Τα τελευταία χρόνια το σχολείο μας, το Δημοτικό Σχολείο της Διομήδειας του Ν. Ξάνθης φιλοδοξεί να καταστήσει θεσμό το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα της Υπαίθριας Διαβίωσης.
Το σχέδιο μας βρήκε αρωγό το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ERASMUS+ με φορέα στην Ελλάδα το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) που το βοήθησε να κάνει το διεθνές άνοιγμα που χρειαζόταν.
Μέσα στο πλαίσιο της Δράσης ΚΑ1-Μαθησιακή Κινητικότητα προσωπικού σχολικής εκπαίδευσης είχα τη δυνατότητα να υλοποιήσω μία δραστηριότητα επιτόπιας παρακολούθησης/παρατήρησης εργασίας (job shadowing) στο σχολείο (Värgårdsskolan 4-6 Kinda kommun στη Σουηδία).
Το συγκεκριμένο σχολείο βρίσκεται σε ένα μικρό χωριό τριών χιλιάδων εξακοσίων κατοίκων που λέγεται Kisa στη νότια Σουηδία. Το σχολικό συγκρότημα περιλαμβάνει τις τάξεις Δ΄, Ε΄και ΣΤ΄ του Δημοτικού και τις τρεις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου. Είναι χτισμένο δίπλα σε μία λίμνη χωρίς καμία περίφραξη (Αυτό ήταν και το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση.) Είναι ένα σχολείο που λόγω και της γεωγραφικής του θέσης έχει σαφή περιβαλλοντικό προσανατολισμό παρέχοντας στους μαθητές του πολλές ευκαιρίες για υπαίθριες δραστηριότητες όπως κολύμπι στη λίμνη, σκι στο βουνό καθώς επίσης και διδασκαλία έξω στη φύση, όπως παρατήρηση των φύλλων των δέντρων σε όλες τις εποχές.
Το Δημοτικό περιλαμβάνει γύρω στους 160 μαθητές και 25 άτομα προσωπικό (δασκάλους γενικής και ειδικής αγωγής, δασκάλους Μουσικής, γυμναστές, δασκάλα Αραβικών για παιδιά μεταναστών, δύο βιβλιοθηκονόμους , ψυχολόγο, νοσηλευτικό προσωπικό, μάγειρες και βοηθητικό προσωπικό για το εστιατόριο και δύο δασκάλους μαγειρικής)
Το σχολείο ξεκινάει στις 08:30 κάθε μέρα και τελειώνει τη Δευτέρα και τη Παρασκευή στις 13:40, τη Τρίτη και τη Πέμπτη στις 15:20 και τη Τετάρτη στις 14:50. Η διδασκαλία των γνωστικών αντικειμένων διαρκεί μέχρι τις 14:00 κάθε μέρα και μετά οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να προετοιμαστούν για τα μαθήματα της επόμενης ημέρας. Η ώρα του φαγητού διαρκεί 40 λεπτά.
Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να καταγράψει απλά αυτά που είδα και έζησα εκεί. Όσον αφορά την υλικοτεχνική υποδομή υπήρχε ξεχωριστή αίθουσα μουσικής, ξυλογλυπτικής, δύο αίθουσες-κουζίνες για την ώρα της μαγειρικής, ένα γυμναστήριο όσο το μισό «Αμοιρίδιο», ένα τεράστιο εστιατόριο, μία βιβλιοθήκη με έξι χιλιάδες τίτλους βιβλίων και πολλαπλές βοηθητικές αίθουσες δίπλα στις κύριες αίθουσες διδασκαλίας, οι οποίες ήταν όλες εξοπλισμένες με υπολογιστή και προτζέκτορα.
Οι μαθητές και οι δάσκαλοι κυκλοφορούσαν μέσα στο σχολείο με παντόφλες. Στα διαλείμματα οι μαθητές δεν έτρωγαν τίποτα. Επιτρεπόταν όμως να φάνε κάποιο φρούτο ακόμα και την ώρα του μαθήματος. Στις 11:30 έτρωγαν στο εστιατόριο δωρεάν όλα τα παιδιά. Κάθε πρωί σε όλες τις τάξεις (ακόμα και στην ΣΤ΄) ο δάσκαλος διάβαζε λογοτεχνικά βιβλία στα παιδιά για περίπου δεκαπέντε λεπτά. Υπήρχε μίνι γυμναστήριο μέσα σε κάθε αίθουσα και μπορούσαν την ώρα του μαθήματος για 2-3 λεπτά να κάνουν λίγο stepper για να ξεπιαστούν.
Κάθε μαθητής είχε ένα tablet που του το παρείχε το κράτος, το οποίο παρείχε και ό,τι άλλο χρειάζεται ένας μαθητής (όπως βιβλία, τετράδια, μολύβια, γόμες, ψαλίδια, χάρτες, μπογιές, χαρτί κ.α) Επίσης επιτρεπόταν στους μαθητές να βγάλουν το κινητό τους και να ακούσουν μουσική κάνοντας τις ασκήσεις του βιβλίου. Στα Μαθηματικά είχαν διαφορετικά βιβλία για τους καλούς και άλλα για τους αδύναμους μαθητές. Ακόμη όμως και στα ίδια βιβλία σε όλα τα μαθήματα υπήρχαν ασκήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας και ο δάσκαλος πρότεινε στους μαθητές ποιες ασκήσεις θα ήταν καλό να κάνει ο καθένας ανάλογα με τις δυνατότητές του, ώστε να έχει την ηθική ικανοποίηση της μάθησης.
Όλη αυτή την εβδομάδα είχα την ευκαιρία να γνωρίσω αμυδρά ένα εκπαιδευτικό σύστημα τελείως διαφορετικό από το δικό μας. Προσπάθησα να πακετάρω στις βαλίτσες της επιστροφής όσα περισσότερα μπορούσα, καινούριες μεθόδους διδασκαλίας και ιδέες για να τις εφαρμόσω, όσο μπορώ, στην ελληνική πραγματικότητα. Η σύγκριση με το σχολείο στο οποίο διδάσκω ήταν αναπόφευκτη και το όραμα, ευελπιστώ, όχι ουτοπία.
Ποιο όραμα; Μα ένα σχολείο που να αξιοποιεί τις δυνατότητες των μαθητών στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Γεωργία Παρασκευοπούλου, εκπαιδευτικός
Υ.Γ. Περισσότερα άρθρα και φωτογραφίες μπορείτε να δείτε στην ιστοσελίδα του σχολείου, στη διεύθυνση dimschdiomidias.blogspot.gr