Η Ξανθιώτισσα Ιωάννα Καρακασίδου πλάθει μυθιστορηματικά την ζωή μιας συγγενούς της στο πρόσωπο της δυναμικής Ευγενίας από το Νιχώρι
Ιω. Καρακασίδου: «Η Ευγενία είναι μια γυναίκα με την οποία μπορείς να ταυτιστείς, με φιλομάθεια, με ατέλειες αλλά κυρίως με αγάπη για την ζωή»
«Μετά το τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου και της Μικρασιατικής Καταστροφής, η Ευγενία θα βρεθεί ολομόναχη στην Κωνσταντινούπολη, εκεί όπου ένας νέος κόσμος γεννιέται από τις στάχτες του παλιού. Μετά από πολλές περιπέτειες, με το ψυχικό σθένος και τη θέλησή της για ζωή θα κατορθώσει όχι μόνο να επιβιώσει, αλλά και να εισέλθει στους κύκλους της αγγλικής αριστοκρατίας. Θα ανεξαρτητοποιηθεί οικονομικά, θα συναναστραφεί με διεθνούς φήμης καλλιτέχνες και ανθρώπους του πνεύματος, θα δώσει πίσω απλόχερα όσα της χαρίστηκαν, για να καταλήξει στη Θεσσαλονίκη του ’80, όταν θα εντοπίσει τη μοναδική επιζώσα αδερφή της. Μια μυθιστορηματική ζωή με πολλές ανατροπές, όπως μόνο λίγοι άνθρωποι έχουν ζήσει». Το οπισθόφυλλο του προσφάτως εκδοθέντος από τις εκδόσεις Λιβάνη πρώτου βιβλίου της Ξανθιώτισσας Ιωάννας Καρακασίδη σε προϊδεάζει για ένα δυναμικό ταξίδι. Για να μάθουμε ποια είναι η Ευγενία, αλλά και ποια είναι η πρωτοεμφανιζόμενη Ιωάννα, έγινε η ακόλουθη συνέντευξη, μέρος των πολλών που ειπώθηκαν, καθώς υπάρχουν και άλλα ενδιαφέροντα που θα ακολουθήσουν από την γραφίδα της Ιωάννας.
Η συγγραφή για την Πόλη προέκυψε από κάποια συγγένεια ή απλά από αγάπη για την Βασιλίδα των πόλεων;
Η Πόλη είναι ένας αγαπημένος προορισμός, όπως και γενικότερα η Ανατολική Θράκη, αλλά υπάρχει και καταγωγή από την Μικρά Ασία. Να πω για πρώτη φορά στους αναγνώστες του «Ε» ότι η Ευγενία ήταν υπαρκτό πρόσωπο. Παρότι το βιβλίο είναι κατά 99% μυθιστόρημα, τα πρώτα ερεθίσματα και η αφορμή για να γραφτεί ήρθαν από την αδελφή της προγιαγιάς μου, την οποία πρόλαβα να γνωρίσω ελάχιστα στην Ξάνθη, όπου και πέθανε, στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Ήταν όντως παντρεμένη με Άγγλο διπλωμάτη και έμεινε πίσω μετά το ’22. Βρήκε την αδελφή της μέσω του Ερυθρού Σταυρού γύρω στο 1969, αλλά μόνο πολύ αργότερα μπόρεσε να έρθει στην Ελλάδα. Η ζωή της σε πολλά σημεία ξεπερνά ακόμη και την μυθιστορηματική αφήγηση.
Το βιβλίο θέλει απλά να μας διηγηθεί την ζωή τής Ευγενίας;
Το βιβλίο, πέρα από την ιστορία που διηγείται, περνάει και πολλά μηνύματα. Γίνεται ένα όχημα ενηλικίωσης, αφού και οι αναγνώστες ακολουθούν την ζωή της Ευγενίας από νεαρή ηλικία. Ιδίως στα νέα παιδιά, με τα οποία έχω άμεση επαφή ως εκπαιδευτικός, μπορούν να διδαχθούν πολλά από την στάση της Ευγενίας και τις περιπέτειές της για την ζωή, τον έρωτα, την φιλία, την οικονομική ανεξαρτησία ιδίως των γυναικών, για την αξία του καθημερινού αγώνα, για τον αυτοσεβασμό και την αγάπη του εαυτού μας. Ακούμε σήμερα κάποιες θέσεις και θεωρίες που θυμίζουν μεσαίωνα και αναφορικά με την θέση της γυναίκας. Η μόρφωση της Ευγενίας διακόπηκε βίαια, όμως ο πατέρας της της είχε εμφυσήσει την αγάπη για την μελέτη. Αυτό κάνει όλη την ζωή της, πάντα ανοιχτή στο νέο και έτοιμη να αναθεωρήσει.
Είναι επικίνδυνο να ξαναθυμόμαστε παλιές ιστορίες που ακόμη πονάνε;
Η γνώση είναι δύναμη και ιδίως στις μέρες μας η άγνοια δεν δικαιολογείται. Τα «Γλυκά Νερά» όμως μας ταξιδεύουν πίσω στην παλιά Κωνσταντινούπολη, δεν περιγράφουν όμως την Μικρασιατική Καταστροφή, δεν μελαγχολούν τον αναγνώστη. Ίσα-ίσα, η ιστορία ξεκινάει το Νοέμβρη του ’22, μετά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο και την εθνική τραγωδία, όπου παρακολουθούμε την προσπάθεια της νεαρής ηρωίδας να επιβιώσει, ούσα Ελληνίδα, σε ένα κράτος που γίνεται ολοένα και πιο εχθρικό προς τους ξένους. Και σε μία πόλη, όμως, όπου η κεμαλική ρητορική αργεί να επικρατήσει. Η Κωνσταντινούπολη στα τέλη του ’22 και μέχρι τις αρχές του ’24, όπου εκτυλίσσεται το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας, παραμένει κοσμοπολίτικη και με την παρουσία των συμμαχικών ευρωπαϊκών δυνάμεων.
Η συγγραφή είναι για σένα προβολή και κατά πόσο σε επηρεάζει στο γράψιμο η ιδιότητα της ιστορικού;
Δεν το βιώνω έτσι, ούτε ήταν αυτός ο σκοπός όταν έγραψα το βιβλίο. Το βλέπω κυρίως ως μία γέφυρα επικοινωνίας με τον κόσμο, με ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό από αυτό με το οποίο έρχεσαι σε επαφή καθημερινά. Ως ιστορικός είχα επαφή με την Πόλη και την περίοδο αυτή μέσα από έρευνες και εργασίες που έκανα και όπως θα δει κάποιος στο τέλος του βιβλίου υπάρχει βιβλιογραφία την οποία συμβουλεύτηκα. Μπορεί η πλοκή να είναι μυθιστορηματική αλλά το ιστορικό πλαίσιο προσπάθησα να είναι όσο τον δυνατόν πιο ακριβές.
Αγαπημένοι σου συγγραφείς και βιβλία;
Ο Λόρενς Ντάρελ με το ‘’Αλεξανδρινό Κουαρτέτο’’, η Τζέιν Ώστιν με αγαπημένο την ‘’Έμμα’’, η Άγκαθα Κρίστι της οποίας έχω διαβάσει τουλάχιστον 50 αστυνομικά, η Μαρία Ιορδανίδου με την ‘’Λωξάντρα’’ και κυρίως οι κλασικοί συγγραφείς.
Στο βιβλίο παρελαύνει πληθώρα συνταγών, φαγητών και γλυκών. Είναι κάτι που αγαπάς;
Στον ελεύθερο χρόνο μου διαβάζω κυρίως αγγλική λογοτεχνία και ασχολούμαι με την συλλογή παλιών, ξεχασμένων συνταγών μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής. Από την κοσμοπολίτικη Πόλη δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα πλούσια γεύματα με συνδυασμό γεύσεων και παραδόσεων, αφού δεν αναφέρομαι μόνο σε ανατολίτικη κουζίνα αλλά και σε ευρωπαϊκή. Έχει μια μαγεία αυτός ο παράλληλος κόσμος των συνταγών με την ανακάλυψη χαμένων αυθεντικών συνταγών.
Αν έκανες φανταστικό τραπέζι ποιες προσωπικότητες θα καλούσες και τι θα τους μαγείρευες;
Θα προσκαλούσα σίγουρα την Κάθριν Νέβιλ, την Άγκαθα Κρίστι, την Ελίζαμπεθ Τέιλορ και τον Ρίτσαρντ Μπάρτον, τον Πιερ Λοτί, την Μαρία Κάλλας, τον Μικελάντζελο Αντονιόνι και την Γκρέτα Γκάρμπο, η οποία μάλλον δεν θα αποδεχόταν την πρόσκληση. Το μενού θα ξεκινούσε με πρώτο πιάτο ζυμαρικά ανιολότι σε μια συνταγή του Πεδεμοντίου με λευκή σάλτσα τρούφας, θα είχε ως κύριο πιάτο ένα ανατολίτικο χουνκιάρ μπεγιεντί με πουρέ μελιτζάνας, μπουκίτσες από ψιλοκομμένο ψαρονέφρι σε αράβικη πίτα με ντομάτα και πολλά μυρωδικά, ενώ για επιδόρπιο θα πρόσφερα γαλλικό φοντάν σοκολάτας πασπαλισμένο με ζάχαρη άχνη και σερβιρισμένο με φρούτα του δάσους σε μια αυθεντική και βραβευμένη συνταγή της Κατρίν Κοντορόφσκι, συνοδευμένα με ένα ερυθρό κρασί Barolo με έντονες νότες τριαντάφυλλου.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
