Ο 4ος διαγωνισμός εικονικής δίκης “Europa” πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Μοχάμεντ Άλι στην Καβάλα, με τη συμμετοχή φοιτητών από 8 νομικές σχολές της Ευρώπης και όχι μόνο
Ζητήματα Ασύλου, Μετανάστευσης και ενσωμάτωσης του Ισλάμ, που αναδύονται εντονότερα μέσω της προσφυγικής κρίσης, κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι συμμετέχοντες
Μία εικονική δίκη, αλλά με πολύ πραγματικά ζητήματα, κλήθηκαν να διεξάγουν ομάδες φοιτητών από οκτώ νομικές σχολές πανεπιστημίων της Ευρώπης και όχι μόνο. Ο λόγος για την διοργάνωση του 4ου Διαγωνισμού της εικονικής δίκης “Europa”, που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Μοχάμεντ Άλι στην Καβάλα στις 8-10 Απριλίου 2017.
Στο διαγωνισμό συμμετείχαν ομάδες φοιτητών νομικής από τα πανεπιστήμια “Paris Dauphine” και “Jean Moulin” της Γαλλίας, το πανεπιστήμιο της Λιέγης (Βέλγιο), το «ΙΕ» της Ισπανίας, το “St Kliment Ohdridski” της Σόφιας, το “University Nova de Lisboa” της Πορτογαλίας, το “Hamad Bin Khalifa University” του Κατάρ και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, οι οποίοι για τέσσερις περίπου μήνες προετοιμάζονταν πάνω στο αντικείμενο της δίκης, έχοντας αναλάβει είτε τη θέση του ενάγοντος, είτε του εναγομένου.
Η Σαρία και το εθιμικό δίκαιο στην εικονική υπόθεση
Τα νομικά ζητήματα του φετινού διαγωνισμού αφορούσαν το προσφυγικό ζήτημα και την διαχείριση ζητημάτων Ισλάμ που προκύπτουν με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα στην Ευρώπη, ακριβώς λόγω της παρουσίας των προσφύγων.
Σύμφωνα με την υπόθεση της εικονικής δίκης, ο 20χρονος Σύρος Omar Nassar εγκατέλειψε λόγω των συρράξεων το Χαλέπι και πέρασε μέσω του Αιγαίου στην Ευρώπη. Αναμένοντας την απάντηση επί της αίτησης ασύλου που υπέβαλε και ενώ είχε ήδη συναφθεί η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό γνωρίζει και ερωτεύεται μία 15χρονη από τη μουσουλμανική μειονότητα. Οι δύο νέοι παντρεύονται με βάση το εθιμικό δίκαιο της Σαρίας κι έτσι ο 20χρονος Σύρος εξασφαλίζει άδεια παραμονής. Όταν όμως το ζευγάρι αποφασίζει να μεταναστεύσει σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, διαπιστώνουν ότι ο γάμος τους εκεί δεν αναγνωρίζεται κι έτσι με βάση το εθνικό δίκαιο ο Nassar συλλαμβάνεται για αποπλάνηση ανηλίκου. Το Δικαστήριο καλείται να αποφασίσει επί της απελάσεως του Nassar στην Τουρκία.
Οκτώ πανεπιστήμια από την Ευρώπη και όχι μόνο πήραν τη θέση ενάγοντος και εναγομένου-Τη δεύτερη θέση κατέκτησε το ΑΠΘ που εκπροσώπησε την Ελλάδα
Ο οργανωτής της εικονικής δίκης, Πασχάλης Πασχαλίδης, που εργάζεται τα τελευταίο χρόνια στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο Λουξεμβούργο, και ο οποίος ανέλαβε την σύλληψη, αλλά και καταγραφή του σεναρίου της εικονικής δίκης εξήγησε ότι ζητήματα Ασύλου, Μετανάστευσης και προσφυγικού απασχολούν όλο και συχνότερα το Δικαστήριο της ΕΕ, ενώ η αυξανόμενη παρουσία του Ισλάμ στην Ευρώπη θέτει νομικά ζητήματα καθημερινότητας ενόψει των εθνικών δικαστηρίων των κρατών μελών.
Κύρια λοιπόν, νομικά αντικείμενα της δίκης ήταν:
– Η δεσμευτικότητα ή όχι της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό και η συμβατότητά της με την ευρωπαϊκή νομοθεσία για το άσυλο και τη μετανάστευση.
– Η έννοια του συζύγου στην Οδηγία 2004/38 για την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων και αν αυτή περιλαμβάνει και τον υπήκοο τρίτης χώρας που έχει τελέσει γάμο με ανήλικο υπήκοο της ΕΕ.
Οι διάδικοι εξέθεσαν τα επιχειρήματά τους ενώπιον του Δικαστηρίου που αποτελούνταν από επιφανείς δικαστές και εισαγγελείς, μεταξύ αυτών και τον Γενικό Εισαγγελέα του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Mr. Melchior Wathelet, καθώς και τον πρώην πρόεδρο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βασίλη Σκουρή.
Οι προκριματικοί γύροι και οι ημιτελικοί διεξήχθησαν στο Ιμαρέτ της Καβάλας και την Οικία του Μοχάμεντ Άλι, ενώ ο Μικρός και ο Μεγάλος Τελικός έλαβαν χώρα στη Ρωμαϊκή Αγορά των Φιλίππων.
Νικήτρια ομάδα αναδείχθηκε αυτή του πανεπιστημίου Jean Moulin της Λυών, ενώ το ΑΠΘ κατέλαβε τη δεύτερη θέση.
Συνολικά 32 νέοι επιστήμονες της νομικής είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν και να εξερευνήσουν στην πράξη την εφαρμογή του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξετάζοντας ένα κρίσιμο και εξαιρετικά επίκαιρο θέμα, ενώ μαζί με τους συνοδούς καθηγητές και τους δικαστές 64 συμμετείχαν στη διοργάνωση.
Ευκαιρία για ενίσχυση του διαλόγου με το Ισλάμ στο ευρωπαϊκό περιβάλλον
«Ψυχή και σπίθα» της διοργάνωσης, που πλέον αποτελεί θεσμό, είναι η πρόεδρος του Ερευνητικού Κέντρου Μοχάμετ Αλι, Άννα Μισσιριάν-Τζούμα, η οποία μετέφερε την ευρύτερη διάσταση του αντίκτυπου της διοργάνωσης του διαγωνισμού, περιγράφοντας την εξέλιξή του από την προσήλωση στο ρωμαϊκό δίκαιος στην αρχή, την οποία στην επόμενη φάση διαδέχτηκε η εμπειρία στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού δικαίου και πλέον με τη φετινή διοργάνωση μπαίνει σε έναν νέο, τρίτο κύκλο, που αφορά τα θέματα Ισλάμ που ανακύπτουν στην Ευρώπη. Η κατεύθυνση αυτή που θα υιοθετηθεί και στη συνέχεια συνδέεται αναπόσπαστα και με τη βασική στόχευση του ινστιτούτου που αφορά στη συμβολή και τη ανάδειξη των επιτευγμάτων του κοσμικού Ισλάμ.
«Μέσα από τη διοργάνωση δίνεται η ευκαιρία να ενισχυθεί ένας διάλογος για θέματα σχετικά με τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής και τις συνήθειες των μουσουλμάνων ευρωπαίων κατοίκων. Επιδιώκουμε να εξερευνήσουμε και να προωθήσουμε την ένταξη και την αίσθηση νιώθω ποια είναι η Ευρώπη και ανήκων στην Ευρώπη», επεσήμανε η κ. Μισσιριάν.
Την διοργάνωση του διαγωνισμού συνόδευσαν δύο πάνελ συζητήσεων με καταξιωμένους ομιλητές από την Ελλάδα και την Ευρώπη, εκ των οποίων η πρώτη αφορούσε τη συμπλήρωση ενός έτους από τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας για το προσφυγικό και η δεύτερη σχετιζόταν με τα θέματα Ισλάμ στην ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα.
ediafonidou@empros.gr