Χαριστική βολή για τους εργολάβους ΕΝΦΙΑ και συμπληρωματικοί φόροι
Δύσκολα βρίσκονται αξιοπρεπή διαμερίσματα για ενοίκιο – περισσότερες φοιτητικές κατοικίες ανοίκιαστες φέτος
Περαιτέρω πτώση των τιμών στην αγορά κατοικίας και αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων στην Ελλάδα το 2015 διαβλέπει ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch στο πλαίσιο έκθεσης που καλύπτει τις αγορές ακινήτων σε 22 χώρες, κυρίως του ανεπτυγμένου κόσμου. Τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης έχουν υποχωρήσει σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Βρετανίας. Βασικοί παράγοντες που, όμως, δεν είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν είναι τα αυστηρά κριτήρια στην παροχή στεγαστικών δανείων, τα οποία εντοπίζονται π.χ. στην περιφέρεια της Ευρωζώνης λόγω αναιμικής ανάπτυξης, και η μεγάλη άνοδος στις τιμές των ακινήτων σε χώρες όπως η Βρετανία, που αποθαρρύνουν αρκετούς υποψήφιους καταναλωτές.
Καμιά προοπτική ανάπτυξης στην αγορά κατοικίας
Στην Ελλάδα, η αδύναμη ζήτηση και η διστακτικότητα των τραπεζών να χορηγήσουν στεγαστικά δάνεια επισκιάζουν κάθε προοπτική ανάπτυξης στην ελληνική αγορά κατοικίας. Αναφερόμενη στην αβέβαιη οικονομική προοπτική που επικρατεί στη χώρα, η Fitch εκτιμά πως οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα συνεχίσουν να κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα. Οπότε, η στήριξη του δανειολήπτη μέσα από ρυθμίσεις δανείων θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στον τομέα της στεγαστικής πίστης, όσο θα βρίσκεται σε εξέλιξη η σταθεροποίηση της οικονομίας.
Στην Ελλάδα η μεγαλύτερη μείωση στεγαστικών δανείων
Με βάση εκτενή έρευνα που στηρίχθηκε σε 19 χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου, εξάγεται το συμπέρασμα ότι μια γενιά υποψήφιων αγοραστών πρώτης κατοικίας έχει αποκλειστεί από την αγορά, ένα φαινόμενο που μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω αστάθεια των αγορών και στην υιοθέτηση μέτρων στήριξης. Την περασμένη εβδομάδα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποίησε ότι οι «σφικτές» συνθήκες στην παροχή δανείων μπορούν να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερο πλήγμα σε χώρες που έχουν υποστεί κρίση στην αγορά στεγαστικής πίστης, κάνοντας αναφορά σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες που θέτουν σε κίνδυνο την ανάπτυξη των οικονομιών τους, πνίγοντας την ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας. Η Ελλάδα παρουσιάζει την μεγαλύτερη μείωση στην παροχή στεγαστικών δανείων από το 2007.
Η οικοδομή ‘’πέθανε’’ μαζί με την αντιπαροχή
Όπως παρουσίασε ρεπορτάζ του «Ε» στο τέλος του 2014, η οικοδομική δραστηριότητα στην Ξάνθη έχει κυριολεκτικά ‘’πεθάνει’’. Τα τελευταία χρόνια εκδίδονται ελάχιστες άδειες, που αφορούν μικρές ιδιόκτητες οικοδομές. Ο λόγος είναι, φυσικά, η έλλειψη αγοραστικού κοινού, αφού παραμένουν ολοκληρωμένα και αδιάθετα διαμερίσματα σε οικοδομές που ολοκληρώθηκαν πριν το 2009. Ο αριθμός τους είναι μεγάλος και παρά την μεγάλη μείωση των τιμών δεν διαφαίνεται να αλλάζει κάτι στο τοπίο. Η ανασφάλεια και η διαρκής αρνητική περιρρέουσα ατμόσφαιρα, σε συνδυασμό με την μη παραχώρηση στεγαστικών δανείων, έχουν αναγκάσει τους εργολάβους και τα τεχνικά γραφεία που διαθέτουν διαμερίσματα, να ρίχνουν τις τιμές ανά τετραγωνικό μέτρο μέχρι και τα 800 ευρώ. Όπως χαρακτηριστικά μας ανέφεραν επαγγελματίες του χώρου, «είμαστε ευτυχισμένοι αν πουλήσουμε κάποιο διαμέρισμα στα 1.000 ευρώ το τετραγωνικό, μια τιμή ιδιαίτερα χαμηλή αν αναλογιστεί κανείς ότι το κόστος κατασκευής αφορά οικονομικά δεδομένα πριν από το 2009. Το μόνο που έχει αλλάξει την περίοδο της κρίσης είναι τα μεροκάματα, με κάποια υλικά που είναι εισηγμένα στο χρηματιστήριο, όπως π.χ. ο σίδηρος, να έχουν ‘’τσιμπήσει’’ και λίγο προς τα πάνω». Μάλιστα, οι κατασκευαστές θεωρούν ότι πλέον έχει ‘’πεθάνει’’ μαζί με την οικοδομή και ο θεσμός της αντιπαροχής, αφού δεν τους συμφέρει να ανεγείρουν νέα οικοδομή ακόμη και με 0% αντιπαροχή στον ιδιοκτήτη του οικοπέδου.
‘’Τσεκούρι’’ σε εργολάβους με τα αδιάθετα ακίνητα να αποτελούν προσωπική περιουσία
Ο κλάδος των κατασκευαστών – εργολάβων, βέβαια, δεν πλήττεται μόνο από την μείωση της αγοραστικής κίνησης και της ζήτησης ακινήτων, αλλά και από τις αυξημένες και εν πολλοίς παράλογες φορολογικές επιβαρύνσεις που τους επιβάλλονται. Συγκεκριμένα, ένας εργολάβος που ολοκλήρωσε μια οικοδομή το 2007, πληρώνει φόρους ακόμη και αν τα διαμερίσματα παραμένουν απούλητα επί σειρά ετών. Παλαιότερα, ίσχυε μια χαριστική περίοδος επτά χρόνων, εντός των οποίων ο κατασκευαστής δεν φορολογούνταν για ένα προϊόν που παραμένει στην ουσία ‘’στοκ’’ και για το οποίο έχει ήδη ξοδέψει πολλά χρήματα. Η περίοδος αυτή μειώθηκε στα τρία έτη από την έναρξη της κατασκευής, που μπορεί να διαρκέσει ένα με δύο χρόνια, για να φτάσει να καταργηθεί τελείως. Εκτός όμως από αυτά, ήρθε στην ζωή μας και ο ΕΝΦΙΑ μαζί με τον συμπληρωματικό φόρο που επιβλήθηκε το 2014, για να κάνει τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα για τον κατασκευαστικό κλάδο. Οι εργολάβοι, λοιπόν, τώρα καλούνται να πληρώσουν φόρους αυξημένους κατά 60-70% σε σχέση με παλιότερα, για ένα αδιάθετο προϊόν που δεν αποφέρει κέρδος, ενώ ταυτόχρονα φορολογούνται και με φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, καθώς όλα τα απούλητα ακίνητα φαίνονται ως προσωπική περιουσία και όχι ως επαγγελματικό προϊόν. Εννοείται, ότι όταν τυχόν καταφέρουν να πουλήσουν κάποιο από τα ακίνητα, φορολογούνται και πάλι για τα χρήματα που θα εισπράξουν.
Δεν συμφέρει ούτε να κρατήσεις το ακίνητο, ούτε να το πουλήσεις
Με όλες τις νομοθετικές και φορολογικές μεταρρυθμίσεις των τελευταίων χρόνων, η ιδιοκατοίκηση, που αποτελούσε ένα εκ των ων ουκ άνευ χαρακτηριστικών του σύγχρονου Έλληνα, με προσπάθεια απόκτησης όσο το δυνατόν περισσοτέρων ακινήτων, φαίνεται να γυρίζει μπούμερανγκ. Ιδίως για ακίνητα που παραμένουν απούλητα ή ανοίκιαστα, υπάρχει συνεχής ζημιά. Με τα δεδομένα που διαμορφώνονται στην αγορά κατοικίας, «δεν συμφέρει σε ένα ιδιοκτήτη ούτε να πουλήσει το ακίνητό του, γιατί θα το δώσει σε χαμηλότερη από την πραγματική του αξία, αλλά ούτε και να το κρατάει αν δεν του αποφέρει έσοδα και πληρώνει μόνο φόρους», μας λένε εργολάβοι οικοδομών της πόλης μας. Η άλλη διάσταση που δίνουν οι ίδιοι, είναι ότι έχουν μείνει χωρίς εργασία ολόκληρα χωριά, κυρίως της ορεινής Ξάνθης, με σιδεράδες, τουβλάδες κ.ά. επαγγέλματα. Ένα μεγάλο εργατικό δυναμικό, που εργαζόταν ως εξειδικευμένα συνεργεία σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Έλλειψη σε διαμερίσματα 3 υπνοδωματίων, πλήθος φοιτητικών κατοικιών
Σύμφωνα με στοιχεία που μας έδωσε το Κτηματομεσιτικό Γραφείο της πόλης μας ‘’Χατζηδημητρίου και Συνεργάτες’’, υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε αξιοπρεπή διαμερίσματα με 3 υπνοδωμάτια στην Ξάνθη, καθώς όσα υπάρχουν βρίσκονται σε οικοδομές δεκαπενταετίας και άνω ή σε ακόμη παλιότερες που έχουν ανακαινισθεί μερικώς. Οι δε τιμές κυμαίνονται από 300-350 ευρώ για 3 υπνοδωμάτια, 280-320 ευρώ για 2 υπνοδωμάτια σε οικοδομές 15ετίας, ενώ τα διαμερίσματα παλαιότερων οικοδομών έχουν χάσει την αξία τους και είτε παραμένουν στα αζήτητα, είτε μισθώνονται έναντι 200 ευρώ (δύο υπνοδωμάτια) και 270 ευρώ (3 υπνοδωμάτια). Στις φοιτητικές κατοικίες οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 180-250 ευρώ για δωμάτιο με σαλόνι, με τις τιμές να ποικίλλουν ανά περιοχή και να αυξάνονται όσο πλησιάζουμε το κέντρο της πόλης. Τα δε ‘’στούντιο’’ κινούνται μεταξύ 150-200 ευρώ. Όσον αφορά τα μισθώματα των καταστημάτων, δεν υπάρχει καμία πάγια λογική στην εκμίσθωση, με τον κάθε ιδιοκτήτη να ζητάει ό,τι θέλει και ό,τι μπορεί να πάρει. Το σίγουρο είναι ότι στην περιοχή ανάμεσα στις δύο πλατείας της Ξάνθης τα καταστήματα είναι περιζήτητα και γίνονται ανάρπαστα.
Χ.Δ.
