Στο ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής χτύπησε η «καρδιά» της αθλητικής επιστήμης από την Ελλάδα και όχι μόνο το τριήμερο 20-22 Μαΐου
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα η παρουσίαση της Ξανθιώτισσας Αλεξίας Γκιρτζίκη με θέμα τις αθλητικές τηλεοπτικές μεταδόσεις και το δίκαιο του ανταγωνισμού
Στην Κομοτηνή και τις εγκαταστάσεις του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης ήταν στραμμένα τα βλέμματα ανθρώπων και παραγόντων του αθλητισμού το τριήμερο 20-22 Μαΐου, καθώς το παραπάνω διάστημα πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες του 24ου Διεθνούς Συνεδρίου του ΤΕΦΑΑ της γειτονικής πόλης.
Για τρεις ημέρες η καρδιά της αθλητικής επιστήμης στην Ελλάδα χτυπούσε στην Κομοτηνή, ενώ για ακόμη μία φορά σημειώθηκαν συμμετοχές από το εξωτερικό
(Αγγλία, Γερμανία, Νορβηγία, Φινλανδία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Αυστραλία κ.α.) αποδίδοντας το χαρακτηρισμό του διεθνούς στη διοργάνωση, η οποία ολοκληρώθηκε με απόλυτη επιτυχία.
Εκατοντάδες σύνεδροι βρέθηκαν στην πρωτεύουσα της Ροδόπης, παρουσίασαν εργασίες, συμμετείχαν σε στρογγυλές τράπεζες και γενικά παρακολούθησαν τις εργασίες του Συνεδρίου. Παράλληλα, συμμετείχαν στις παράλληλες εκδηλώσεις και είχαν την ευκαιρία, εκτός από τις διάφορες παρουσιάσεις, να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με πολλά θέματα και ζητήματα του χώρου του αθλητισμού.
Στους παρευρισκόμενους και συμμετέχοντες υπήρξαν αρκετές ξανθιώτικες παρουσίες. Μεταξύ άλλων αυτή του Ξανθιώτη (με καταγωγή από το Μαγικό) διακεκριμένου ιατρού κ. Γιώργου Γκοδόλια ο οποίος ήταν και ένας εκ των τεσσάρων προέδρων της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου, του προέδρου της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας κ. Γιώργου Γκιρτζίκη, ο οποίος κλήθηκε μάλιστα στο βήμα για να μιλήσει, ενώ αίσθηση προκάλεσε και η παρουσία του προέδρου της ΠΑΕ Skoda Ξάνθη κ. Άρη Πιαλόγλου. Ανάμεσα στους θεατές που παρακολούθησαν τις διάφορες παρουσιάσεις βρέθηκαν επίσης πολλοί προπονητές, γυμναστές και αθλητές από ξανθιώτικους συλλόγους, ενώ αξίζει να σημειωθεί και η παρουσία του ξανθιώτικου ντουέτου τραγουδιστριών, Ελένης και Σουζάνας Βουγιουκλή, που παρουσίασαν δρώμενο της ειδικότητας παραδοσιακών χορών.
Όλα αυτά μέσα στην άψογη διοργάνωση, όπου πήραν μέρος συνολικά 500 σύνεδροι από οκτώ χώρες που συμμετείχαν σε έξι σεμινάρια, επτά στρογγυλές τράπεζες, 250 ανακοινώσεις με ερευνητικές μελέτες που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων της αθλητικής επιστήμης.
Η παρουσίαση της Ξανθιώτισσας Αλεξίας Γκιρτζίκη
Ξανθιώτικη παρουσία υπήρξε και ανάμεσα στους εισηγητές άρθρων και εργασιών στο συνέδριο, με την ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα παρουσίαση της Ξανθιώτισσας δικηγόρου (και δημοτικής συμβούλου Δήμου Ξάνθης) κας. Αλεξίας Γκιρτζίκη, η οποία μέσω ηλεκτρονικών πολυμέσων παρουσίασε δύο άρθρα που αφορούσαν:
1) «Αθλητική δράση και τηλεοπτική μετάδοση αγώνων»
2) «Τηλεοπτική μετάδοση αγώνων, δίκαιο του ανταγωνισμού και αρχή ιδιαιτερότητας του αθλητισμού».
Αμφότερες οι παρουσιάσεις προσέλκυσαν το ενδιαφέρον πολλών παρευρισκομένων που τις παρακολούθησαν. Η κα. Αλεξία Γκιρτζίκη μίλησε στο «Ε» σχετικά με τη συμμετοχή της στο 24ο διεθνές συνέδριο του ΤΕΦΦΑ Κομοτηνής, αναφέροντας:
Α.Γ.: «Η παρουσίαση μου αφορούσε το διδακτορικό μου στο ΤΕΦΑΑ, όπου έπρεπε να παρουσιάσω τη σχετική εργασία. Αυτή αφορά τα ζητήματα με τις αθλητικές δράσεις και αγώνες και την τηλεοπτική μετάδοσή τους και το κατά πόσο μπορούν να προσφέρονται στους θεατές μέσω ελεύθερων συχνοτήτων ή συνδρομητικών, καθώς υπάρχουν διάφορες προεκτάσεις, μέχρι και κοινωνικές καθώς οι αγώνες ως αθλητικά γεγονότα θεωρούνται αγαθά/δικαιώματα του ανθρώπου που πρέπει να μπορεί να απολαμβάνει χωρίς κανενός είδους διακρίσεις. Είναι πολυσύνθετα ζητήματα που αφορούν όλους όσους ασχολούνται με τον αθλητισμό, καθώς έχει προεκτάσεις από τις μικρότερες διοργανώσεις μέχρι τις κορυφαίες διασυλλογικές και διεθνείς».
Σχετικά με τη διοργάνωση του συνεδρίου η Ξανθιώτισσα Νομικός ανέφερε:
Α.Γ.: «Παρά τις δυσκολίες της εποχής, το 24ο συνέδριο ΔΣΦΑΑ του ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής σημείωσε μεγάλη επιτυχία, με μεγάλη προσέλευση και συμμετοχές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Υπήρξαν συναντήσεις και επαφές ανάμεσα σε ανθρώπους του αθλητισμού, συζητήσεις σε στρογγυλές τράπεζες και παρουσιάσεις ιδιαίτερα ενδιαφερουσών εργασιών. Μέσα από τέτοια συνέδρια οι συμμετέχοντες αλλά και οι θεατές αποκτούν εμπειρίες και γνώσεις γύρω από τον χώρο του αθλητισμού που μπορούν να χρησιμοποιήσουν στη μετέπειτα πορεία και σταδιοδρομία τους».
Περίληψη από τα άρθρα που παρουσίασε η κα. Αλεξία Γκιρτζίκη στο 24ο διεθνές συνέδριο αθλητισμού:
«Αθλητική δράση και τηλεοπτική μετάδοση αγώνων»
Η τηλεοπτική μετάδοση και αναμετάδοση των αθλητικών αγώνων αποτελεί πρόβλημα για ειδική και αυτοτελή μελέτη στο πλαίσιο του Αθλητικού Δικαίου. Το περιεχόμενο αυτής της αναμετάδοσης ως αθλητικό γεγονός στα πλαίσια της θεσμικής υπόστασης του αθλητισμού και το δικαίωμα των πολιτών για ενημέρωση, πληροφόρηση και ψυχαγωγία δια του αθλητικού γεγονότος, αλλά και η ανάπτυξη της αντιλήψεως των πολιτών για τα αθλητικά δρώμενα, αποτελούν απόψεις του προβλήματος που χρήζουν διερεύνησης.
Το πρόβλημα αυτό εξετάζεται στο πλαίσιο της παραδόσεως του Αθλητισμού ως έκφανση του Ελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού, της δυνατότητας δια των σύγχρονων μέσων της τεχνολογίας, της επικοινωνίας και της προαγωγής του πολιτισμού δια των αθλητικών δραστηριοτήτων και δια των αθλητικών αγώνων, στην βάση των κανόνων δικαίου του αθλητισμού και του κοινοτικού δικαίου ανταγωνισμού.
Ο αγώνας ως ένα αθλητικό γεγονός θεωρείται αγαθό/δικαίωμα του ανθρώπου, το οποίο πρέπει να μπορεί να το απολαμβάνει, σύμφωνα με τον καταστατικό χάρτη της UNESCO, με ελευθερία στην δημιουργία, χωρίς διάκριση κοινωνική, γλώσσας, φύλου, θρησκείας, πολιτικής ή άλλων παραγόντων. Το δικαίωμα αυτό του ανθρώπου στηρίζεται σε θεμελιώδεις, διεθνείς και εθνικούς νόμους, όπως το άρθρο 8 του Καταστατικού Χάρτη της UNESCO, τα άρθρα 17 & 59 της Ολυμπιακής Χάρτας, τα άρθρα 4 παρ.1 & 2, 5 παρ. 1 και 15 του Συντάγματος της Ελλάδος.
Το δικαίωμα τηλεοπτικής μετάδοσης, αναμετάδοσης και διανομής αθλητικών αγώνων ρυθμίζεται από τις ειδικές διατάξεις του Ν. 2725/1999. Ειδικές διατάξεις καθορίζουν το πλαίσιο για την ελεύθερη προβολή και επί πληρωμή της τηλεοπτικής αναμετάδοσης αθλητικών αγώνων, όπως: α) το δικαίωμα χορήγησης αποκλειστικών προνομίων, β) την ελεύθερη προβολή κινηματογραφικών αποσπασμάτων, γ) τα δικαιώματα μετάδοσης αθλητικών αγώνων νομικών αθλητικών προσώπων, δ) την εφαρμογή τους σε τηλεοπτικά δίκτυα, οργανισμούς, σταθμούς, ε) την χορήγηση δικαιώματος αναμετάδοσης αθλητικών αγώνων έναντι πληρωμής.
Στο πεδίο της παραπάνω εμπορικής δραστηριότητας εντάσσεται και η εκμετάλλευση του αθλητικού γεγονότος ως θεάματος, υπό την έννοια του δικαιώματος χορήγησης αποκλειστικών προνομίων αναμετάδοσης σε έναν οργανισμό ή και της ειδησεογραφικής διανομής και δέσμευση μη μεταβίβασης. Επειδή όμως το αποκλειστικό δικαίωμα της τηλεοπτικής αναμετάδοσης των αθλητικών γεγονότων σχετίζεται άμεσα με την πληροφόρηση του κοινού για τα αθλητικά δρώμενα/αγώνες, η οποία πληροφόρηση συνίσταται στην μετάδοση πληροφοριών επί ζητημάτων που αποτελούν προϊόντα του λόγου και της τέχνης, τίθενται θέματα που σχετίζονται με την πληροφόρηση και την ισότητα των όρων, την μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, την προστασία των προϊόντων λόγου και τέχνης, την κοινωνική αποστολή του αθλητισμού, την ηθική και το φίλαθλο πνεύμα. Â
«Τηλεοπτική μετάδοση αγώνων, δίκαιο του ανταγωνισμού και αρχή ιδιαιτερότητας του αθλητισμού»
Ο σύγχρονος επαγγελματικός αθλητισμός απαρτίζεται από ένα πλέγμα δραστηριοτήτων, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν προεχόντως οικονομικό χαρακτήρα. Ειδικά ορισμένες από τις δραστηριότητες αυτές συνεπάγονται σημαντικά οικονομικά μεγέθη για όλους τους εμπλεκόμενους σε αυτές. Χαρακτηριστικό είναι ότι, σύμφωνα με τα πρακτικά του Έκτακτου Συνεδρίου της FIFA (26 Φεβρουαρίου 2016), το 81 % των εσόδων της FIFA για την χρονική περίοδο 2014-2015 προέρχονται από την πώληση τηλεοπτικών δικαιωμάτων των αγώνων που τελούν υπό την αιγίδα αυτής.
Φυσικό επακόλουθο είναι η αθλητική δραστηριότητα να προσελκύει το ενδιαφέρον του Δικαίου και κυρίως του Οικονομικού Δικαίου και ιδιαίτερα του Δικαίου του Ανταγωνισμού. Οι βασικοί κανόνες του Κοινοτικού Δικαίου περιέχονται στον Τίτλο VI της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Βασικές διατάξεις αποτελούν το άρθρο 81 (απαγόρευση συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών μεταξύ επιχειρήσεων) και το άρθρο 82 (καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης) της Συνθήκης της Ε.Ε. Για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών τέθηκε σε ισχύ από την 1η Μαΐου 2004 ο 1/2003 Κανονισμός του Συμβουλίου της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την κλασσική πλέον νομολογία του ΔΕΚ «ο αθλητισμός υπόκειται παραδοσιακά στο Κοινοτικό Δίκαιο στην έκταση που συνιστά οικονομική δραστηριότητα κατά την έννοια του άρθρου 2 της Συνθήκης». Πρόσφατα μάλιστα το ΔΕΚ στην υπόθεση Meca – Medina έκρινε ότι: « Ακόμη και αν υποτεθεί ότι οι κανόνες που διέπουν την αθλητική δραστηριότητα δεν συνιστούν περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία, διότι αφορούν αποκλειστικά ζητήματα που αφορούν τον αθλητισμό και είναι αυτοί καθαυτοί ξένοι προς την οικονομική δραστηριότητα, το γεγονός αυτό δεν συνεπάγεται, ούτε ότι η οικεία αθλητική δραστηριότητα εκφεύγει κατ’ ανάγκην από το πεδίο εφαρμογής των άρθρων 81 ΕΚ και 82 ΕΚ, ούτε ότι οι κανόνες αυτοί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που προσιδιάζουν στα άρθρα αυτά».
Όμως, η αθλητική οικονομική δραστηριότητα είναι κατά γενική ομολογία ιδιαίτερης φύσης που δεν προσιδιάζει σε καμία άλλη οικονομική δραστηριότητα. Σύμφωνα με την Έκθεση του Ελσίνκι «ο αθλητισμός πραγματοποιεί λειτουργίες στους τομείς της κοινωνίας, του πολιτισμού, της υγείας και της εκπαίδευσης». Εξάλλου, ο αθλητισμός δεν λειτουργεί υπό τους ίδιους όρους όπως οι άλλες οικονομικές δραστηριότητες/επιχειρήσεις/βιομηχανίες. Ο αθλητισμός, πέρα από οικονομική δραστηριότητα, είναι παράλληλα μια κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα, η οποία έχει αναπτύξει ένα ιδιαίτερο σύστημα κανόνων, το οποίο τείνει περισσότερο στην ενδυνάμωση του ανταγωνισμού, παρά στον περιορισμό του. Και αυτό συμβαίνει πολύ απλά διότι αυτό επιτάσσεται από την ίδια την φύση της αθλητικής δραστηριότητας, ο ανταγωνισμός είναι το μέσο που θα οδηγήσει σε κατάρριψη ρεκόρ, ένας αγώνας και ένα πρωτάθλημα ανταγωνιστικό καθίσταται θελκτικότερο για το φιλοθεάμον κοινό.