Στασιμότητα στην τουριστική ανάπτυξη της ορεινής περιοχής της Ξάνθης από Δήμο και Περιφέρεια. Προχωρούν μόνο μικρά έργα προσβασιμότητας και συντήρησης υποδομών
Δημιουργία πίστας ορμητικών νερών για ράφτινγκ μελετούσε ο Γ. Παυλίδης, αλλά ένα χρόνο μετά δεν υπάρχει εξέλιξη
Πολλά τα σχέδια επί χάρτου για την ορεινή περιοχή της Σταυρούπολης, τόσο από την πλευρά του δήμου Ξάνθης, όσο και από την Περιφέρεια ΑΜΘ, ωστόσο η προοπτική για την ανάδειξή της με σκοπό την τουριστική αξιοποίηση, παραμένει αμυδρή, όσο τα έργα που έχουν σχεδιαστεί δεν δρομολογούνται.
Πράγματι, οι όσες επεμβάσεις έχουν γίνει μέχρι σήμερα, τόσο αυτές που σχετίζονται με τον εναλλακτικό τουρισμό και το ποτάμι του Νέστου, όσο και αυτές που αφορούν την φυσιολατρία και την ορειβασία αποδεικνύουν ότι η περιοχή έχει το «υλικό» για να προσελκύσει τουρίστες και να αξιοποιήσει το φυσικό της κάλλος στην κατεύθυνση της τουριστικής ανάπτυξης, που αποτελεί και την μοναδική ευκαιρία για την περιοχή, που τα τελευταία χρόνια έχει ερημώσει λόγω της μείωσης του πληθυσμού και της αποψίλωσης των υπηρεσιών.
Παρόλα αυτά απουσιάζουν τα έργα πνοής και οι όποιοι σχεδιασμοί «θυσιάζονται» στο βωμό άλλοτε της οικονομικής κρίσης, άλλοτε της γραφειοκρατίας, άλλοτε της προτίμησης έργων καθημερινότητας και άλλοτε απλώς της απροθυμίας. Αναζητήσαμε τις προτάσεις από την πλευρά του δήμου και της Περιφέρειας και εντοπίσαμε τον σχεδιασμό του αείμνηστου Γιώργου Παυλίδη για την δημιουργία πίστας ορμητικών νερών για ράφτινγκ, η οποία ένα χρόνο πριν τις πρώτες επαφές με εμπειρογνώμονες, παραμένει κι αυτή «στον πάγο».
Ευχολόγιο, οι σχεδιασμοί του επιχειρησιακού για την Σταυρούπολη
Στο επιχειρησιακό πρόγραμμα του δήμου Ξάνθης 2015-2019 είναι καταγεγραμμένες μια σειρά από προτάσεις και σχεδιασμούς για την στοχευμένη στρατηγική ανάπτυξη της περιοχής της Σταυρούπολης.
Σύμφωνα με όσα καταγράφονται τα «δυνατά χαρτιά» της περιοχής είναι ο ικανός αριθμός δημοτικών κτηρίων που ανακαινίστηκαν και χρησιμοποιούνται σαν ξενώνες, συνεδριακό κέντρο και εκθεσιακοί χώροι, η ύπαρξη του τουριστικού καταλύματος Ηνίοχος που μισθώνεται από το δήμο, το Δασικό Χωριό του Ερυμάνθου που προσελκύει φίλους του βουνού και διοργανώσεις, το τουριστικό τρένο, οι αθλητικές υποδομές για αθλητικό τουρισμό και διοργανώσεις, καθώς και η δυνατότητα αξιοποίησης των αρχαιολογικών χώρων σε συνεργασία με την Αρχαιολογική Υπηρεσία.
Τα προβλήματα είναι η κακή προσβασιμότητα που καθιστά ακόμη πιο απομακρυσμένη την περιοχή, η ανάγκη συντήρησης των μονοπατιών και των χώρων αναψυχής, η υστέρηση σε σύγχρονους τρόπους προβολής του αγροτουριστικού προϊόντος και φυσικής πολιτιστικής κληρονομιάς, η μη λειτουργία του τηλεματικού δικτύου «Ιχνηλάτης» λόγω έλλειψης συντήρησης (που είχε εφαρμόσει ο δήμος Σταυρούπολης, αλλά παραμένει ανενεργό τα τελευταία χρόνια), η μη λειτουργία πολλών από τους ήδη υπάρχοντες εκθεσιακούς χώρους, καθώς και η ελλιπής συγκοινωνιακή σύνδεση της περιοχής με τα κοντινά αστικά κέντρα.
Ως κίνδυνοι που «καραδοκούν» αναφέρονται η υποβάθμιση του τουριστικού προϊόντος και η εγκατάλειψη των τουριστικών δραστηριοτήτων από τους κατοίκους και κυρίως τους νέους. Ως ευκαιρίες αναγνωρίζονται τα εξής: η αξιοποίηση των δημοτικών υποδομών και των παλαιών σχολικών κτιρίων, ώστε να μετατραπούν σε κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα σε συνεργασία με τη ΜΚΟ Αρκούδος και σε κέντρο ενημέρωσης για την ορνιθοπανίδα σε συνεργασία με την Ορνιθολογική, η αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την κατάρτιση νέων στον τομέα του αγροτουρισμού και για την χρήση καινοτόμων μέσων τουριστικής προβολής, καθώς και η λειτουργία τουριστικού περιπτέρου.
Μάλιστα, ως προτάσεις στο επιχειρησιακό, συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η δημιουργία καινοτομικού περιβαλλοντικού παιδότοπου στο Σταυροχώρι, η μετατροπή των δύο ΧΑΔΑ σε Νεοχώρι (27 στρέμματα) και Σταυρούπολη (15 στρέμματα) σε κατασκηνωτικά πάρκα, καθώς και η ίδρυση και λειτουργία της υπαίθριας επισκέψιμης υποδομής (υπαίθριο μουσείο) Δασικός Αγρόκηπος, παράλληλα με μικρότερα έργα αισθητικής αναβάθμισης και ανάδειξης-συντήρησης σε γεφύρια και διαδρομές.
Εγγενείς αδυναμίες στελέχωσης και λειτουργίας, πάνε πίσω την τουριστική ανάπτυξη
Τελικά, όμως μέχρι σήμερα φαίνεται ότι βασικοί σχεδιασμοί που θα ενίσχυαν την τουριστική προβολή της περιοχής δεν έχουν δρομολογηθεί και «βαλτώνουν» λόγω της προτεραιότητας που τίθεται στα έργα καθημερινότητας, όσο και των δυσκολιών που συναντά στη διαχείριση ο δήμος. Όπως εξηγεί ο αντιδήμαρχος Οικονομικών και Σταυρούπολης Κυριάκος Παπαδόπουλος εξαιτίας του νέου νόμου για τις δημόσιες συμβάσεις, δεν μπορούν να γίνουν ούτε μελέτες. Για παράδειγμα, στο Δασικό Χωριό του Ερυμάνθου, όπου μέσα από το επιχειρησιακό προβλέπεται επέκταση μιας και πρόκειται για μία δομή που αποτέλεσε πόλο έλξης προς το συμφέρον όλης της περιοχής, δεν μπορεί να γίνει ούτε συντήρηση εδώ και τρία χρόνια, καθώς δεν υπάρχει ηλεκτρολόγος για να κάνει την μελέτη! «Η πίεση της καθημερινότητας, πάει πίσω την τουριστική ανάπτυξη», σχολιάζει σχετικά ο αντιδήμαρχος, ενημερώνοντας ότι προς το παρόν, η μόνη εξέλιξη για την τουριστική προοπτική της περιοχής, αφορά στη λειτουργία του Σκοπευτηρίου στο Δαφνώνα, σε συνεργασία με τον Κυνηγετικό Σύλλογο Ξάνθης.
Σε έργα προσβασιμότητας επενδύει η Περιφέρεια
Περιορισμένες διαφαίνονται οι προοπτικές και από τον σχεδιασμό της Περιφέρειας για την ευρύτερη περιοχή της Σταυρούπολης και του Νέστου. Ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Νίκος Ευφραιμίδης, με καταγωγή από την Σταυρούπολη εξηγεί πάντως ότι προχωρούν έργα προσβασιμότητας που συμβάλλουν και αυτά στον τουρισμό. Όπως μας ενημέρωσε το προηγούμενο διάστημα, ολοκληρώθηκε η αξιοποίηση δύο μονοπατιών (το ένα στα Στενά του Νέστου) και αναμένεται να μπει στο Σχέδιο Δράσης της επόμενης χρονιάς με 280.000 ευρώ ο δρόμος από το Δασικό Χωριό προς Καταρράκτη, σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δασών. Μάλιστα, ανέδειξε και τη σημασία της συντήρησης του άξονα από Ξάνθη έως τα όρια Παρανεστίου, με 1 εκ. ευρώ που θα συμβάλλει στην ασφαλή κίνηση στον ορεινό δρόμο.
Συντάχθηκε προμελέτη για τη δημιουργία πίστας ράφτινγκ στη Σταυρούπολη
Έργο πνοής για την περιοχή ωστόσο, αποτελεί ο σχεδιασμός του αείμνηστου Γιώργου Παυλίδη για τη δημιουργία πίστας Ορμητικών Νερών στον Νέστο. Εμπειρογνώμονες παγκοσμίου φήμης που επισκέφθηκαν την περιοχή πέρυσι τον Μάιο και έκαναν αυτοψία συνέταξαν προμελέτη, βάσει της οποίας στην περιοχή υπάρχουν δύο τοποθεσίες (σε Δαφνώνα και Σταυρούπολη), όπου θα μπορούσε να κατασκευαστεί η εγκατάσταση. Μάλιστα, συστήθηκε η επίσκεψη σε αντίστοιχες εγκαταστάσεις της Ευρώπης για άντληση ιδεών και τεχνογνωσίας. Έκτοτε δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη, μιας και μάλλον χαρακτηρίζεται αποθαρρυντικό το κόστος της επένδυσης, ωστόσο, υπάρχει –μια κάπως έωλη- πρόθεση για να διερευνηθεί περισσότερο η δυνατότητα υλοποίησης ενός έργου, που θα προσδώσει συγκριτικά πλεονεκτήματα και θα αποτελέσει αναμφίβολα σημαντικό πόλο έλξης ελλήνων και ξένων τουριστών.
Προοπτική μέσα από τη δημιουργία ξεχωριστών και μοναδικών πόλων έλξης
Στο σχεδιασμό του πρώην περιφερειάρχη αναφέρθηκε ο περιφερειακός σύμβουλος Μιχάλης Αμοιρίδης, ο οποίος εξήγησε ότι οι συντονισμένες προσπάθειες επί νομαρχίας Γιώργου Παυλίδη, είχαν ενισχύσει την επισκεψιμότητα Ελλήνων τουριστών που είχε φτάσει σε πρωτοφανή για τα δεδομένα της περιοχής επίπεδα, ωστόσο η κρίση περιόρισε αισθητά αυτή την κινητικότητα. «Με τον αείμνηστο Γιώργο Παυλίδη προσπαθήσαμε να αναδείξουμε ξανά τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματα της περιοχής και όσο μπορούμε να προσελκύσουμε και αλλοδαπούς επισκέπτες, καθώς η προσπάθεια για νέους έλληνες επισκέπτες ήταν πολύ δύσκολη», επεσήμανε ο κ. Αμοιρίδης, εξηγώντας ότι η στρατηγική βασίστηκε σε τρεις άξονες: «Πρώτα δρομολογήθηκε η παρουσίαση σε διαμορφωτές κοινής γνώμης, με τη φιλοξενία και περιηγήσεις σε έλληνες και ξένους δημοσιογράφους και τουριστικούς πράκτορες, καθώς και με άρθρα σε Ελλάδα και εξωτερικό, στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο και με εκδηλώσεις ανάδειξης των τουριστικών πόρων, βελτίωσης της προσβασιμότητας και ανάπτυξης της τοπικής γαστρονομίας, με κύριο σκοπό να μοχλεύσουμε την τοπική κοινωνία ώστε να αναδείξει ξανά την ιδιαίτερη εμπειρία που έχει η περιοχή της Σταυρούπολης. Κατά δεύτερο προωθήθηκε η συντήρηση βασικών έργων υποδομής για κατοίκους, αλλά και επισκέπτες και τρίτον δόθηκε βαρύτητα στη δημιουργία μοναδικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων, προκειμένου μέσω της αξιοποίησης υφιστάμενων δυνατοτήτων να δημιουργηθεί ένας ξεχωριστός και μοναδικός στη χώρα πόλος έλξης». Ειδικά ως προς την πίστα για ράφτινγκ, ο κ. Αμοιρίδης ανέφερε ότι επρόκειτο για ένα όραμα του Γ. Παυλίδη, που ξεκίνησε να σχεδιάζει με τον Νίκο Ευφραιμίδη. «Πρόκειται για μία οργανωμένη εγκατάσταση σύγχρονων προδιαγραφών πίστας ραφτινγκ. Ένα έργο που θα προσδώσει επισκεψιμότητα από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη. Παρόμοιες εγκαταστάσεις υπάρχουν μόνο αυτές που έγιναν για τους Ολυμπιακούς το 2014 σε Αττική και Ευρυτανία», εξήγησε ο ίδιος, προσθέτοντας ότι μετά το θάνατο του Γ. Παυλίδη, η προσπάθεια ατόνησε, ωστόσο, δημιουργήθηκαν οι προοπτικές για να προχωρήσει αυτός ο σχεδιασμός. Ο κ. Αμοιρίδης, καταληκτικά σχολίασε: «Με όραμα και πίστη διαχρονικά ο Γ. Παυλίδης δούλεψε παρόμοια έργα που μπορεί να φαντάζουν δύσκολα και έξω από τα όρια, όμως τέτοιες αποφάσεις είναι αυτές που προχώρησαν και μπορούν να προχωρήσουν τον τόπο. Έστω και αν οι χρόνοι σχεδιασμού, αδειοδότησης, υλοποίησης ξεπερνούν τη θητεία μία διοίκησης. Γι αυτό άλλωστε η Ξάνθη θυμάται και τιμά τέτοιους ανθρώπους. Εμείς η διοίκηση είμαστε εδώ για να εντοπίζουμε και να προωθούμε την προοπτική και όχι μόνο για έργα καθημερινότητας».
