Η Διαχείριση περνά στους δήμους – Αναστέλλονται οι διαγωνισμοί ΣΔΙΤ μεταξύ των οποίο και ο διαγωνισμός για την ΜΕΑ Αλεξανδρούπολης
Δίνεται έμφαση στην ανακύκλωση
Τα πάνω κάτω στη διαχείριση απορριμμάτων φέρνει νομοσχέδιο του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας που τέθηκε σε διαβούλευση και στην κυριολεξία τινάζει στον «αέρα» τα περιφερειακά σχέδια αφού μεταφέρει την ευθύνη για τη διαχείριση απορριμμάτων στους δήμους και αναστέλλει όλους τους τρέχοντες διαγωνισμούς μέσω ΣΔΙΤ για τις Μονάδες Επεξεργασίας (ΜΕΑ) μεταξύ των οποίων και ο διαγωνισμός για την ΜΕΑ Αλεξανδρούπολης που ήταν ένας σημαντικός κρίκος της αλυσίδας του Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων ΑΜΘ που επιχειρείται να υλοποιηθεί επί μια 12ετία!
Νέο μοντέλο διαχείρισης απορριμμάτων με έμφαση στην ανακύκλωση προωθεί η κυβέρνηση
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Γιάννης Τσιρώνης κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ), οι δήμοι αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαχείριση όλου του κύκλου επεξεργασίας και αξιοποίησης των απορριμμάτων. Ειδικότερα αναλαμβάνουν την εκπόνηση τοπικών δημοτικών σχεδίων διαχείρισης των αποβλήτων στα όρια κάθε δήμου, δίνοντας έμφαση στη διαλογή από την πηγή των ανακυκλώσιμων υλικών. Στόχος – όπως είπε ο αν. υπουργός – είναι να μειωθούν οι ποσότητες απορριμμάτων που καταλήγουν στους ΧΥΤΑ. Παράλληλα κάτι που εισάγεται για πρώτη φορά: Θα δοθεί η δυνατότητα σε συνεργασία και με κοινωνικές επιχειρήσεις που συγκροτούνται για παράδειγμα από ομάδες ανέργων να υπογράφουν προγραμματική σύμβαση με το δήμο για την προώθηση της ανακύκλωσης.
Σ΄ ότι αφορά τις Συμπράξεις Ιδιωτών και δημόσιου τομέα τα λεγόμενα ΣΔΙΤ προβλέπεται στο νέο εθνικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων όλα τα έργα και οι υποδομές για τα οποία δεν έχουν υπογραφεί συμβάσεις θα ανασταλούν και αντ΄ αυτών η διαχείριση των απορριμμάτων θα ανασχεδιαστεί με βάση τη διαχείριση του νέου σχεδίου. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα τελεσφορήσει πλήθος διαγωνισμών που βρίσκεται τα τελευταία τρία χρόνια σε εξέλιξη, για παράδειγμα Πελοπόννησος, Δυτική Μακεδονία, Ηλεία, Σέρρες, Ήπειρος, Αλεξανδρούπολη και άλλες. Η νέα πρόταση γα τη διαχείριση των απορριμμάτων στη χώρα προτάσσει την ανακύκλωση και τη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων έναντι της δημιουργίας μεγάλων μονάδων για τη διαχείρισή τους.
Ανατροπή του περιφερειακού σχεδιασμού διαχείρισης απορριμμάτων
Τα νέα δεδομένα ανατρέπουν τα ήδη δρομολογηθέντα του περιφερειακού σχεδιασμού της ΑΜΘ και σύγχυση επικρατεί αναφορικά με το ποιος θα είναι ο ρόλος του φορέα διαχείρισης του Σχεδίου, της ΔΙΑΑΜΑΘ, που συγκροτούν οι 22 δήμοι της Περιφέρειας ΑΜ- Θ. Ο δήμαρχος Ξάνθης κ. Δημαρχόπουλος ερωτηθείς για το θέμα κράτησε αποστάσεις από τους σχεδιασμούς της νέας κυβέρνησης αναφορικά με τα ΣΔΙΤ επισημαίνοντας ότι είναι ένα καλό εργαλείο σ’ ότι αφορά δε το θέμα της διαχείρισης σε επίπεδο δήμων σημείωσε ότι ο δήμος Ξάνθης είναι πρωτοπόρος καθώς ο ΣΔΑΝ Ξάνθης που συγκροτούν οι δήμοι του νομού διαχειρίζονται τον ΧΥΤΑ Ξάνθης επί χρόνια και έχουν αποκτήσει την τεχνογνωσία που απαιτείται. Τέλος σ’ ότι αφορά τα πρόστιμα τόνισε πως η Ξάνθη δεν κινδυνεύει από πρόστιμα γιατί δεν έχει ΧΑΔΑ. Â
Τι προβλέπει το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων
Μεταξύ άλλων, προβλέπει:
-Καθιέρωση χωριστής συλλογής αποβλήτων για γυαλί, χαρτί, μέταλλο και πλαστικό, όπως ορίζει η κοινοτική λειτουργία, αλλά δεν έχει πράξει μέχρι στιγμής η χώρα. Στόχος να εξασφαλιστεί η ανακύκλωση του 25% έως το 2020.
-Καθιέρωση της χωριστικής συλλογής δύο αποβλήτων προκειμένου αυτή να φτάσει το 40% μέχρι το 2020. Πρόκειται για ένα ακόμη πεδίο στο οποίο μέχρι στιγμής η πρόοδος είναι μηδαμινή.
-Επανασχεδιασμός των έργων και των υποδομών που προβλέπουν οι υπό αναθεώρηση περιφερειακοί σχεδιασμοί για τη διαχείριση απορριμμάτων στην κατεύθυνση που δίνει το νέο εθνικό
σχέδιο.
-Ριζική αναθεώρηση της λειτουργίας των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης (για παράδειγμα χωριστά συστήματα συλλογής για μπαταρίες, λάμπες, κλπ).
-Μάλιστα, το υπουργείο επισημαίνει ότι τα έσοδα των συστημάτων αυτών αποτελούν δημόσιο πόρο και πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να ελεγχθούν μέσω κρατικού λογιστικού συστήματος για αν αποτελέσουν επενδυτικό κονδύλιο για την ανάπτυξη των συστημάτων. Σήμερα τα συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης διαχειρίζονται τα ίδια τα έσοδά τους έχοντας σε κάποιες περιπτώσεις πολύ μεγάλα αποθεματικά που παραμένουν σε αχρηστία.
-Τέλος, οι δήμοι θα πρέπει υποχρεωτικά να αναθεωρήσουν τα σχέδια διαχείρισής τους.
Ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση με τα σκουπίδια
Σύμφωνα με στοιχεία που δοθήκαν σήμερα στη δημοσιότητα, στην Ελλάδα λειτουργούν 75 ΧΥΤΑ, 54 σταθμοί μεταφόρτωσης απορριμμάτων, 31 κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών και 4 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων. Ενώ, υπό κατασκευή βρίσκονται 19 νέοι ΧΥΤΑ, 17 επεκτάσεις ΧΥΤΑ και 34 σταθμοί μεταφόρτωσης απορριμμάτων.
Στους 52 ανέρχονται σήμερα οι ενεργές χωματερές και στις 162 αυτές που έχουν κλείσει, αλλά δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες το υπουργείο Περιβάλλοντος το πρόστιμο, το οποίο αντιστοιχεί στις χωματερές αυτές είναι 10.640.000 ευρώ, το οποίο θα καταβληθεί εφόσον τα στοιχεία που υπέβαλλαν
οι ελληνικές αρχές στις 2 Ιουνίου γίνουν αποδεκτά από την Ευρωπαική Ενωση.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα έχει ήδη καταβάλλει πρόστιμο ύψους 14, 5 εκατ. ευρώ, καθώς στις 2 Δεκεμβρίου του 2014, όποτε και εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση του ευρωδικαστηρίου, είχε 70 ενεργές χωματερές και 223 που έκλεισαν, αλλά δεν είχαν αποκατασταθεί. Αυτά τα 14, 5 εκατ. είναι το κομμάτι του προστίμου που καταβάλλεται εφάπαξ, ενώ το δεύτερο κομμάτι του προστίμου υπολογίζεται ανάλογα με την πρόοδο της χώρας στο κλείσιμο και αποκατάσταση των χωματερών σε εξαμηνιαία βάση.
Επομένως, ο επόμενος υπολογισμός θα γίνει στις 2 Δεκεμβρίου του 2015. Τότε η χώρα θα καταβάλλει 80.000 ευρώ για κάθε χωματερή σε λειτουργία και 40.000 ευρώ για κάθε χωματερή που θα έχει κλείσει, αλλά δεν θα έχει αποκατασταθεί.
