Ο υπεύθυνος ενημέρωσης του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» Γιώργος Τσιακαλάκης μιλά για τα στερεότυπα που επιμένουν και την απάντηση απέναντι στο φόβο και τις διακρίσεις
Τα συντηρητικά αντανακλαστικά των πόλεων της Περιφέρειας επιτείνουν τα κοινωνικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οροθετικοί, παρόλο που η ιατρική έχει βελτιώσει εξαιρετικά την ποιότητα ζωής τους
Στο επιτακτικό κοινωνικό ζήτημα της πάταξης των διακρίσεων και των αποκλεισμών και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS την 1η Δεκεμβρίου, ανοίγουμε σήμερα τη συζήτηση για τους ανθρώπους που ζουν με τον ιό HIV,τα προβλήματα που συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν με τη συνοδεία του στίγματος στις τοπικές κοινωνίες που λόγω άγνοιας συμπεριφέρονται με φόβο και αποκλεισμούς, ειδικά στην ελληνική Περιφέρεια, όπου οι συντηρητικές τάσεις, η έλλειψη ενημέρωσης και παιδείας, καθώς και η απόσταση από τα μεγάλα αστικά κέντρα, προκαλεί κυρίως ζητήματα κοινωνικής και ψυχολογικής φύσης, που απασχολούν ακόμη και σήμερα παρά τις θεαματικές εξελίξεις στην ιατρική επιστήμη και τις ευρύτατες καμπάνιες ευαισθητοποίησης σε όλη τη χώρα.
Για τις συνθήκες ζωής των οροθετικών στην Ελλάδα, τις ιατρικές εξελίξεις, το στίγμα, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, αλλά και τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίζουμε όσους στέκονται με φόβο απέναντι στον ιό και τους φορείς μιλήσαμε με τον υπεύθυνο ενημέρωσης και προάσπισης δικαιωμάτων του Συλλόγου Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» Γιώργο Τσιακαλάκη, ο οποίος παρά τα προβλήματα και τις διεκδικήσεις που παραμένουν, μίλησε μόνο με αισιοδοξία και απόλυτα «θετική φωνή».Τσιακααλάκαα
«Ε»: Τι δράσεις αναλάβατε ως «Θετική Φωνή» στο πλαίσιο της φετινής Παγκόσμιας Ημέρας κατά του AIDS;
Γ.Τ.: Οργανώσαμε και φέτος μια σειρά από δράσεις και εκδηλώσεις, που σκοπό είχαν όχι μόνο να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν για το AIDS και τον HIV, αλλά και να αποτελέσουν ένα βήμα επικοινωνίας στην κοινωνία. Διοργανώσαμε το φεστιβάλ κινηματογραφικών ταινιών “cinema plus” σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με προβολή ταινιών που προσεγγίζουν το θέμα σε διαφορετικά χρονικά σημεία, προκειμένου να κάνουμε την 7η τέχνη όχημα για να μιλήσουμε, να ενημερώσουμε και να απαντήσουμε σε όσα αφορούν το AIDS. Ακόμη, φωτίσαμε τη Βουλή και τον Λευκό Πύργο με τη γνωστή κόκκινη κορδέλα, σε μια συμβολική κίνηση αφύπνισης. Δράσεις ενημέρωσης και διανομής προφυλακτικών έγιναν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.
«Ε»: Πόσο έχει βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των οροθετικών; Μπορεί ένας φορέας HIV να ζήσει μια φυσιολογική ζωή στην Ελλάδα;
Γ.Τ.: Από τα μέσα και τέλη της δεκαετίας του ’90 η ιατρική επιστήμη έχει κάνει άλματα. Η αντιρετροϊκή αγωγή μπορεί να εξασφαλίσει προσδόκιμο ζωής εφάμιλλο με του γενικού πληθυσμού. Έτσι, όσοι ζουν με τον HIV μπορούν να εργάζονται κανονικά, να κάνουν οικογένεια. Αυτό μάλιστα, που δεν ξέρει ο πολύς κόσμος είναι ότι με την ορθή τήρηση της θεραπείας το υλικό φορτίο μπορεί να φτάσει σε σημεία μη ανιχνεύσιμα, ώστε να καθίστανται μη μεταδοτικά τα άτομα.
Ακόμη, η ιατρική επιστήμη έχει εξασφαλίσει ακόμη και την περίπτωση της εγκυμοσύνης. Το 99% των παιδιών που γεννιούνται στην Ελλάδα από οροθετική μητέρα δεν έχουν HIV.
«Ε»: Συνεχίζουν οι οροθετικοί ωστόσο, να ζουν με το στίγμα. Πού οφείλεται αυτό; Πώς θα αλλάξει;
Γ.Τ.: Κοινωνικά δυστυχώς οι οροθετικοί αντιμετωπίζουν φόβο, αρνητικά στερεότυπα και τους γνωστούς μύθους, που ξεκίνησαν από τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 ακόμη. Δυστυχώς, λόγω της άγνοιας τα οροθετικά άτομα αντιμετωπίζουν προβλήματα, πέρα από αυτά της υγείας, που έχουν αρνητικές συνέπειες, όπως απόλυση από τη δουλειά, αποκλεισμός από την κοινωνική και οικογενειακή ζωή. Η κοινωνία δεν έχει αποδεχθεί ότι ο HIV είναι νόσος που μπορεί να ξεπεραστεί.
Αναμφίβολα, το μεγαλύτερο έλλειμμά μας βρίσκεται στην απουσία της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση πρέπει να εισαχθεί ως υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, όπως αυτονόητα γίνεται σε άλλα κράτη της Ευρώπης. Δεν ανακαλύπτουμε την Αμερική. Μέσω της σεξουαλικής αγωγής οι νέοι μαθαίνουν όχι μόνο για το AIDS, αλλά και για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα, αλλά και τις αμβλώσεις, όπου η Ελλάδα συγκεντρώνει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά. Άλλωστε, είναι δεδομένο ότι με τη γνώση και την παιδεία θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτά τα θέματα χωρίς ταμπού και ηθικολογίες.
Βλέπουμε πάντως, στις νέες γενιές καλύτερη ενημέρωση, και προφανώς αυτό οφείλεται και στις δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης. Ωστόσο το ζητούμενο για εμάς είναι να δοθούν τα ερεθίσματα για πλήρη ενημέρωση πρωτίστως από την Πολιτεία και τα σχολεία και συνοδευτικά από τις ΜΚΟ και την Κοινωνία των Πολιτών.
«Ε»: Τι έχετε διαπιστώσει από την πενταετή λειτουργία των “checkpoint” δωρεάν εξετάσεων για AIDS, σύφιλη, ηπατίτιδα Β και C;
Γ.Τ.: Τα checkpoint σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, αλλά και τα δύο κινητά που ταξιδεύουν ανά την Ελλάδα αντιμετωπίζονται όλο και λιγότερο με επιφυλακτικότητα. Σε αυτά τα πέντε χρόνια έχουμε διενεργήσει πάνω από 75.000 εξετάσεις, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια καταγράψαμε το 30% των διαγνώσεων της χώρας.
Αναλογιζόμενοι τη σπουδαιότητα αυτών των αποτελεσμάτων, συνεχίζουμε κανονικά τη λειτουργία τους και ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή. Επιπλέον, εξυπηρετούν και το ρόλο της προσέγγισης, αφού η εικόνα των κινητών μονάδων σε κεντρικά σημεία των πόλεων δίνουν την ευκαιρία της εξοικείωσης με αυτά τα νοσήματα.
«Ε»: Τι συμβουλεύετε να κάνει κάποιος που μαθαίνει ότι είναι οροθετικός; Πώς μπορεί να τον βοηθήσει η Θετική Φωνή;
Πλέον έχουμε αντιμετωπίσει πάρα πολλά τέτοια περιστατικά Στη Θετική Φωνή λειτουργεί δωρεάν υπηρεσία ενδυνάμωσης στη βάση των ομοτίμων. Ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να συζητήσει με ραντεβού, τηλεφωνικά ή ακόμη και ηλεκτρονικά με ειδικά εκπαιδευμένο οροθετικό άτομο και να λάβει συμβουλές, υποστήριξη και κατευθύνσεις. Έχουμε ήδη διεξάγει πάνω από 5.000 συνεδρίες και πρόσφατα δημοσιεύσαμε και τα αποτελέσματα μιας πολυετούς έρευνας για τις τάσεις και τις αντιλήψεις όσων ζουν με τον ιό. Το ενδιαφέρον είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία είπε ότι δε βιώνει το στίγμα. Αλλά επειδή αυτό δεν είναι αληθές, ακριβώς εκεί επαληθεύεται το «ένοχο μυστικό». Τα άτομα αυτά βιώνουν τον αυτοστιγματισμό, καθώς επιλέγουν να βιώσουν τις σκέψεις τους θετικές και αρνητικές μόνοι. Πράγμα που, όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι καθόλου βοηθητικό.
«Ε»: Πώς είναι τα πράγματα όσον αφορά τη διαχείριση του θέματος στην Περιφέρεια; Πιθανότατα οι δυσκολίες εδώ είναι μεγαλύτερες.
Γ.Τ.: Πράγματι, όσο μικρότερες οι κοινωνίες και όσο πιο μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα τα προβλήματα διογκώνονται. Τα συντηρητικά αντανακλαστικά είναι μεγαλύτερα. Γι’ αυτό το λόγο τα οροθετικά άτομα πολύ συχνά πηγαίνουν για τις εξετάσεις τους σε άλλα νοσοκομεία σε γειτονικές πόλεις ή Αθήνα-Θεσσαλονίκη. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή στατιστικά στοιχεία για της εικόνα του HIV στις Περιφέρειες. Επιπλέον, τόσο τα ερεθίσματα όσο και οι δράσεις των ΜΚΟ είναι λιγότερες στις μικρές πόλεις.
Αυτοί είναι και οι λόγοι που θέλουμε να έχουμε παρουσία στην Περιφέρεια, μέσα από τις κινητές μονάδες, αλλά και με ένα δίκτυο 800 περίπου εθελοντών, που είναι οι πρεσβευτές μας και αναλαμβάνουν δράσεις σε 20 πόλεις σε όλη την Ελλάδα.
«Ε»: Ποια στάση πρέπει να έχουμε απέναντι στο φόβο; Πρέπει να είμαστε αυστηροί με όσους νιώθουν άβολα;
Γ.Τ.: Κάθε άλλο! Με κανέναν δεν πρέπει να είμαστε αυστηροί. Αυτός είναι ο πυρήνας της φιλοσοφίας της Θετικής Φωνής. Από το 2009 που ξεκινήσαμε το μεγάλο μας στοίχημα είναι οι άνθρωποι να αλλάξουν όρους και να μιλούν με το «εμείς». Να ενθαρρύνουμε την τόλμη και τη δύναμη σε μια κοινωνία που στιγματίζει. Να δώσουμε λόγο και να ανοίξουμε διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες. Δεν πρέπει να είμαστε επιθετικοί με κανέναν, ακόμη και απέναντι σε όσους υιοθετούν αρνητικό λόγο εμείς επιχειρηματολογούμε και με τη γνώση θέλουμε να τους κάνουμε συμμάχους.
«Ε»: Ευχαριστούμε πολύ για τα όσα ενδιαφέροντα και αισιόδοξα μοιραστήκατε μαζί μας.
Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr
