Επιμέλεια ιστορικής έρευνας:
Μπατζακίδης Φ. Γεώργιος
Απόφοιτος Ε.Α.Πανεπιστημίου με μεταπτυχιακές σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό και Ιστορία.
Στις 13 Ιουνίου του 323 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος πέθανε. Ήταν 32 ετών και 11 μηνών. Επί επτά ημέρες το σώμα του ήταν άταφο, ώσπου δόθηκε η εντολή στους Χαλδαίους και στους Αιγυπτίους να τον ταριχεύσουν. Τοποθετήθηκε σε μια γυάλινη προθήκη γεμάτη με μέλι η οποία εναποτέθηκε μέσα σε μία ολόχρυση πύελο. Ο Ψευδοκαλλισθένης μας πληροφορεί για το μικρό του σώματός του ότι δεν ήταν ούτε τριών πύχεων.
Οι Στρατηγοί και οι Ηγεμόνες του, Περδίκκας, Αριδδαίος, Λεονάτος, Πτολεμαίος, Πύθων, Αριστόλος συμφώνησαν να αναθέσουν τη μεταφορά του σώματος του Αλεξάνδρου στον ετεροθαλή αδελφό του, Αριδδαίο. Η μεταφορά θα γινόταν στο Ναό του Άμμωνα Διός στην όαση της Σίβα στην Αίγυπτο, όπως ήταν και η προσωπική του επιθυμία. Ο Αριδδαίος, αναθέτει στον περίφημο Μηχανικό – Αρχιτέκτονα Ιερώνυμο την κατασκευή μιας πολυτελούς αρμάμαξας πάνω στην οποία θα υπήρχε ένας ναός όπου στο εσωτερικό του θα τοποθετούνταν το σώμα του Αλέξανδρου. Δύο χρόνια κράτησε η κατασκευή της που θεωρήθηκε ένα από τα αριστουργήματα της αρχαίας Ελληνικής τέχνης και κόστισε 200 χρυσά τάλαντα, όπως μας λέει ο Διόδωρος ο Σικελιώτης.
Ο Πτολεμαίος αντιδρά με την ταφή του σώματος στην όαση της Σίβα και επιμένει πως είναι ορθότερο να ταφεί στην Αλεξάνδρεια, πόλη που χτίστηκε προς τιμήν του και είχε ήδη τεράστια πολιτισμική και οικονομική άνοδο. Κατασκεύασε ένα μαυσωλείο αντάξιο της φήμης και της δόξας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και εκεί τον κήδεψε με τις πρέπουσες τιμές. Έως ότου όμως κατασκευαστεί το μαυσωλείο, που ονομάστηκε ο “Ναός του Σώματος”, το σώμα του Αλέξανδρου μεταφέρθηκε στη Μέμφιδα όπως μας αναφέρει ο Κουίντος Κούρτιους Ρούφους.
Ο Στράβωνας, είδε με τα μάτια του το σώμα του Αλεξάνδρου, όμως δεν ήταν πλέον στην ολόχρυση πύελο όπου αρχικά είχε τοποθετηθεί, αλλά σε μία κόκκινη μαρμάρινη σαρκοφάγο. Οι πηγές αναφέρουν ότι ο Πτολεμαίος ο Κόκης έκλεψε τη χρυσή πύελο για οικονομικούς λόγους και την κατέστρεψε για να πάρει το χρυσάφι.
Ο Δίων ο Κάσσιος ή Κοκκηϊανός (155-235 μ.Χ.), Ρωμαίος ιστορικός Ελληνικής καταγωγής, αναφέρει στο βιβλίο του «Ρωμαϊκή Ιστορία» για την επίσκεψη του Οκταβιανού Αύγουστου στον τάφο του Αλεξάνδρου, ότι του πρόσφερε ένα δάφνινο στεφάνι ενώ έρανε ολόκληρο τον τάφο με άνθη.
Επίσης, ο Ιούλιος Καίσαρας επισκέφθηκε τον τάφο του Αλεξάνδρου. Μετά από δύωρη παραμονή μέσα στο μαυσωλείο, διέταξε να σηκώσουν την μαρμάρινη πλάκα ώστε να αντικρίσει από κοντά για πρώτη φορά το ίνδαλμά του. Στο ημερολόγιό του αναφέρει τις ενδόμυχες σκέψεις του και δεν κρύβει τον υπέρμετρο θαυμασμό του για ό,τι κατέφερε ως τα 33 του χρόνια, μιας και ο Ιούλιος Καίσαρας είχε ακριβώς την ίδια ηλικία όταν επισκέφθηκε το τάφο. Αναφέρει στο ημερολόγιό του, ότι η όψη του έμοιαζε πολύ στην προτομή του Λυσσίπου. Μας πληροφορεί όμως και για ένα τραγικό γεγονός. Από την υπερβολική συγκίνηση και το δέος του, πλησίασε πολύ τον Αλέξανδρο και στην προσπάθειά του να τον ασπαστεί, γλίστρησε το αριστερό του χέρι και έσπασε τη μύτη του, αφήνοντας ένα κενό στο πρόσωπό του. Δε συγχώρεσε ποτέ τον εαυτό του που κατέστρεψε το ίνδαλμά του και το θεώρησε πολύ κακό σημάδι.
Μετέπειτα τον επισκέφθηκε ο Καλιγούλας ο οποίος κλέβει την πανοπλία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Τα απόκρυφα βιβλία αναφέρονται λίγο αργότερα στην Κλεοπάτρα, η οποία αφαιρεί και αυτή μία από τις πανοπλίες που βρισκόταν στον τάφο για να ντύσει με αυτή τον γιο της Καισαρίωνα (γιο του Ιούλιου Καίσαρα).
Αργότερα και άλλοι Ρωμαίοι αυτοκράτορες επισκέπτονται τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τον λεηλατούν και αυτοί με τη σειρά τους. Οι πηγές αναφέρουν ότι ο Καρακάλας, το 215 μ.Χ., αφαίρεσε από τον τάφο το ιμάτιό του, το δαχτυλίδι του, τη ζώνη του και άλλα προσωπικά του αντικείμενα.
Ο αυτοκράτορας Σεπτίμιος Σεβήρος το 306 μ.Χ., βλέποντας όλη αυτή τη λεηλασία στο πέρασμα των ετών, συγκέντρωσε μυστηριώδη βιβλία από διάφορους ναούς, τα τοποθέτησε μέσα και αποφάσισε τη σφράγιση του ναού, ώστε να μην είναι πλέον επισκέψιμος, σύμφωνα με τον Δίων τον Κάσσιο.
Βλέπετε λοιπόν αγαπητοί φίλοι, ότι μέχρι τις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ., ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου υπάρχει και μάλιστα είναι επισκέψιμος. Επίσης, όπως καταλαβαίνετε, υπάρχει και το σώμα του που μας ενδιαφέρει εξίσου στην εν λόγω έρευνα. Τι γίνεται όμως μετά; Γιατί χάνονται τα ίχνη του τάφου αλλά κυρίως του σώματος του Μεγάλου Αλεξάνδρου; Όλες αυτές τις αναζητήσεις θα τις δούμε στη συνέχεια, στο μέρος 2ο .
Πηγές έρευνας:
Διόδωρος Σικιελιώτης
Στράβων
Πλούταρχος
Ψευδοκαλλισθένης
Δίων ο Κάσσιος
Κουίντος Κούρτιους Ρούφους