Διακεκριμένες προσωπικότητες, πολιτικοί και ακαδημαϊκοί μίλησαν για τη μειονότητα της Θράκης, 90 χρόνια μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης
Ανάγκη για ειλικρίνεια και θετική δράση από όλους. Η κατάργηση της σαρία δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει μονομερώς διεμήνυσε ο γ.γ. θρησκευμάτων που έθεσε και την περίπτωση εκλογής των μουφτήδων
Με την κατάθεση των απόψεων διακεκριμένων προσωπικοτήτων και τις εμπειρίες και γνώμες μειονοτικών και πλεονοτικών της Θράκης ολοκληρώθηκε ένας σημαντικός και ουσιαστικός διάλογος, με αφορμή το συνέδριο που διοργάνωσε το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων, σε συνεργασία με το ΕΛΙΑΜΕΠ για τα 90 χρόνια από την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης. Το παρών έδωσαν προσωπικότητες με βαρύνουσα σημασία στο ευρωπαϊκό και διεθνές γίγνεσθαι, όπως ο πρώην ευρωπαίος Διαμεσολαβητής Νικηφόρος Διαμαντούρος και ο πρώην αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Χρήστος Ροζάκης, ακαδημαϊκοί, πολιτικοί, μέλη της μειονότητας και της πλειονότητας της Θράκης, που για χρόνια βιώνουν την πολυπολιτισμικότητα και εντοπίζουν τα κύρια ζητήματα που πρέπει να τεθούν και να επιλυθούν.
Πικρία για το ατυχές συμβάν
Το συνέδριο εισέπραξε την ανταπόκριση του κόσμου, που γέμισε την αίθουσα της Περιφερειακής Ενότητας Ροδόπης και τις δύο ημέρες του συνεδρίου, Παρασκευή και Σάββατο. Μελανό σημείο ένα ατυχές –αλλά όχι και τόσο τυχαίο- συμβάν, που έκανε εκπροσώπους της μειονότητας να μη συμμετέχουν στη δεύτερη ημέρα των εργασιών του συνεδρίου. Όλα ξεκίνησαν όταν στο πάνελ που συμμετείχε ο γενικός γραμματέας θρησκευμάτων Γιώργος Καλαντζής με θέμα τη σαρία, ο μειονοτικός Εβρέν Ντεντέ, θέλησε, πρόθεση που είχε εκδηλώσει πρόωρα- να μιλήσει στα τουρκικά. Διπλωματικοί κύκλοι άσκησαν ενός τύπου βέτο και τελικά ο Ντεντέ αντικαταστάθηκε με ομιλητή που έκανε την εισήγησή του στα ελληνικά. Η εξέλιξη «πίκρανε» τους συμμετέχοντες, με την αποχώρηση των μειονοτικών, ένας εκ των οποίων ήταν ο Ιλχάν Αχμέτ που δεν βρέθηκε, όπως είχε σχεδιαστεί, στο πάνελ της πρώτης συνεδρίας της επόμενης ημέρας, ωστόσο οι συζητήσεις που ακολούθησαν ήταν εποικοδομητικές και στάλθηκε το μήνυμα της ανάγκης προσέγγισης της μειονότητας με ειλικρίνεια και δράσεις.
Οι συμμετέχοντες του συνεδρίου αδιαφόρησαν επίσης και για την ολιγομελή παρέμβαση εναντίον του ΕΛΙΑΜΕΠ το Σάββατο το πρωί.
Ερωτήματα Καλαντζή για την περίπτωση εκλογής των μουφτήδων
« Για την Ελληνική Πολιτεία δεν υφίσταται ζήτημα μονομερούς κατάργησης των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων του Μουφτή», είπε στην εισήγησή του ο γενικός γραμματέας θρησκευμάτων, διευκρινίζοντας ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα επέλθει μετά από συζήτηση, προτάσεις και συναίνεση από τη μειονότητα. «Ένας Μουφτής, μόνο υπό την προϋπόθεση της κατάργησης της Σαρία, εάν εφαρμοστεί η ευρωπαϊκή αντίληψη για την θρησκευτική ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, θα μπορούσε και να εκλέγεται αν αυτό αποτελεί επιθυμία της θρησκευτικής κοινότητας», σημείωσε ακόμη ο ίδιος, θέτοντας ωστόσο ερωτήματα προς τη μειονότητα για τον ορισμό του εκλεκτορικού σώματος, τη διαδικασία εκλογής και τη θητεία του μουφτή.
Για άλλη μια φορά πάντως, ο κ. Καλαντζής, ομολόγησε ότι: «οφείλω να πω ότι ντρέπομαι για τις μπάρες, ντρέπομαι για κάθε αντισυνταγματικό μέτρο καταπίεσης που λήφθηκε εναντίον των μουσουλμάνων αδελφών μας στη Θράκη, ντρέπομαι για κάθε πράξη μας που τους πλήγωσε. Αισθάνομαι ιδιαίτερο θαυμασμό απέναντι στους μουσουλμάνους αδελφούς μας που παρά αυτές τις αρνητικές εμπειρίες, παρέμειναν πιστοί στην κοινή μας πατρίδα γιατί αυτή γνώρισαν ως μοναδική τους πατρίδα».
Οι θετικές διακρίσεις αποτελούν εξ ορισμού ένα μεταβατικό στάδιο
Για τον παραλογισμό των αρνητικών αμοιβαιοτήτων του παρελθόντος στην αναζήτηση της λογικής στις θετικές διακρίσεις για ένα καλύτερο μέλλον, μίλησε ο δημοσιογράφος Σαμή Καραμπουγιούκογλου στη συνεδρία που συντόνιζε ο Νικηφόρος Διαμαντούρος, τονίζοντας ότι η μειονότητα στέκεται με επιφυλακτική αισιοδοξία και αυτό θα παραμένει έτσι, όσο υπάρχουν ακόμη αποστειρωμένες πολιτικές ηγεσίες και στη μειονότητα και στην πλειονότητα. Από όλους τους ομιλητές, αλλά και από τον Χρήστο Ροζάκη που παρενέβη υπογραμμίστηκε πάντως ότι οι θετικές διακρίσεις πρέπει σε κάθε περίπτωση να έχουν μεταβατικό χαρακτήρα, μέχρι να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για ισοδύναμη εκπαίδευση όλων.
Το ΠΕΜ είναι πια κομμάτι της τοπικής κοινωνίας
Η Θάλεια Δραγώνα, σε τοποθέτησή της σχολίασε την εξέλιξη του ΠΕΜ, που ξεκίνησε ως ένα πρόγραμμα από έξω, αλλά εντάχθηκε στη συνείδηση των κατοίκων της μειονότητας, που υιοθέτησαν τον όρο ΠΕΜ και εντάχθηκαν στις δράσεις του και σήμερα εξελίχθηκε και έχει γίνει ευρέως γνωστό μέσω των ΚΕΣΠΕΜ, όπου κατά κύριο λόγο εμπλέκεται η τοπική κοινωνία. Έτσι, κατέληξε, η θετική δράση δε γίνεται από «έξω προς τα μέσα, αλλά από τους ίδιους».
Ελένη Διαφωνίδου