Χαρακτηρίστηκε με ομόφωνη απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων
Τίθεται υπό την εποπτεία του ΥΠΠΟ και για οποιαδήποτε παρέμβαση ή οικοδομικές εργασίες στον περιβάλλοντα χώρο προαπαιτείται έγκριση
Το σήμα κατατεθέν της πόλης μας, το ρολόι και ο πύργος του που δεσπόζει στην κεντρική πλατεία από το 1859, ένα μνημείο – τοπόσημο και ορόσημο για την πόλη μας, εφεξής θα είναι και με την «βούλα» του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, χαρακτηρισμένο ως «Μνημείο» και η προστασία του θα υπόκειται στην δικαιοδοσία του Υπουργείου Πολιτισμού και στο νόμο 3028/2002. Συγκεκριμένα το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων με ομόφωνη απόφασή του που ανακοινώθηκε χθες, έκανε δεκτή την εισήγηση της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων ΑΜΘ η οποία έστειλε το σχετικό φάκελο προς έγκριση μεταξύ και άλλων μνημείων της ΑΜΘ.
«Μνημείο» το ρολόι μας!
Όπως μας πληροφορεί η Αρχιτέκτων της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων ΑΜΘ ο πύργος του ρολογιού της Ξάνθης έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά τόσο από ιστορικής όσο και από αρχιτεκτονικής άποψης που το καθιστούν διατηρητέο και προστατευόμενο μνημείο και προστατευόμενο από την κείμενη νομοθεσία του ΥΠΠΟ και γι αυτό το λόγο η υπηρεσία το συμπεριέλαβε στην εισήγηση της.
Ιστορικής και αρχιτεκτονικής σημασίας
Όπως αναφέρεται στην εισήγηση ο πύργος του ρολογιού που κατασκευάστηκε το 1859 από τον αριστοκράτη καπνέμπορου Χατζή Εμίν Αγά ως αφιέρωμα στην πόλη και αποτελούσε τμήμα του κεντρικού τζαμιού της πόλης, γνωστού ως «Τέμενος της Αγοράς», που καταστράφηκε από εμπρησμό το 1941 κατά την βουλγαρική κατοχή. Μορφολογικά ο πύργος εμφανίζει εκλεκτικιστικά χαρακτηριστικά, ενώ εμφανής είναι και οι επιρροές από τη νεοβυζαντινή αρχιτεκτονική (τοξωτά διακοσμητικά, γραμμικές ταινίες, πεσσίσκοι κλπ). Ωστόσο, τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά του πύργου στην πάροδο του χρόνου υπέστησαν χαρακτηριστικές μεταβολές. Το αρχικό νεοκλασικό ύφος μεταβλήθηκε κατά την ανακαίνιση του 1938, οπότε αποκτά χαρακτήρα αρτ ντεκό. Την ίδιο περίοδο αλλάζει και ο χαρακτήρας της πλατείας: από περιοχή εγκατάστασης της οθωμανικής διοίκησης γίνεται το κοινωνικό και πολεοδομικό κέντρο της σύγχρονης πόλης. Έχει ύψος 20.50 μέτρα και η βάση και ο κορμός είναι κατασκευασμένα από λιθοδομή ενώ κατά την ανακαίνηση του 1938 έχουν χρησιμοποιηθεί πιο σύγχρονα υλικά (σκυρόδεμα)
Καμιά παρέμβαση στην πλατεία χωρίς έγκριση του ΥΠΠΟ
Ο χαρακτηρισμός του ρολογιού ως «μνημείο» δεν είναι απλά μια τυπική διαδικασία αλλά σηματοδοτεί αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς του μνημείου αλλά και του περιβάλλοντα χώρου. Συγκεκριμένα όπως αναφέρει η κα Ριτζούλη εφ’ εξής ο πύργος του ρολογιού και του περιβάλλοντα χώρου περιέρχεται στην εποπτεία του υπουργείου Πολιτισμού. Αυτό σημαίνει ότι καμιά παρέμβαση και καμιά εργασία δεν μπορεί να γίνει στο μνημείο αλλά και στον περιβάλλοντα αυτού χώρου , δηλαδή την πλατεία, αν προηγουμένως δεν πάρει έγκριση από την υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων ΑΜΘ και το ΥΠΠΟ. Παρεμβάσεις από το ΥΠΠΟ στην υφιστάμενη κατάσταση του περιβάλλοντα χώρου είναι δυνατόν να γίνουν μόνο αν κάποιες εγκαταστάσεις είναι παράνομες. Όπερ μεθερμηνευόμενο, οι παρεμβάσεις που εξήγγειλε ο νεοεκλεγείς δήμαρχος σχετικά με το σιντριβάνι και τον πλάτανο θα πρέπει να πάρουν έγκριση και από το ΥΠΠΟ. Και δεδομένου ότι θεωρείται ως ένα από τα πιο γραφειοκρατικά υπουργεία μάλλον…χαιρέτα μας τον πλάτανο με τις εξαγγελίες του νέου δημάρχου!
Μαριάννα Ξανθοπούλου
