Καταδικάστηκε σε δις ισόβια από το Τριμελές Κακουργοδικείο για υπεξαίρεση και απάτη στην ΕΑΠΑΞ. 12 χρόνια κάθειρξη με ανασταλτικό αποτέλεσμα επιβλήθηκαν στο Γ. Δερέ
Αθωώθηκαν και οι δύο για το αδίκημα της πλαστογραφίας. Δεν αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά στον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της δημοτικής επιχείρησης
Σε δις ισόβια καταδίκασε το Τριμελές Κακουργοδικείο τον Θεολόγο Καλαϊτζή, το όνομα του οποίου συνδέθηκε επί σειρά ετών με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, αλλά και με τη λειτουργία της ΕΑΠΑΞ, της οποίας διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος για περίπου δέκα χρόνια.
Σε μία σχετικά σύντομη ακροαματική διαδικασία , συνυπολογιζόμενου του αριθμού των μαρτύρων και του πλήθους των εγγράφων, που ολοκληρώθηκε χθες, το Δικαστήριο, ευθυγραμμίστηκε με την πρόταση του Εισαγγελέα και έκρινε ένοχο τον κατηγορούμενο για υπεξαίρεση και απάτη στην υπηρεσία εξαιτίας του ελλείμματος του 1.483.128 € στην ΕΑΠΑΞ, που κατέγραψαν στο πόρισμά τους οι δύο Οικονομικοί Επιθεωρητές. Επίσης, καταδίκασε τον τότε οικονομικό διευθυντή της επιχείρησης Γιώργο Δερέ σε 12 χρόνια κάθειρξη για χρήση πλαστού εγγράφου. Αμφότεροι αθωώθηκαν για το αδίκημα της πλαστογραφίας, με τη διαβάθμιση της ηθικής και φυσικής αυτουργίας αντίστοιχα.
Στην αίθουσα του δικαστηρίου βρέθηκαν συγγενείς και φίλοι των δύο κατηγορουμένων, καθώς και αρκετοί δικηγόροι της Ξάνθης, που παρακολούθησαν την εξέλιξη της υπόθεσης μέχρι την ολοκλήρωση της διάσκεψης των δικαστών και την ανακοίνωση της καταδικαστικής απόφασης περίπου στις 3.30 το μεσημέρι. Πλην δε του Θανάση Ξυνίδη, αλλά και των Φανουράκη – Τσέπελη που ήταν μάρτυρες, δεν παραβρέθηκε κανένας πρώην ή νυν αυτοδιοικητικός.
Συνήγοροι υπεράσπισης του Θεολόγου Καλαϊτζή ήταν ο Στέργιος Γιαλάογλου και ο Θεοχάρης Δαλακούρας από την Κομοτηνή, ενώ τον Γιώργο Δερέ υπερασπίστηκε ο δικηγόρος Καβάλας Κωνσταντίνος Γκρόζος.
Αρνήθηκαν ότι υπέγραψαν τις εκθέσεις ελέγχου οι λογιστές. Την αξιοπιστία των πορισμάτων των οικονομικών ελεγκτών αμφισβήτησε ο τεχνικός σύμβουλος
Η δεύτερη ημέρα της ακροαματικής διαδικασίας, αφού είχαν προηγηθεί οι μαρτυρίες των οικονομικών επιθεωρητών, ξεκίνησε με την κατάθεση των λογιστών, οι υπογραφές των οποίων βρίσκονταν στις ετήσιες εκθέσεις ελέγχου. Όλοι τους αρνήθηκαν τη σύνταξη των εκθέσεων, καθώς και οποιαδήποτε σχέση με την ΕΑΠΑΞ, πλην του κ. Αραμπατζή, ο οποίος υπήρξε εξωτερικός λογιστής της εταιρίας (αλλά και πάλι αρνήθηκε ότι υπέγραψε), ενώ ο Εισαγγελέας επέμεινε ιδιαίτερα στην περίπτωση να έδωσαν την άδεια σε συνάδελφο να υπογράψει στο όνομά τους, ένεκα της μεταξύ τους εμπιστοσύνης, πράγμα που αρνήθηκαν.
Ως τεχνικός σύμβουλος κατέθεσε ο συνταξιούχος , πλέον, λογιστής Μανόλης Εγγλεζάκης, που γραπτώς κατέθεσε μια σειρά από παρατηρήσεις που καθιστούν, όπως είπε, αναξιόπιστα τα αποτελέσματα των δύο πορισμάτων των οικονομικών επιθεωρητών. Όπως υπογράμμισε στο δικαστήριο, δεν ακολουθήθηκαν ελεγκτικά πρότυπα, ενώ ο ίδιος δεν εντόπισε έλλειμμα στη δημοτική επιχείρηση.
Ακόμη, εξετάστηκαν ως μάρτυρες ο γραφολόγος κ. Αναστασιάδης που ορίστηκε από τον Ανακριτή και η γραφολόγος κ. Σωτηράκογλου, στην οποία ανατέθηκε πραγματογνωμοσύνη από τον κ. Δερέ, προκειμένου να αποφανθούν για το φυσικό αυτουργό της πλαστογραφίας στις εκθέσεις ελέγχου, αλλά αμφότεροι απέρριψαν την περίπτωση να ήταν ο κ. Δερές. Πιο συγκεκριμένα, ο πρώτος αρχικά είχε άλλη εκτίμηση, αλλά στη συνέχεια έλαβε το επιπλέον υλικό που είχε προς εξέταση η δεύτερη και συντάχθηκε μαζί της.
Ως μάρτυρες υπεράσπισης κατέθεσαν ο αδερφός του Γ. Δερέ, ο Κώστας Κάλφας, υπάλληλος της ΕΤΕΝΕΞ, ο συνάδελφος του Θ. Καλαϊτζή, Μιχάλης Μηλαράκης, ο Μανώλης Φανουράκης και ο Μανώλης Τσέπελης.
Αποδέχθηκε την κακοδιαχείριση, αλλά απέρριψε την περίπτωση δόλου ο Θ. Καλαϊτζής στην απολογία του
Στην απολογία του ο Θεολόγος Καλαϊτζής παραδέχθηκε ότι τηρούνταν ανορθόδοξη διαδικασία, αλλά επιχείρησε να εξηγήσει τις ιδιαιτερότητες στη χρηματοδότηση της ΕΑΠΑΞ και πώς προκύπτει η διαφορά ανάμεσα στη λογιστική κατάσταση που αποτύπωσαν οι ελεγκτές και την πραγματική κατάσταση που αφορά την ροή του ταμείου. «Το μεγάλο μου σφάλμα, που κατάλαβα εκ των υστέρων, είναι ότι δεν ζήτησα έλεγχο από ορκωτό», απάντησε ο Θ. Καλαϊτζής σε σχετική ερώτηση του Εισαγγελέα, ενώ τόνισε ότι είναι για τον ίδιο πλήγμα η (περίεργη) απώλεια του Γενικού Καθολικού Ταμείου, που εξαφανίστηκε στο διάστημα από τον πρώτο στο δεύτερο έλεγχο, καθώς εκεί καταγραφόταν η πλήρης εικόνα των εισροών και εκροών. Καταληκτικά, ο ίδιος υπογράμμισε ότι μπορεί να επέδειξε βαρύτατη αμέλεια, αλλά δεν υπήρχε κανένας δόλος στη διαχείρισή του.
Ο Γιώργος Δερές στην απολογία του αρνήθηκε ότι έκανε τις λογιστικές εγγραφές και ανέφερε ότι αυτό είχε ανατεθεί στον εξωτερικό λογιστή. Ανέφερε ότι οι τέσσερις επίμαχες εκθέσεις ελέγχου ήρθαν υπογεγραμμένες στα χέρια του και ο ίδιος τις έθεσε υπόψη του ΔΣ. Εξήγησε δε, ότι δεν ήταν σε θέση να ξέρει ποιος τις πλαστογράφησε και ότι ο ίδιος παρότι είχε το δικαίωμα του μελετητή δεν ήταν σε θέση να συντάσσει ή να εποπτεύει ισολογισμούς.
Καταδικαστική εξαιτίας των πορισμάτων και του ύψους του ελλείμματος η πρόταση του Εισαγγελέα
Ο Εισαγγελέας της έδρας στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι δεν υπήρξε έλεγχος επί μία δεκαετία και αναφέρθηκε στην κακοδιαχείριση που εντόπισαν κατά τους ελέγχους τους οι οικονομικοί επιθεωρητές. Σχολίασε ότι «στους κανόνες της λογιστής επιστήμης, στις ΑΕ, όπου βλέπετε μεγάλα λογιστικά υπόλοιπα, υπάρχει λαθροχειρία», ενώ αναρωτήθηκε γιατί να μην κρίνει αξιόπιστα τα πορίσματα των οικονομικών επιθεωρητών, που είναι, όπως είπε, η κορυφή των ελεγκτών του Δημοσίου. Στο θέμα της πλαστογραφίας σύνδεσε την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων με το συγκριτικό υλικό και τάχθηκε υπέρ της άποψης ότι τα στοιχεία δεν είναι επαρκή για καταδίκη. Ο Εισαγγελέας πρότεινε την καταδίκη του Θ. Καλαϊτζή για υπεξαίρεση και απάτη και του Γ. Δερέ για χρήση πλαστού εγγράφου, σχολιάζοντας ότι αν και εμφανίστηκε συμπαθής εικόνα, δεν υπάρχει τίποτα χειροπιαστό προς την κατεύθυνση της απαλλαγής τους. Σχολίασε δε καταληκτικά, ότι «αυτού του είδους τα γιγαντιαία ελλείμματα θέλουν λελογισμένη-συγκρατημένη αυστηρότητα».
Ασάφεια και ατελή στοιχεία στον έλεγχο επικαλέστηκαν οι συνήγοροι. Προβληματισμό για την προκατάληψη που γεννά το λαϊκό αίσθημα εξέφρασε ο Σ. Γιαλάογλου
Ο Στέργιος Γιαλάογλου στην αγόρευσή του στάθηκε ιδιαίτερα στην ασάφεια των αποτελεσμάτων των ελέγχων, αλλά και στην απουσία σύνδεσης ανάμεσα στο λογιστικό και το πραγματικό έλλειμμα, υπογραμμίζοντας ότι οι ελεγκτές προέβησαν μόνο σε λογιστική αποτύπωση. «Μυλόπετρα» χαρακτήρισε και την ομολογία του Θ. Καλαϊτζή για πλημμέλεια στην εποπτεία, ενώ ακόμη βαρύτερη θεώρησε τον χαρακτηρισμό του ελλειμματικού ποσού ως δημοσίου χρέους που βάραινε εξαιρετικά την επαπειλούμενη ποινή. Ισχυρίστηκε, ότι το χρέος δεν ήταν δημόσιο γιατί το αντάλλαγμα των προγραμματικών συμβάσεων που υπογράφονταν με τους ΟΤΑ ήταν εργολαβικό και τόνισε ιδιαίτερα ότι δεν στοιχειοθετείται υπεξαίρεση, αφού ο ίδιος δεν διαχειριζόταν ποτέ χρήματα, διακίνηση μετρητών δεν γινόταν και άρα ήταν αδύνατο να έχουν περάσει στη σφαίρα κατοχής του. Συμπληρωματικά, και προκειμένου να καταδειχθεί η έλλειψη δόλου ο κ. Γιαλάογλου αναφέρθηκε και στο δάνειο που έλαβε η ΕΑΠΑΞ για την αγορά του ακινήτου στην οδό Ματσίνη, όπου ο Θ. Καλαϊτζής μπήκε εγγυητής και τώρα εκδόθηκε σε βάρος του διαταγή πληρωμής, γιατί δεν πληρώνει η υπό εκκαθάριση επιχείρηση. Ιδιαιτέρως δε, στάθηκε στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα και την προκατάληψη που υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί από το λαϊκό αίσθημα, σε τέτοιες περιπτώσεις και σε αυτή τη χρονική συγκυρία για τη χώρα συνολικά.
Ο Θεοχάρης Δαλακούρας αναρωτήθηκε αν ο Θ. Καλαϊτζής μπορεί να γίνει αποδιοπομπαίος τράγος και αν στο πρόσωπό του μπορεί να προσωποποιηθεί όλος ο κρατικός μηχανισμός. Έδωσε βαρύτητα στα ατελή στοιχεία βάσει των οποίων προέκυψαν οι έλεγχοι, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι μέχρι σήμερα οι εκκαθαριστές βρίσκουν νέα έγγραφα, καθώς και στο ότι δεν έχει προκύψει καμία ζημία, αφού η ΕΑΠΑΞ, πλην των μισθών των εργαζομένων, σήμερα δεν χρωστά. Καταληκτικά, σχολίασε ότι το κίνητρο για τον κατηγορούμενο δεν ήταν ποτέ τα χρήματα, αλλά μόνο η ενασχόληση και ανέλιξή του στην πολιτική διαδρομή.
Τέλος, ο Κωνσταντίνος Γκρόζος επεσήμανε ότι δεν υπάρχει στέρεα βάση, δηλαδή ακριβές ποσό για να συνδεθεί με τις επίμαχες πλαστογραφημένες εκθέσεις και τόνισε ότι δεν υπάρχει φυσική αυτουργία.
Να σημειωθεί ότι το αίτημα για νέο έλεγχο του δεύτερου και του τρίτου συνηγόρου απορρίφθηκαν.
Δεν κλείνει με την καταδίκη ο φάκελος της ΕΑΠΑΞ
Το δικαστήριο, επιβάλλοντας τις ποινές δεν αναγνώρισε ελαφρυντικό στο Θεολόγο Καλαϊτζή, ενώ δέχθηκε αυτό του πρότερου έντιμου βίου για το Γιώργο Δερέ, στου οποίου την καταδικαστική απόφαση δέχθηκε ανασταλτική ισχύ με τους περιοριστικούς όρους της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, την μηνιαία εμφάνιση στο αστυνομικό τμήμα και την εγγυοδοσία 10.000 €. Για τον μεν πρώτο αποφάσισε διαρκή αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων για τον δεύτερο για 7 χρόνια. Αμφότεροι άσκησαν έφεση.
Ο φάκελος για την ΕΑΠΑΞ πάντως, της πολύπαθης, της «αμαρτωλής», όπως χαρακτηρίστηκε, είναι πολύ μακριά από το να κλείσει, αν συνυπολογιστεί η διαρκής παραίτηση των εκκαθαριστών και η προανάκριση που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά στη διερεύνηση των ευθυνών του δήμου.
Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr