Τι προβλέπει ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας
Μεγάλες ανατροπές στη διαδικασία πτώχευσης των επιχειρήσεων φέρνει ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Δικαιοσύνης.
Οι αλλαγές που επέρχονται ουσιαστικά καθιστούν ταχύτερες τις πτωχεύσεις ώστε να μη «χρονίζουν» στα δικαστήρια, κάνουν πιο απλές τις διαδικασίες για τη λύση και εξυγίανση μιας εταιρείας, ενώ προβλέπουν ακόμη και «κούρεμα» οφειλών των υπό πτώχευση εταιρειών. Παράλληλα, δίνεται και «δεύτερη ευκαιρία» για τις επιχειρήσεις να επανέλθουν στην επαγγελματική τους δραστηριότητα. Συγκεκριμένα, στις βασικές αλλαγές περιλαμβάνονται:
-Καθιερώνονται διαδικασίες – εξπρές για την πτώχευση μιας εταιρείας με πρόβλεψη ακόμη και της «αποβολής, όπου κρίνεται αναγκαίο, των οφειλετών από τη διοίκηση και απαριθμώντας συγκεκριμένους τρόπους ρύθμισης και διαγραφής χρεών. Επίσης δικαίωμα πτώχευσης θα έχουν μόνο οι εταιρείες που μπορούν να ανταποκριθούν στα έξοδα των πτωχεύσεων.
-Δίνεται δεύτερη ευκαιρία άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας σε όσους ιδιοκτήτες ή μετόχους εταιρειών είναι συνεργάσιμοι στη διάρκεια της πτωχευτικής διαδικασίας. Μέχρι τώρα αμαυρώνονταν για τουλάχιστον 10 χρόνια και με τις νέες διατάξεις σε δύο χρόνια από την πτώχευση θα καθαρίζουν με δικαστική απαλλαγή υπολοίπων χρεών.
-Γίνεται εκτεταμένος έλεγχος για τις δόλιες πτωχεύσεις, όταν δηλαδή οι μέτοχοι θέλουν να βάλουν «λουκέτο» σκόπιμα ώστε να γλιτώσουν τα χρέη. Υπάλληλοι του ΣΔΟΕ και άλλων ελεγκτικών οργάνων θα μπορούν με ανακριτικές αρμοδιότητες να ελέγχουν τις οικονομικές καταστάσεις και την περιουσία των υπό πτώχευση εταιρειών.
Ειδικότερα, και σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου που δόθηκαν σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 27 Οκτωβρίου και θα τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς τις προσεχείς μέρες ικανοποιείται ένα πάγιο αίτημα του επιχειρηματικού κόσμου για τη χορήγηση της δεύτερης ευκαιρίας σε όσους πτωχεύουν λόγω πραγματικής αδυναμίας εκπλήρωσης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους.
Περιγράφεται η δυνατότητα του οφειλέτη να βγει ξανά στον επιχειρηματικό στίβο, εφόσον το πτωχευτικό δικαστήριο τον κηρύξει «συγγνωστό».
Αν δηλαδή επιδεικνύει καλή πίστη τόσο κατά την κήρυξη της πτώχευσης όσο και κατά τη διάρκειά της, είναι συνεργάσιμος με τα όργανα της πτώχευσης και αν η πτώχευση δεν οφείλεται σε δόλιες ενέργειές του. Τότε ο επιχειρηματίας, ως φυσικό πρόσωπο, αφού υποβάλλει σχετική αίτηση και μετά την παρέλευση δύο ετών από την κήρυξη της πτώχευσης μπορεί να πετύχει απόφαση που θα τον απαλλάσσει ακόμη και πλήρως από το υπόλοιπο των απαιτήσεων των πιστωτών του που δεν ικανοποιείται από την πτωχευτική περιουσία. Με απλά λόγια, είναι εφικτό να σβήνονται ακόμη και χρέη του. Την αίτηση για να κερδίσει τον τίτλο του «συγγνωστού» είναι δυνατόν να την υποβάλει ακόμη και πριν από τη διετία, εφόσον έχει περατωθεί η πτώχευση. Με άλλες διατάξεις του νέου πτωχευτικού κώδικα που απαριθμεί τις 88 σελίδες επιδιώκεται να μπει μπλόκο στις δόλιες πτωχεύσεις, δηλαδή επιχειρηματιών που σκοπίμως… βαράνε κανόνι.
Έτσι, ο εισηγητής (δικαστής) μπορεί να αναθέτει σε ειδικούς ανακριτικούς υπαλλήλους του ΣΔΟΕ ή σε άλλα ελεγκτικά όργανα της Διοίκησης τη διενέργεια συγκεκριμένων ανακριτικών πράξεων, όπως έλεγχο και σύνταξη σχετικής έκθεσης ή λήψη αντιγράφων από τα φορολογικά και λοιπά βιβλία και στοιχεία του οφειλέτη. Σκοπός είναι διαπιστωθεί η πραγματική οικονομική κατάσταση και περιουσία του επιχειρηματία που έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτωχεύσεως.
Επιπλέον, αν η παύση πληρωμών π.χ. της ανώνυμης εταιρείας προκλήθηκε από δόλο η βαρεία αμέλεια των μελών του διοικητικού της συμβουλίου, τα υπαίτια μέλη ευθύνονται εις ολόκληρον σε αποζημίωση έναντι των συναλλαχθέντων με την εταιρία τρίτων για τη ζημιά που τους προκλήθηκε. Την ίδια ευθύνη έχει κι εκείνος που άσκησε την επιρροή.
Η πτώχευση κηρύσσεται εφόσον με βάση τα οικονομικά στοιχεία που τίθενται υπόψη του πτωχευτικού δικαστηρίου πιθανολογείται βάσιμα ότι η περιουσία του οφειλέτη επαρκεί για την κάλυψη των εξόδων της διαδικασίας. Με την απόφαση που κηρύσσει την πτώχευση το δικαστήριο διορίζει εισηγητή δικαστή και σύνδικο της πτώχευσης και διατάσσει τη σφράγιση της πτωχευτικής περιουσίας. Σε διάστημα εντός τεσσάρων μηνών το δικαστήριο ορίζει ημερομηνία συνέλευσης των πιστωτών.
Αίτηση πτώχευσης
Με την αίτηση ο οφειλέτης υποχρεούται να καταθέσει, με ποινή απαραδέκτου, τις οικονομικές του καταστάσεις -εφόσον υπάρχουν- για την τελευταία χρήση, βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας για τα χρέη του οφειλέτη προς το δημόσιο και άλλα έγγραφα που στηρίζουν τα παρεχόμενα από τον οφειλέτη στοιχεία, βεβαιωμένα ως προς την ακρίβεια του περιεχομένου τους από τον υπεύθυνο για τη διεύθυνση του λογιστηρίου -όπου υπάρχει- και από τον νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης. Στην περίπτωση των κεφαλαιουχικών εταιρειών, οι ως άνω οικονομικές καταστάσεις πρέπει να είναι δημοσιευμένες και εγκεκριμένες από τη γενική συνέλευση. Το δικαστήριο έχει τη δυνατότητα να διατάξει αυτεπάγγελτα τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης σχετικά με την οικονομική κατάσταση του οφειλέτη. Το σχετικό κόστος βαρύνει την πτωχευτική περιουσία.
Σχέδιο σωτηρίας για 400 χιλιάδες επιχειρήσεις
Το μεγάλο ξεκαθάρισμα του επιχειρηματικού χάρτη στη χώρα, θα σημάνει η ενεργοποίηση του Πτωχευτικού Κώδικα καθώς και το θεσμικό πλαίσιο για τα «κόκκινα» δάνεια, με τη θέσπιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού.
Πάνω από 60 δισ. ευρώ είναι τα μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια σε σύνολο 108 δισ. και οι εταιρείες που χρωστούν ανέρχονται σε περίπου 400 χιλιάδες. Από αυτές περί τις 70 χιλιάδες ενδεχομένως να βάλουν λουκέτο, καθώς δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν.
Τις επόμενες ημέρες θα έρθει στη δημοσιότητα και το νομοσχέδιο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, το οποίο θα προβλέπει συγκεκριμένη διαδικασία για τη ρύθμιση χρεών σε τράπεζες, εφορία και Ταμεία, συνολικά. Μεταξύ των προβλέψεων του νέου πλαισίου θα είναι η μετοχοποίηση των χρεών και η απομάκρυνση των «δύστροπων» μετόχων, αλλά και «κούρεμα» οφειλών μέσα από ένα σχέδιο βιωσιμότητας της κάθε επιχείρησης.
Ομως, για να προχωρήσει η όποια ρύθμιση θα πρέπει η επιχείρηση να θεωρηθεί βιώσιμη, αλλιώς την περιμένει… ξαφνικός θάνατος. Οσο για τους μεγαλομετόχους, θα κληθούν να συμβάλουν στο σχέδιο εξυγίανσης αναζητώντας και οι ίδιοι κεφάλαια ενίσχυσης, ενώ δεν αποκλείεται και ο ορισμός διοίκησης από τους πιστωτές σε περίπτωση που δεν υπάρχει συνεργασία. Με τον τρόπο αυτό θα επιχειρηθεί να διασωθεί η εταιρεία, ώστε να διασωθούν και χιλιάδες θέσεις εργασίας που είναι επισφαλείς.
