Τιμήθηκε η γυναίκα στο πρόσωπο της μεγαλύτερης γυναίκας του χωριού
Αναβίωσε και φέτος ένα από τα χαρακτηριστικότερα θρακικά έθιμα η “Ημέρα της Μπάμπως”. Το έθιμο αυτό τελείται στις 8 Ιανουαρίου, εορτή της Αγίας Δομνίκης ή Δόμνης, και σκοπό έχει την απόδοση τιμής στο πρόσωπο της γιαγιάς, η οποία συνέβαλε στη γέννα των παιδιών.
Η γιαγιά στην αρχαιότητα λεγόταν μάμμη και ως έμπειρη στη ζωή ήταν αυτή που με τη σοφία και την πείρα της βοηθούσε τις έγκυες στη γέννα. Έτσι με τα χρόνια η μάμμη με την μετάθεση του τόνου έγινε μαμή και από γιαγιά απόχτησε τη σημασία της μαίας. Στην Νέα Κεσσάνη και στα Μάγγανα της Ξάνθης, όπου δεν υπάρχουν πια μαίες στα χωριά, η εκδήλωση γίνεται ως εξής: Το πρωί της 8ης Ιανουαρίου, η κάθε γυναίκα του χωριού που γέννησε τη χρονιά που πέρασε, επισκέπτεται στο σπίτι της την “Μπάμπω”, φέρνοντάς της δώρα, πετσέτα και παπούτσια, για να μπορεί να σκουπίζεται και να τρέχει στα σπίτια όσων την έχουν ανάγκη. Εκείνη έχει καλοντυθεί και στολιστεί και ανταποδίδει με κεράσματα και ευχές.
Όταν συγκεντρωθούν όλες οι γυναίκες, φέρνουν τη “Μπάμπω” με πομπή επάνω σε αμάξι ως τη βρύση του χωριού, όπου η κάθε γυναίκα τής πλένει τελετουργικά τα χέρια. Ακολουθεί διασκέδαση μόνο των γυναικών με τη “Μπάμπω”. Τις εκδηλώσεις και φέτος διοργάνωσαν ο Σύλλογος Γυναικών Νέας Κεσσάνης και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Μαγγάνων, αντίστοιχα.
Κατά τους λαογράφους, το έθιμο έχει αρχαιοελληνική προέλευση και θυμίζει τα “Θεσμοφόρια”, αγροτική γιορτή κατά την οποία οι γυναίκες επικαλούνταν γονιμότητα και ιδιαίτερα τα Αλώα, που γίνονταν την ίδια εποχή (αρχές Ιανουαρίου), στα οποία μετείχαν μόνο γυναίκες και εντάσσονταν στις γιορτές, που αποσκοπούν στη γονιμότητα των ανθρώπων και των καρπών.
