηκών και της εξ αδιαθέτου διαδοχής, εφόσον οι σχέσεις αυτές διέπονται από τον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο και τα μέρη έχουν ρητά επιλέξει τη συγκεκριμένη δικαιοδοσία.2. Η κατ’ εξαίρεση υπαγωγή των υποθέσεων της παρ. 1 στη δικαιοδοσία του Μουφτή γίνεται με την κατάθεση αιτήσεων αμφότερων των μερών για επίλυση της συγκεκριμένης διαφοράς, οι οποίες πρέπει να περιέχουν τα στοιχεία των εισαγωγικών δικογράφων κατά τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και, επί ποινή ακυρότητας, ρητή ανέκκλητη δήλωση κάθε μέρους περί επιλογής της συγκεκριμένης δικαιοδοσίας. Η υπαγωγή της υπόθεσης στη δικαιοδοσία του Μουφτή είναι αμετάκλητη και αποκλείει τη δικαιοδοσία των τακτικών δικαστηρίων για τη συγκεκριμένη διαφορά.3. Για την κατ’ εξαίρεση υπαγωγή στη δικαιοδοσία του Μουφτή των κληρονομικών υποθέσεων των μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, απαιτείται η ενώπιον συμβολαιογράφου σύνταξη δήλωσης τελευταίας βούλησης του διαθέτη, κατά τον τύπο της δημόσιας διαθήκης, με αποκλειστικό περιεχόμενό της τη ρητή επιθυμία του να υπαχθεί η κληρονομική του διαδοχή στον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο. Η δήλωση αυτή είναι ελεύθερα ανακλητή είτε με μεταγενέστερη αντίθετη δήλωσή του ενώπιον συμβολαιογράφου, είτε με σύνταξη μεταγενέστερης διαθήκης, κατά τους όρους του Αστικού Κώδικα. Ταυτόχρονη εφαρμογή του Αστικού Κώδικα και του Ιερού Μουσουλμανικού Νόμου στην κληρονομική περιουσία ή σε ποσοστό ή και σε διακεκριμένα στοιχεία αυτής απαγορεύεται».
Σχόλιο του Κ. Γούναρη για την πολύμηνη καθυστέρηση
Σε ανάρτησή του ο δικηγόρος Κώστας Γούναρης σχολιάζει την καθυστέρηση στην έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, σημειώνοντας, «δημοσιεύτηκε την Τρίτη (11/6) στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το ΠΔ 52/2019. Πρόκειται για το ΠΔ που σύμφωνα με ομόφωνη απόφαση της Βουλής το Γενάρη του 2018 θα καθιέρωνε δικονομικούς κανόνες κατά την προαιρετική πλέον εκδίκαση οικογενειακών υποθέσεων ενώπιον του Μουφτή και θα οργάνωνε τις Μουφτείες ως σύγχρονες δημόσιες υπηρεσίες. Στο διάστημα αυτό των 18 μηνών διάφοροι θεσμικοί και εξωθεσμικοί παράγοντες προσπάθησαν να ακυρώσουν αυτό που ομόφωνα ψήφισε η Ελληνική Βουλή. Ευτυχώς το μόνο που κατάφεραν ήταν απλώς να το καθυστερήσουν.
Η εμπειρία αυτή των 18 μηνών έδειξε ότι οι αποφάσεις για τα «εθνικά» υποτιθέμενα ζητήματα της Θράκης, ακόμα και αν είναι ομόφωνες ακόμα και αν συγκεντρώνουν ευρύτατες κοινωνικές συναινέσεις, πρέπει να ξεπεράσουν και το σκόπελο του “βαθέος κράτους” ή σωστότερα των “βαθέων κρατών”, που δρουν εντός και εκτός Θράκης. Τέλος να μην ξεχάσουμε δύο πράγματα: α. ότι η ολοκλήρωση της επαναστατικής αυτής μεταρρύθμισης θα είναι η πλήρης κατάργηση των δικαστικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή και της εφαρμογής της Σαρία και β. τίποτα από τα παραπάνω δεν θα είχε συμβεί, αν μία συμπολίτισσά μας δεν είχε την τόλμη να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου».
