Αποκαλυπτικά στοιχεία από την εφαρμογή «Απογραφή» του υπουργείου Εσωτερικών 800×600
Γ. Μπούτος: «Ζητούμενο όχι το μεγάλο Δημόσιο, αλλά ο εξορθολογισμός και η πάταξη της γραφειοκρατίας»
Τι φταίει για την μη αποτελεσματική λειτουργία του δημόσιου τομέα; Η απάντηση δεν είναι αυτή του ενός εκατομμυρίου. Είναι φανερό ότι φταίει η οργάνωσή του. Την διαπίστωση αυτή, που εμφανίζεται ως το αντίπαλον δέος στην κριτική για το μέγεθος του δημόσιου τομέα, επιβεβαιώνουν τα στοιχεία για την διάρθρωση των Νομικών Προσώπων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, που λειτουργούν ως δορυφόροι γύρω από την κεντρική κυβέρνηση και τα οποία αποκαλύπτουν ότι περίπου 200 φορείς λειτουργούν με μόλις έναν υπάλληλο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφονται στην ιστοσελίδα «Απογραφή» του υπουργείου Εσωτερικών, συνολικά αυτοί που λειτουργούν με προσωπικό 20 ατόμων ανέρχονται σε περίπου 1.000, ενώ αυτοί που απασχολούν πάνω από 50 υπαλλήλους –που θεωρείται κρίσιμο μέγεθος για την ύπαρξη ενός οργανισμού– δεν είναι πάνω από 600. Ενδεικτικό της πανσπερμίας των Νομικών Προσώπων Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου είναι επίσης το γεγονός ότι με 2 υπαλλήλους λειτουργούν πάνω από 100 ΝΠΔΔ, ενώ άλλοι τόσοι λειτουργούν με προσωπικό 3 ατόμων. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, συνολικά το Δημόσιο έχει περίπου 2.600 τέτοιους «δορυφόρους», οι οποίοι απασχολούν περί τις 200.000 υπαλλήλους.
Πρόβλημα οργάνωσης και έλλειψη λειτουργικότητας
Στη μακρά λίστα των Νομικών Προσώπων Δημόσιου ή Ιδιωτικού Δικαίου, περιλαμβάνεται πληθώρα φορέων, στην πλειονότητά τους ίσως χρήσιμοι και απαραίτητοι για τη λειτουργία της κοινωνίας. Το πρόβλημα δεν είναι στην ύπαρξή τους ή στο κόστος τους –αν και μεταξύ αυτών εύκολα μπορεί κάποιος να βρει κραυγαλέες περιπτώσεις σκοπιμότητας. Το πρόβλημα βρίσκεται στην οργάνωσή τους και στη λειτουργικότητα που μπορεί να έχει ένας φορέας που απασχολεί ένα, δύο ή τρία άτομα, και το κατά πόσο ένας τέτοιος φορέας μπορεί να λειτουργεί προς όφελος του κοινωνικού συνόλου, να λογοδοτεί, να ελέγχεται και να είναι εν ολίγοις αποτελεσματικός.
Συρρίκνωση του Δημοσίου, χωρίς μέριμνα για την πάταξη της γραφειοκρατίας
Τα στοιχεία δείχνουν τους ΟΤΑ να κυριαρχούν στην επιστράτευση αντίστοιχων φορέων. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι στα τελευταία πέντε έτη οι δήμοι υποχρεώθηκαν να συρρικνώσουν τα ΝΠΔΔ ή ΝΠΙΔ που έχουν υπό τον έλεγχό τους από τα σχεδόν 20, όχι σε πάνω από 6 για κάθε δήμο. Το αποτέλεσμα ήταν ο περιορισμός από τα περίπου 3.000 το 2010 σε 1.200 το 2015, καταγράφοντας μια περικοπή που αγγίζει πάνω κάτω το 60%. Η δραστική περικοπή που υπήρξε την τελευταία πενταετία είναι εμφανής στα στοιχεία που δίνονται, αφού από 942.625 υπαλλήλους που διέθετε ο δημόσιος τομέας της χώρας το 2009, οδηγηθήκαμε σε 684.873 το 2015. Όπως δήλωσε στο «Ε» ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ στην Ξάνθη, Γιάννης Μπούτος: «Η προσωπική μου θέση δεν είναι υπέρ ενός μεγάλου Δημοσίου, αλλά ενός λειτουργικού, χωρίς τα προβλήματα γραφειοκρατίας που διαιωνίζονται και με δυνατότητες ευελιξίας. Δεν είναι δυνατόν να χρειάζεται μετακίνηση υπαλλήλου για λόγους λοχείας ή σοβαρής ασθένειας και αυτή να εγκρίνεται μετά από ένα εξάμηνο».
