Με τα δεδομένα που διαμορφώνει η πρόσφατη προσέγγιση του ΣΥΡΙΖΑ με την εκκλησία ασχολείται το αμερικάνικο περιοδικό, με εφαλτήριο τις απόψεις του Νίκου
«Πολλοί ακτιβιστές του ΣΥΡΙΖΑ δεν αντιλαμβάνονται την ανάγκη σύγκλισης, όχι επειδή είναι άθεοι, αλλά επειδή αντιτάσσονται στα προνόμια της Εκκλησίας»
Στις σχέσεις της Αριστεράς με την Εκκλησία στην Ελλάδα αναφέρεται με άρθρο του το περιοδικό Economist, έχοντας ως εφαλτήριο τις ιδέες ενός νεαρού από την Ξάνθη με το όνομα Νίκος από την Ξάνθη, που πρόσκειται ιδεολογικά στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά παράλληλα είναι ενεργό μέλος της ελληνικής ορθόδοξης εκκλησίας, συμμετέχοντας σε δράσεις της αλλά και τον διάλογο μεταξύ των εκκλησιών.
Ο Νίκος, που δίνει με τις ιδέες του, τις κατευθύνσεις του άρθρου είναι ο 29χρονος Νίκος Κοσμίδης, ο οποίος απαντά σε μια σειρά από ερωτήσεις, εξηγώντας ότι η αριστερά και η εκκλησία έχουν αρχίσει μία προσέγγιση, η οποία σε μεγάλο βαθμό υπαγορεύεται από τη διεύρυνση της βάσης του κόμματος της μείζονος αντιπολίτευσης, αλλά και της προοπτικής εξουσίας.
«Ο Νίκος, ένας νεαρός άνδρας από την Ξάνθη, περνά την ζωή του προσπαθώντας να κρατήσει μια δύσκολη ισορροπία. Όπως πολλοί άλλοι Έλληνες στην ηλικία του, είναι τρομοκρατημένος από το κοινωνικό κόστος της λιτότητας που έχει επιβληθεί στη χώρα του. Οι πολιτικές του ιδέες κλίνουν προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος θέλει να ακυρώσει το μνημόνιο. Στην υπόλοιπη ζωή του, είναι ενεργό μέλος της Εκκλησίας, καθώς συμμετέχει σε θεολογικές συζητήσεις και βοηθά ως ψάλτης», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Economist.
Μία τέτοια ισορροπία μέχρι πρόσφατα έμοιαζε σχεδόν αδύνατη, επισημαίνει το περιοδικό. Και προσθέτει: «Τα ακροδεξιά κόμματα, συμπεριλαμβανομένης και της Χρυσής Αυγής, έχουν χρησιμοποιήσει τη θρησκευτική ρητορική για να κερδίσουν στήριξη στην σκληρή ξενοφοβική τους γραμμή, που μεταχειρίζεται τους μετανάστες ως αποδιοπομπαίους τράγους. Στα τέλη του περασμένου έτους, ήρθε στο φως της δημοσιότητας ένα βίντεο, στο οποίο ο Νίκος Μιχαλολιάκος περιέγραψε τους ιερείς ως χρήσιμους υποστηρικτές του κόμματος. Όλο αυτό έχει ενισχύσει τον ζήλο πολλών υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ που θέλουν να διακοπούν οι θεσμικές σχέσεις μεταξύ Εκκλησίας και κράτους».
Ωστόσο το κλίμα στις δύο πλευρές ίσως αλλάζει συμπεραίνει το περιοδικό αναφερόμενο στη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο: «Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, που ανέκαθεν θεωρείτο πιστός οπαδός του κοσμικού κράτους – δεν έχει παντρευτεί σε εκκλησία και έχει κάνει πολιτικές βαπτίσεις στα δύο παιδιά του, είχε πριν από λίγες ημέρες μία εγκάρδια συνάντηση με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο και δήλωσε ότι βλέπει κοινό έδαφος με την Εκκλησία για ζητήματα όπως η μεταναστευτική πολιτική, το περιβάλλον και η φτώχεια», σημειώνει το βρετανικό περιοδικό από την προσοχή του οποίου δεν έχει διαλάθει ούτε το γεγονός ότι πριν από μερικές ημέρες «η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ επέπληξε έναν πολιτικό του (αναφέρεται στην περίπτωση Διαμαντόπουλου) , ο οποίος πραγματοποίησε μία κωμική εμφάνιση ντυμένος ιερέας σε τοπική εκδήλωση παριστάνοντας ότι πραγματοποιεί τη θεία Ευχαριστία, μία από τις πιο ιερές τελετουργίες του χριστιανισμού».
Προς απογοήτευση κάποιων υποστηρικτών του ΣΥΡΙΖΑ, ανώτερο στέλεχος του κόμματος δήλωσε ότι «η προσβολή ιερών μυστηρίων μίας θρησκείας συνιστά απαράδεκτη συμπεριφορά», υπογραμμίζει ο αρθρογράφος.
«Για κάποιους, αυτή η στροφή είναι απλώς μία ρεαλιστική προσαρμογή από ένα κόμμα που έχει τερματίσει πρώτο σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις και έχει πιθανότητες να αναλάβει την ηγεσία της χώρας», συνεχίζει ο ίδιος, που ρωτά τον Νίκο πώς βλέπει αυτή την επαναπροσέγγιση, ως μέλος της ομάδας εκείνης των αριστερών με θρησκευτικές πεποιθήσεις, ανάλογα με ό,τι ισχύει σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, αν πρόκειται δηλαδή για μια ευκαιριακή αλληλεπίδραση ή αν οι δυο πλευρές μπορούν να βρουν κοινό έδαφος σε βαθύτερο επίπεδο.
«Μια αριστερή κυβέρνηση θα έφερνε αλλαγές στις σχέσεις κράτους-Εκκλησίας. Η Αριστερά δεν μπορεί να παραμείνει στις παλιές αντιθρησκευτικές της θέσεις, αφού πλέον βρίσκονται αρκετοί πιστοί Χριστιανοί στις τάξεις των ψηφοφόρων της. Υπήρξαν πνευματικές συζητήσεις ανάμεσα στην εκκλησία και την Αριστερά για δεκαετίες… Όμως τώρα που πολλοί πιστοί και ψηφοφόροι επιλέγουν την Αριστερά, αυτό θα πρέπει να δημιουργήσει ένα γόνιμο έδαφος για συζήτηση. Βέβαια, πολλοί ακτιβιστές του ΣΥΡΙΖΑ δεν το αντιλαμβάνονται αυτό, όχι επειδή είναι άθεοι, αλλά επειδή αντιτάσσονται στα προνόμια της Εκκλησίας. Όσο για την Εκκλησία, θα πρέπει να δούμε αν μπορεί να πάει πέρα από τα συσσίτια και να κοιτάξει τα βαθύτερα αίτια για τα οποία πολλοί άνθρωποι χτυπούν την πόρτα της με απόγνωση», ήταν η απάντηση του Νίκου στο Economist
Κατά τον αρθρογράφο, οι πιθανότητες σύγκλισης των δύο χώρων δεν είναι αμελητέες αφού «μεταξύ ελληνικής Εκκλησίας και παραδοσιακής ελληνικής Αριστεράς δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη απόσταση. Και οι δύο πλευρές είναι έντονα φιλύποπτες με την παγκοσμιοποίηση. Αμφότερες είναι βαθειά αφοσιωμένες στα ιερά τους γραπτά και στις εξ αποκαλύψεως αλήθειες τους. Ουδεμία όμως είναι και πολύ πρόθυμη να ξαναδιαβάσει αυτές τις ιερές αλήθειες στο φως της αλλαγής της πραγματικότητας. Στην καλύτερη περίπτωση, η θρησκεία όσο και η ριζοσπαστική πολιτική μπορούν να πάνε στη ρίζα των προβλημάτων για να καταλάβουν τα βαθύτερα αίτια που οι άνθρωποι έχουν πίστη και ενεργούν όπως ενεργούν. Στη χειρότερη περίπτωση τους, η θρησκευτική πίστη και ο πολιτικός ριζοσπαστισμός έχουν ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα: Ενθαρρύνουν μια νοοτροπία θυματοποίησης και κατηγορούν τους άλλους για ό τι πηγαίνει στραβά
Ίσως, καταλήγει το δημοσίευμα, η πιο ενδιαφέρουσα ερώτηση να είναι, και αυτό είναι περισσότερο λόγια του Έρασμου παρά του Νίκου, αν η εκκλησία και η αριστερά ενισχύουν η μία τις αρετές της άλλης, η αν τελικά αναμιγνύουν τις αδυναμίες τους.
Ελένη Διαφωνίδου
