Τι δείχνουν τα στοιχεία του Προϋπολογισμού
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του Προϋπολογισμού, αν τα σκαλίσει κανείς λίγο παραπάνω, καθώς ούτε λίγο ούτε πολύ οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις «ρουφάνε» το 61% των φόρων και το 53% του συνόλου των εσόδων!
Οι «καθαρές» εισπράξεις από φόρους για φέτος εκτιμάται στα 45,418 δισ.ευρώ, ενώ αν προσθέσει κανείς τα υπόλοιπα, μη φορολογικά έσοδα, ανεβαίνουμε στα 53,824 δισ.ευρώ. Δεν χρειάζεται, βέβαια, καμία ιδιαίτερη ανάλυση για να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι αυτά τα έσοδα δεν ήρθαν από τον… ουρανό, ούτε λόγω των… εκτυφλωτικών ρυθμών ανάπτυξης, αλλά λόγω των πολλών και υπέρογκων φορολογικών επιβαρύνσεων, που φυσικά συνεχίζονται και το 2019, πλήττοντας κυρίως τα μεσαία εισοδήματα. Πού πάνε, όμως, όλα αυτά τα δις;
Τα νούμερα μιλάνε μόνα τους. Οι παροχές σε εργαζόμενους, κοινώς οι δαπάνες μισθοδοσίας στο Δημόσιο, ανέρχονται σε 13,527 δισ.ευρώ, όντας μάλιστα αυξημένες κατά 1,002 δισ. ευρώ σε σχέση με το στόχο του Μεσοπρόθεσμου, κυρίως λόγω της καταβολής χρηματικού ποσού που αφορά σε προσωπικό διαφόρων κατηγοριών ειδικών μισθολογίων. Οι πρόσθετες αποδοχές εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 1.493 εκατ. ευρώ.
Αφήνοντας κανείς τις πληρωμές για τους τόκους του δυσθεώρητου Χρέους, οι οποίες φέτος υπολογίζονται στα 4,7 δισ.ευρώ, το άλλο πεδίο δαπανών, που «απορροφά» μέρος των φόρων που «στραγγίζουν» νοικοκυριά κι επιχειρήσεις, είναι οι «μεταβιβάσεις». Τι κρύβεται πίσω από αυτόν τον όρο; Κατ’ αρχάς οι δαπάνες για συντάξεις, που φτάνουν στα 14,4 δισ.ευρώ, σχηματίζοντας έτσι ένα «πακέτο» περίπου 28 δισ.ευρώ, μαζί με τις δαπάνες μισθοδοσίας. Είναι, όμως και οι επιχορηγήσεις προς τους ΟΤΑ και τα νοσοκομεία, με σύνολο δαπανών 3,3 δισ.ευρώ, ενώ άλλα 2,5 δισ.ευρώ «χάνονται» σε πληρωμές εκτός Γενικής Κυβέρνησης.
Και τι μένει π.χ. για την Παιδεία ή τη γενικότερη βελτίωση των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών; Πόσο ανταποδοτικοί είναι τελικά οι φόροι που πληρώνουμε;
Πού πάνε οι φόροι μας
2017 | 2018 | 2019 | ||||
Πραγματοποιήσεις | Διάρθρωση % | Εκτιμήσεις | Διάρθρωση % | Προβλέψεις | Διάρθρωση % | |
Παροχές σε εργαζομένους | 12,018 | 21.1% | 13,527 | 24.1% | 13,016 | 22.9% |
Κοινωνικές παροχές | 2,305 | 4.1% | 1,190 | 2.1% | 246 | 0.4% |
Μεταβιβάσεις* | 28,713 | 50.5% | 26,470 | 47.1% | 26,104 | 46.0% |
Αγορές αγαθών & υπηρεσιών | 1,267 | 2.2% | 1,539 | 2.7% | 1,324 | 2.3% |
Επιδοτήσεις | 134 | 0.2% | 151 | 0.3% | 150 | 0.3% |
Τόκοι | 5,696 | 10.0% | 4,670 | 8.3% | 5,600 | 9.9% |
Λοιπές δαπάνες | 137 | 0.2% | 78 | 0.1% | 51 | 0.1% |
Πιστώσεις υπό κατανομή | 6,133 | 10.8% | 8,012 | 14.3% | 9,687 | 17.1% |
εκ των οποίων ΠΔΕ | 5,950 | 10.5% | 6,750 | 12.0% | 6,750 | 11.9% |
Αγορές παγίων περιουσιακών στοιχείων | 504 | 0.9% | 544 | 1.0% | 617 | 1.1% |
56,907 | 56,182 | 56,796 |
* Οι μεταβιβάσεις αφορούν πληρωμές συντάξεων, νοσοκομείων, παροχών σε ανέργους και πρόνοιας κ.α.
Πρόσφατη μελέτη του ΣΕΒ ρίχνει φως σε αυτές τις παραμέτρους και επιβεβαιώνεται από τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, που μόλις κατατέθηκε στη Βουλή. Στην Ελλάδα έχουμε υψηλότερη φορολογική επιβάρυνση, ως ποσοστό του ΑΕΠ, και σε φόρους και σε εισφορές, από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με τα συνολικά μας έσοδα να είναι κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες περίπου υψηλότερα. Αν και μαζεύουμε περισσότερα έσοδα, γιατί έχουμε να πληρώσουμε 1,2 μονάδες παραπάνω σε τόκους, 3,5 μονάδες παραπάνω σε συντάξεις και κοινωνικές παροχές σε χρήμα, και 2 ποσοστιαίες μονάδες παραπάνω σε μισθούς, ξοδεύουμε πολύ λιγότερα (5 π.μ.) απ’ ό,τι η μέση ευρωπαϊκή χώρα, σε μη μισθολογικές δαπάνες για την παροχή των δημοσίων αγαθών παιδείας, υγείας, άμυνας, τάξης και ασφάλειας, δικαστήρια, εφορίες, τελωνεία, συντήρηση γεφυρών, δρόμων, λεωφορείων, κ.ο.κ.
Ειδικά όσον αφορά στις μισθολογικές δαπάνες λειτουργίας του κράτους, ενώ πάνω- κάτω είμαστε περίπου στον μέσο όρο της ΕΕ-28, υπάρχουν πολύ πιο αναπτυγμένες χώρες από την Ελλάδα (Ηνωμένο Βασίλειο, Ολλανδία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία) που έχουν μικρότερες δαπάνες μισθοδοσίας ως ποσοστό του ΑΕΠ, διαθέτουν καλύτερους μισθούς και πιο παραγωγικό Δημόσιο.